गुटका खानु स्वास्थ्यको लागि हानिकारक कि फाइदा ?

काठमाडौँ। गुटका खानु स्वास्थ्यको लागि अत्यन्तै हानिकारक छ। गुटकामा सुर्ती, सुपारी, क्याफिन, किमिकल तथा अन्य नशालु पदार्थ मिसाइएका हुन्छन्, जसले विभिन्न गम्भीर स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ।

गुटका सेवनका हानिहरू
मुख तथा घाँटीको क्यान्सर – गुटका सेवनले मुख, जिब्रो, घाँटी तथा गिजाको क्यान्सर हुने सम्भावना धेरै बढाउँछ।
गिजा र दाँतको समस्या – गुटकामा हुने कडा रासायनिक तत्वहरूले गिजा बिगार्ने, दाँत पहेँलो पार्ने तथा दाँत झर्ने समस्या निम्त्याउँछ।
पाचन प्रणालीमा असर – गुटका सेवनले ग्यास्ट्रिक, अल्सर, कब्जियतजस्ता समस्या निम्त्याउँछ।
नशालु पदार्थको लत – गुटकामा निकोटिन हुन्छ, जसले मानिसलाई लत बसाल्छ र नियमित सेवन नगरेमा तनाव तथा झर्को लाग्ने समस्या हुन्छ।
हृदयघात तथा उच्च रक्तचाप – गुटकामा हुने नशालु तत्वहरूले रगतमा असर पारेर उच्च रक्तचाप र हृदयघातको सम्भावना बढाउँछ।
प्रतिरोधात्मक क्षमतामा गिरावट – शरीरको रोगसँग लड्ने क्षमता कमजोर बनाउँछ, जसले गर्दा अन्य रोगहरू सजिलै लाग्न सक्छ।

गुटका सेवनको फाइदा छैन?
गुटका सेवनबाट कुनै पनि स्वास्थ्य लाभ हुँदैन। कतिपयले थकान कम गर्ने वा ताजगी दिने भनी भ्रम पाल्छन्, तर यसको दीर्घकालीन असर शरीरका विभिन्न अंगहरूमा नकारात्मक हुन्छ।

गुटका खानुका कारण
१. नशाको लत
गुटकामा निकोटिन, सुपारी, तथा अन्य नशालु पदार्थ हुन्छन्, जसले मानिसलाई विस्तारै लत लाग्ने बनाउँछ। एक पटक खान थालेपछि शरीरले नशाको माग गर्न थाल्छ, जसले गर्दा मानिस यसलाई छोड्न सक्दैन।

२. साथीसंगीको प्रभाव
धेरै व्यक्तिहरू साथीभाइ वा समाजको प्रभावका कारण गुटका खान थाल्छन्। विशेष गरी किशोर-युवाहरू साथीहरूले खान दिएको कारण वा आफू “कुल” देखिन चाहेको कारणले गुटका खान थाल्छन्।

३. तनाव कम गर्ने भ्रम
कतिपय मानिसहरू गुटका खाँदा तनावरहित महसुस हुने ठान्छन्, तर यो केवल निकोटिनको अस्थायी प्रभाव हो। वास्तवमा, गुटका खानाले दीर्घकालीन रूपमा मानसिक तथा शारीरिक स्वास्थ्य झन् बिगार्छ।

४. सस्तो र सजिलो उपलब्धता
गुटका बजारमा धेरै सस्तो पाइन्छ र साना पसलदेखि ठूला बजारसम्म सजिलै उपलब्ध छ। सस्तो तथा सहज रूपमा पाइने भएकाले धेरैले यसलाई दिनहुँ प्रयोग गर्न थाल्छन्।

५. गलत प्रचार र विज्ञापनको प्रभाव
कतिपय ठाउँमा गुटकालाई ताजगी दिने, थकान हटाउने, या ऊर्जा बढाउने भनेर विज्ञापन गरिन्छ। मानिसहरू यसलाई वास्तविक फाइदा ठानेर खान थाल्छन्, तर यसका असरहरू दीर्घकालीन रूपमा खतरनाक हुन्छन्।

६. बानी परेका कारण
कतिपय मानिसहरूले लामो समयदेखि गुटका खाँदै आएका हुन्छन्, जसले गर्दा उनीहरूको दैनिकीमै यसको प्रयोग मिसिएको हुन्छ।