टाइप १.५ मधुमेह भनेको के हो, यसको उपचार कसरी गरिन्छ ?

काठमाडौँ – अहिलेसम्म तपाईंले टाइप १ र टाइप २ मधुमेहको बारेमा सुन्नुभएको होला, तर के तपाईंले टाइप १.५ मधुमेह भएको कुनै बिरामी देख्नुभएको छ ? तपाईंलाई यो सुनेर अचम्म लाग्न सक्छ, तर टाइप १ र टाइप २ जस्तै, टाइप १.५ मधुमेह पनि हुन्छ, जसले धेरै मानिसहरूलाई असर गर्छ।

यो रोग पत्ता लगाउन गाह्रो छ र यसले बिस्तारै शरीरलाई कमजोर बनाउँछ। धेरै मानिसहरू टाइप १.५ मधुमेहको सिकार हुन्छन् र उनीहरूलाई यसको बारेमा थाहा पनि हुँदैन। आज टाइप १.५ मधुमेह के हो र यसको उपचार कसरी गरिन्छ भनेर जानाैं ।

टाइप १.५ मधुमेह एक यस्तो अवस्था हो जुन टाइप १ र टाइप २ मधुमेहको संयोजन हो। चिकित्सा भाषामा यसलाई वयस्कहरूमा लेटेन्ट अटोइम्यून डायबिटीज (LADA) भनिन्छ। यो मधुमेहले वयस्कहरूलाई असर गर्छ। जब कुनै व्यक्तिलाई टाइप १.५ मधुमेह हुन्छ, उसको प्रतिरक्षा प्रणालीले उसको आफ्नै प्यान्क्रियाजलाई क्षति पुर्‍याउन थाल्छ ।

जसले इन्सुलिनको उत्पादन घटाउँछ। यो रोग टाइप १ मधुमेह जस्तै हो किनभने यसमा प्रतिरक्षा प्रणालीले प्यान्क्रियाजमा आक्रमण गर्छ, तर यो टाइप २ मधुमेह जस्तै बिस्तारै विकसित हुन्छ र यसको उपचार टाइप १ भन्दा फरक हुन सक्छ।

टाइप १.५ मधुमेह के कारणले हुन्छ ?

टाइप १.५ मधुमेह एक अटोइम्यून रोग हो र यसमा शरीरको प्रतिरक्षा प्रणालीले इन्सुलिन उत्पादन गर्ने आफ्नै बीटा कोषहरूलाई आक्रमण गर्छ। यो प्रक्रिया क्रमिक हुन्छ, जसले गर्दा सुरुमा इन्सुलिन उत्पादन घट्छ र व्यक्तिमा सामान्यतया टाइप २ मधुमेह जस्तै लक्षणहरू अनुभव हुन्छन्।

यद्यपि, समयसँगै प्यान्क्रियाजले इन्सुलिन उत्पादनमा उल्लेखनीय कमी ल्याउँछ र अवस्था टाइप १ मधुमेह जस्तै हुन्छ। आनुवंशिक र वातावरणीय कारकहरू पनि यो रोगको कारण हुन सक्छन्।

यो मधुमेहका लक्षणहरू के के हुन् ?

स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार टाइप १.५ मधुमेहका लक्षणहरू प्रारम्भिक चरणमा टाइप २ मधुमेह जस्तै हुन्छन्। टाइप १.५ मधुमेहका लक्षणहरूमा अत्यधिक तिर्खा लाग्ने, बारम्बार पिसाब लाग्ने, थकान लाग्ने, धमिलो दृष्टि र तौलमा परिवर्तन समावेश छन्।

रोग बढ्दै जाँदा, इन्सुलिन उत्पादनमा कमी आउँदा व्यक्तिमा शारीरिक कमजोरी र अन्य गम्भीर लक्षणहरू देखा पर्न थाल्छन्। यसका कारण शरीरमा खतरनाक रूपमा एसिड बन्न थाल्छ। यदि यो अवस्थाको समयमै उपचार गरिएन भने, यसले मुटु रोग, मिर्गौला समस्या र दृष्टि गुमाउन सक्छ।

टाइप १.५ मधुमेहको उपचार के हो ?

डाक्टरका अनुसार टाइप १.५ मधुमेहको उपचार टाइप १ र टाइप २ दुवैको मिश्रण हो। उपचारको लागि औषधि, इन्सुलिनको मात्रा र जीवनशैली परिवर्तन आवश्यक पर्दछ। यो रोग भएका बिरामीहरूलाई इन्सुलिनको आवश्यकता पर्न सक्छ ।

जस्तै टाइप १ मधुमेह भएका बिरामीहरूलाई। सुरुमा, यदि रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रणमा रह्यो भने, टाइप २ मधुमेहको उपचारमा मद्दत गर्ने औषधिहरू पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ। यसबाहेक, यो रोग नियन्त्रण गर्न उचित आहार र नियमित शारीरिक गतिविधि पनि आवश्यक छ।