गर्भवती महिलाहरूले आफ्नो दाँतको हेरचाह गर्नु कति महत्त्वपूर्ण छ ?

काठमाडौँ – दाँत राम्रो स्वास्थ्यको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ। खाना राम्ररी चपाउन दाँत आवश्यक छ, यसका साथै, मानिसको आत्मविश्वास बढाउन सुन्दर दाँत पनि धेरै महत्त्वपूर्ण हुन्छ। दाँतको कुनै पनि समस्या वा अन्य कुनै रोग लागेमा दन्त चिकित्सकसँग परामर्श लिनु धेरै महत्त्वपूर्ण छ।

यदि गर्भवती महिलाहरूलाई दाँतको समस्या छ भने यसको प्रत्यक्ष असर उनीहरूको गर्भमा बढिरहेको बच्चामा पर्छ। त्यसैले गर्भवती महिलाहरूको लागि दाँत सफा गर्नु धेरै महत्त्वपूर्ण छ। मार्च ६ राष्ट्रिय दन्त चिकित्सक दिवस हो, याे दिवसमा अवसरमा गर्भवती महिलाहरूले आफ्नो दाँतको हेरचाह कसरी गर्नुपर्छ भन्ने बारेमा जानाैं ।

गर्भवती महिलाहरूमा देखिने दाँतका समस्याहरू:

गर्भावस्थामा महिलाहरूमा एस्ट्रोजेन र प्रोजेस्टेरोन हर्मोन बढ्छ। यसले गिजामा सूजन र सुन्निने गर्छ। यसका साथै गिजाबाट रगत बग्ने र दुख्ने समस्या पनि हुन्छ। यसलाई ‘गर्भावस्था जिन्जिभाइटिस’ भनिन्छ। यदि समयमै उपचार गरिएन भने यो समस्या पिरियडोन्टाइटिसमा परिणत हुन सक्छ।

गर्भवती महिलाहरूले गुलियो र अमिलो खानेकुरा धेरै मात्रामा खान्छन्। यस्ता खानेकुरा खाएपछि दाँत राम्ररी सफा गरिएन भने दाँतमा किरा लाग्ने र गुफा हुने जोखिम हुन्छ। गम्भीर कुरा के छ भने मुखमा रहेका कीटाणुहरूले गर्भमा रहेको बच्चाको स्वास्थ्यलाई पनि असर गर्छ।

यदि गर्भवती महिलाहरूले दाँतको हेरचाहलाई बेवास्ता गरे भने, उनीहरूलाई गिजाको संक्रमण हुने जोखिम हुन्छ, जसले शरीरमा ब्याक्टेरियाको वृद्धि हुन सक्छ र प्रसवपूर्व जटिलताहरूको जोखिम बढाउन सक्छ।

गम्भीर जिन्जिभाइटिस वा पिरियडोन्टल रोग भएका महिलाहरूमा समयभन्दा पहिले नै बच्चा जन्माउने वा कम तौलको बच्चा जन्माउने जोखिम हुन्छ।

गर्भावस्थामा ट्युमरको जोखिम

केही महिलाहरूको गर्भावस्थामा गिजामा स-साना गाँठाहरू हुन्छन्। तिनीहरू हार्मोनल परिवर्तनहरूको कारणले हुन्छन्। यिनीहरूलाई ‘गर्भावस्था ट्युमर’ भनिन्छ। खतरनाक नभए पनि, धेरै पीडादायी हुन्छन् र प्रायः रगत बग्छ, डा. यो सिद्धान्त न्याहटकरले दिएका हुन्।

गर्भावस्थामा दाँतको ख्याल राख्नुहोस्:

दिनमा दुई पटक ब्रस गर्नुहोस्। हल्का फ्लोराइड भएको टुथपेस्ट प्रयोग गर्नुहोस्।
गिजामा अड्किएको खाना हटाउन दैनिक दाँत माझ्नु आवश्यक छ।
धेरै गुलियो वा अमिलो खाना खाँदा दाँतमा असर पर्छ। त्यसैले तपाईंले नियन्त्रित आहार लिनुपर्छ।
दूध, चीज र दही जस्ता क्याल्सियमयुक्त खानेकुराहरू आहारमा समावेश गर्नुपर्छ। यस कारणले गर्दा, बच्चाको दाँत गर्भमै विकास हुन्छ।
गर्भावस्थामा वाकवाकी वा बान्ता भएमा, तुरुन्तै पानी पिउनुहोस् र मुख कुल्ला गर्नुहोस्।
गर्भावस्थामा कम्तीमा एक पटक आफ्नो दाँतको जाँच गराउनुहोस्। यसले गर्दा कुनै समस्या भएमा समयमै उपचार सम्भव हुनेछ।