गर्भावस्थामा महिलाहरूलाई मधुमेह किन हुन्छ ?

काठमाडौँ – पछिल्लाे समय मधुमेह रोग तीव्र गतिमा बढिरहेको छ। धेरै मानिसहरूलाई मधुमेहको सुरुवाती लक्षणहरू थाहा हुँदैन। विशेष गरी महिला र गर्भवती महिलाहरूलाई यसको बारेमा थाहा हुँदैन र तिनीहरू सजिलै यो रोगको सिकार हुन्छन्।

यो रोगले गर्भवती महिलाहरूलाई पनि असर गरिरहेको छ। गर्भावस्थामा, शरीरमा धेरै हार्मोनल परिवर्तनहरू हुन्छन्, जसले इन्सुलिन उत्पादनको प्रक्रियालाई असर गर्छ। यसले गर्दा तौल छिटो बढ्छ र शरीरले पर्याप्त इन्सुलिन उत्पादन गर्न सक्दैन जसले गर्दा चिनीको मात्रा बढ्छ, जसले गर्दा गर्भावस्थामा महिलाहरूलाई मधुमेह हुने सम्भावना हुन्छ।

यसले नवजात शिशुलाई पनि असर गर्छ। नवजात शिशुहरूमा पनि मधुमेहको जोखिम बढ्छ। मधुमेह भएमा बच्चालाई जन्मपछि रगतमा चिनीको मात्रा कम हुने वा जन्डिस हुने जोखिम हुन सक्छ। यसबाहेक, बच्चालाई जन्मपछि श्वासप्रश्वासमा समस्या वा मोटोपनको जोखिम हुन सक्छ।

बच्चामा पर्ने प्रभावहरू
मधुमेहबाट पीडित गर्भवती महिलाहरूले इन्सुलिन उत्पादन गर्न प्यान्क्रियाजमा बढी दबाब दिन्छन्। इन्सुलिन उत्पादन गर्न प्यान्क्रियाजले बढी मेहनत गर्नुपर्छ, तैपनि इन्सुलिनले रगतमा चिनीको मात्रा कम गर्दैन। यस्तो अवस्थामा, प्लेसेन्टा ग्लुकोज सहित धेरै पोषक तत्वहरू बच्चालाई उचित रूपमा उपलब्ध हुँदैनन्।

यस्तो अवस्थामा, बच्चाको प्यान्क्रियाजले बढेको चिनीको स्तर हटाउन बढी इन्सुलिन उत्पादन गर्न थाल्छ। किनभने आमाले खाने खाना रगतको माध्यमबाट बच्चासम्म पुग्छ र बच्चामा बोसो जम्मा हुन थाल्छ। जसका कारण बच्चा जन्मेपछि हानि हुन्छ।

गर्भावस्थामा मधुमेहका लक्षणहरू
धेरैजसो गर्भवती महिलाहरूमा मधुमेहका लक्षणहरू देखा पर्दैनन्। तर यदि महिलाहरूलाई तिर्खा बढी लाग्न थाल्यो र बारम्बार पिसाब लाग्ने समस्या भयो भने, उनीहरूले तुरुन्तै डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुपर्छ।

गर्भवती महिलाहरूले प्रत्येक तीन महिनामा आफ्नो मधुमेह जाँच गराउनुपर्छ। यसले महिलाको चिनीको मात्रा र बच्चाको स्वास्थ्यको बारेमा जान्न मद्दत गर्नेछ।

बच्चाले आमाको रगतबाट मात्र पोषण पाउँछ। यदि आमाको चिनीको मात्रा उच्च छ भने नवजात शिशुमा यसको असर पर्ने निश्चित छ। यस्तो अवस्थामा, कहिलेकाहीँ बच्चाको आकार सामान्य भन्दा ठूलो हुन्छ।

यस्ता छन्, समस्याहरू

बच्चाको ठूलो आकारले प्रसवको समयमा जोखिम निम्त्याउन सक्छ।
जन्म पछि बच्चाहरूमा रगतमा चिनीको मात्रा कम हुनु।
मधुमेहबाट पीडित महिलाहरूमा समयपूर्व प्रसवको जोखिम पनि हुन्छ।
नवजात शिशुहरूमा जन्डिसको जोखिम पनि बढ्न सक्छ।
जन्मेपछि बच्चालाई सास फेर्न पनि गाह्रो हुन सक्छ।
बच्चा हुर्कँदै जाँदा, मोटोपना र मधुमेहको जोखिम बढ्दै जान्छ।