मलेरिया वा डेंगु भएको कसरी पहिचान गर्ने ?

काठमाडौँ – यदि तपाईलाई मलेरिया वा डेंगु छ भने, यी लक्षणहरूद्वारा यी रोगहरू पहिचान गर्नुहोस्। मलेरिया र डेंगु दुवै गम्भीर रोग हुन्, यी दुवैका धेरै लक्षणहरू सामान्य हुने भएकाले समयमै उपचार गराउनु अत्यन्तै जरुरी छ। अलिकति पनि समस्या देखिएमा तुरुन्तै चिकित्सकको सल्लाह लिनुपर्छ ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार हरेक वर्ष विश्वमा ७० करोडभन्दा बढी मानिस लामखुट्टेको टोकाइबाट हुने रोगबाट संक्रमित हुन्छन् । जसमध्ये १० लाखभन्दा बढीले ज्यान गुमाउँछन् । मलेरिया र डेंगु दुवै लामखुट्टेबाट सर्ने गम्भीर रोग हुन्। सन् २०२२ मा मात्रै मलेरियाका करिब २५ करोड केसहरू थिए, जसमध्ये ६.२० लाख मानिसको मृत्यु भएको थियो।

सन् २०२३ मा विश्वभर डेंगुका ३० लाखभन्दा बढी केसहरू थिए। यी दुवै रोगका लक्षणहरू प्राय: समान हुन्छन्, जसले तिनीहरूलाई पहिचान गर्न गाह्रो बनाउँछ। यस्तो अवस्थामा तपाईलाई मलेरिया हो कि डेंगु, कुन लक्षणबाट पहिचान गर्न सकिन्छ भन्ने प्रश्न उठ्छ ।

औलोको लक्षण देखिन कति दिन लाग्छ ?

पोथी एनोफिलिस लामखुट्टेको टोकाइबाट मलेरिया मानिसमा सर्छ । मलेरियाका लक्षणहरू सामान्यतया 10-14 दिनमा देखा पर्छन्। बेवास्ता गर्नु खतरनाक हुन सक्छ। यसको लक्षण देखिने बित्तिकै तुरुन्तै डाक्टरकहाँ जानुपर्छ।

मलेरियाको लक्षण

मलेरियामा ज्वरो सामान्यतया हरेक ३-४ दिनमा आउँछ।
ज्वरोसँगै चिसो लाग्नु पनि यसको लक्षण हो ।
ज्वरो आएपछि पसिना आउने ।
मलेरियामा टाउको दुख्छ।
मांसपेशी दुखाइ
थकान र कमजोरी महसुस हुन्छ।
वाकवाकी र उल्टी

डेंगुको लक्षण देखिन कति दिन लाग्छ ?

डेंगु पोथी एडिस लामखुट्टेको टोकाइबाट लाग्ने गर्छ, जसले सामान्यतया दिनको समयमा वा साँझअघि टोक्छ। डेंगुमा प्लेटलेट काउन्ट कम हुने खतरा हुन्छ, जो समयमै ख्याल नगरे खतरनाक हुन सक्छ। डेंगुका लक्षण सामान्यतया ३-१४ दिनमा देखिन्छन्।

डेंगु कसरी पहिचान गर्ने

डेंगुमा एक्कासी ज्वरो आउँछ ।
टाउको दुखाइ, जोर्नी र मांसपेशी दुखाइ
उल्टी, वाकवाकी
प्लेटलेट काउन्टमा कमी
छालामा रातो दागहरू
नाक र गिजाबाट रगत बग्नु