कार्बोहाइड्रेट हाम्रो शरीरका लागि अत्यावश्यक छ । चामल, आलु, मकै, केरा आदि कार्बोहाइड्रेटको स्रोत हुन् । जब हामी यी खानेकुरा खान्छौँ, त्यो शरीरमा पुगेपछि ग्लुकोजमा रूपान्तरण हुन्छ ।
ग्लुकोज बोसोको रूपमा संग्रहित हुन्छ । यही बोसो नै ऊर्जाको स्रोत हो । जब हामी शारीरिक वा मानसिक गतिविधि गर्छौँ, बोसो ऊर्जामा रूपान्तरण हुन्छ । यदि हाम्रो शारीरिक गतिविधि भएन भने यो बोसो जमेर बस्छ ।
कालान्तरमा यही नै मोटोपनको समस्या बन्छ । त्यसैले कुनै पनि मानिसको शारीरिक अवस्था र उसले गर्ने कामको आधारमा उनको लागि कति कार्बोहाइड्रेट जरुरी हुन्छ भन्ने निर्धारण गर्न सकिन्छ ।
त्यसैले मोटोपन भएका व्यक्तिहरूले कार्बोहाइड्रेटको सेवन गर्दै नगर्ने होइन यसको सेवन पश्चात् निष्क्रिय भएर बस्दा चैँ माटोपन बढ्ने हो । यसकारण कसरत र शारीरिक सक्रियता कायम राख्न आवश्यक हुन्छ ।
कार्बोहाइड्रेटको सेवन नगर्दा स्वास्थ्यमा कस्तो असर पर्छ ?
कुनै एक व्यक्तिको लागि ५ प्रतिशत कार्बोहाइड्रेट आवश्यक हुन्छ । तर तपाईँले दुई प्रतिशत मात्र कार्बोहाइड्रेट सेवन गर्नुभयो भने त्यो शरीरको लागि कम हुन सक्छ । शरीरमा विभिन्न समस्याहरू देखिन सक्छ ।
पछिल्लो समय मोटोपन घटाउने बहानामा आम मानिसहरू आफ्नो आहारामा कार्बोहाइड्रेट समावेश गदैनन् । तर कार्बोहाइड्रेट समावेश नगर्दा डिमेन्सिया, एन्जाइटी, कमजोरी र डिप्रेसन जस्ता समस्या देखिन सक्छ ।
मानव शरीरमा कति कार्बोहाइड्रेट आवश्यक हुन्छ ?
शरीरको लागि सामान्यतया ५ देखि ६ प्रतिशत कार्बोहाइड्रेट आवश्यक हुन्छ । तर शरीरको आवश्यकता अनुसार विभिन्न व्यक्तिमा कार्बोहाइड्रेटको मात्रा फरक पर्न सक्छ ।
शारीरिक रूपमा गरिने काम जस्तै भारी बोक्ने व्यक्तिलाई ६ प्रतिशत कार्बोहाइड्रेट आवश्यक पर्छ भने शारीरिक काम नगर्ने अर्थात् दिनभर कुर्सीमा बसेर काम गर्ने व्यक्तिलाई ४ प्रतिशत कार्बोहाइड्रेटले नै पुग्छ ।
के चामल, आलु खान छाड्दा मोटोपन वास्तवमै घट्छ ?
हरेक कुराका फाइदा र बेफाइदा हुन्छन् । यस्तै कार्बोहाइड्रेटको पनि फाइदाका साथै केही बेफाइदा पनि छन्, त्यसैले शारीरिक आवश्यकता अनुसार कार्बोहाइड्रेट लिनु जरुरी हुन्छ ।
कतिपयले मोटाइन्छ भनेर चामल, आलु जस्ता कार्बोहाइड्रेटयुक्त खानेकुरा छाड्ने गर्छन् । कसैले चामल खान छाडेर जौ खान्छन् । तर जौ मा पनि कार्बोहाइड्रेट हुन्छ ।
यसकारण खान छोड्ने भन्दा पनि मात्रा मिलाएर सेवन गर्नु उत्तम हुन्छ । चामल र आलु खान छाड्दैमा मोटोपना घट्छ भन्ने होइन । कतिपय अवस्थामा मधुमेहको बिरामीले आलु खान छाडेका हुन्छन् ।
तर दूधजन्य पदार्थ प्रशस्त मात्रामा खाइरहेका हुन्छन् । त्यसैले चामल तथा आलु खान छाड्दैमा मोटोपना कम हुँदैन । कार्बोहाइड्रेटयुक्त खानेकुरा छाड्दा बरु कमजोरी, एन्जाइटी, डिप्रेसन, मुड स्विङ जस्ता असर देखिन्छ ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया