स्मरणशक्ति बढाउन मस्तिष्कको व्यायाम किन महत्त्वपूर्ण छ ?

काठमाडौँ – अनुसन्धानका अनुसार मस्तिष्कलाई सक्रिय र तेजिलो राख्ने थुप्रै तरिकाहरू छन्। यी उपाय अपनाएर तपाईले आफ्नो दिमागलाई स्वस्थ र जवान बनाउन सक्नुहुन्छ। वास्तवमा कुरा के हो भने बढ्दो उमेरले दिमाग र शरीरलाई असर गर्छ।

जसका कारण अल्जाइमरजस्ता रोग लाग्न सक्छ । उमेर बढ्दै जाँदा पनि मस्तिष्क खेल वा शारीरिक व्यायाम गरिरहनुभयो भने उमेरको हरेक चरणमा तपाईको स्मरणशक्ति, एकाग्रता र ध्यान राम्रो रहनेछ।

मस्तिष्कलाई सक्रिय राख्न किन महत्त्वपूर्ण छ ?

हेल्थलाइनका अनुसार मस्तिष्कलाई सक्रिय राख्न शारीरिक कसरतले मस्तिष्कमा रक्तसञ्चार राम्रोसँग राख्न मद्दत गर्छ । रक्तप्रवाह राम्रो हुनाले मस्तिष्कको हरेक कोशिकामा अक्सिजनको आपूर्ति राम्रो रहन्छ र यहाँका साना तन्तुहरू पनि स्वस्थ रहन्छन् ।

यति मात्र होइन, चिन्ता र तनावको नकारात्मक प्रभावलाई पनि कम गर्न सकिन्छ। यस्तो अवस्थामा हरेक उमेरमा मस्तिष्कलाई सक्रिय राख्न शारीरिक र मानसिक व्यायाम गरिरहनुपर्छ ।

स्मरणशक्ति बढाउन मस्तिष्कको व्यायाम किन महत्त्वपूर्ण छ ?

तनाव, अवसाद, चिन्ता र अन्य मानसिक रोगहरूले तपाईंको एकाग्रता स्तरलाई कम गर्नका साथै स्मरणशक्ति घटाउन सक्छ। त्यसैले, आफ्नो मानसिक स्वास्थ्य सन्तुलित राख्नु सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण छ। मानसिक अभ्यासले तपाईको दिमागलाई स्वस्थ राख्छ र यसलाई पूर्ण रूपमा कार्य गर्न मद्दत गर्दछ।

मानसिक स्वास्थ्य स्वस्थ राख्छ

जब तपाईं आफ्नो शरीरलाई सक्रिय राख्नुहुन्छ, मस्तिष्कमा डोपामाइन, सेरोटोनिन आदि जस्ता धेरै न्यूरोट्रान्समिटरहरू निस्कन्छन्। यसले शरीरबाट तनाव, चिन्ता र धेरै रोगहरू हटाउन मद्दत गर्दछ र मूड सुधार गर्दछ। यति मात्र होइन, अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि यदि तपाईंले दिनको २०-३० मिनेट कुनै पनि शारीरिक व्यायाम गर्नुहुन्छ वा आफ्नो दिमागलाई सक्रिय राख्नुहुन्छ भने, तपाईंको प्रतिक्रिया समय सुधार हुन्छ। मस्तिष्कलाई सक्रिय राखेर, नयाँ कोशिकाहरू बन्न जारी रहन्छ, जसले अल्जाइमर र डिमेन्सियाको जोखिमलाई उल्लेखनीय रूपमा कम गर्छ।

मस्तिष्कलाई सक्रिय राख्न के गर्ने ?

आफ्नो दिमागलाई सक्रिय राख्नको लागि तपाईले धेरै नयाँ कुरा सिक्न सक्नुहुन्छ, केहि नयाँ सिक्नमा पटक्कै नहिचकिचाउनुहोस्। यसमा तपाईले कुनै पनि नयाँ भाषा, वाद्य, गीत, संगीत आदि सिक्न सक्नुहुन्छ।

तपाईं भिडियो गेम वा मोबाइल गेम खेलेर पनि आफ्नो दिमागलाई सक्रिय बनाउन सक्नुहुन्छ। सधैं गेम खेल्दा तपाईलाई हानी हुँदैन, तर एक सीमा भित्र खेल्नु तपाईको लागि फाइदाजनक हुन सक्छ।

बिहान र साँझ, शारीरिक क्रियाकलापको लागि हिड्न जानुहोस् र साथीहरूसँग मिलन गर्नुहोस्।

तपाईं आफ्नो परिवारका युवा सदस्यहरूसँग बोर्ड गेमहरू खेल्न सक्नुहुन्छ। हाँसोले तपाईको दिमागलाई ताजा र स्वस्थ राख्छ।

पढाइ, लेखन, चेस, क्रसवर्ड आदिका लागि हरेक दिन समय निकाल्नुपर्छ।

मस्तिष्क स्वास्थ्य बढाउन ५ प्रभावकारी अभ्यास

संगीत

एक अध्ययन अनुसार खुसीको गीत सुन्ने व्यक्तिको सोच्ने तरिका राम्रो हुन्छ । ह्याप्पी ट्युनले सृजनात्मक सोचलाई बढाउँछ र मस्तिष्कको शक्तिलाई पनि सुधार गर्छ। यसबाहेक, वाद्ययन्त्रहरू सिक्नु र तिनीहरूलाई आफैं बजाउनु एक उत्कृष्ट मानसिक व्यायाम हो।

ध्यान

हामी तपाईलाई भनौं कि नियमित रूपमा ध्यान गर्नु तपाईको मानसिक स्वास्थ्यको लागि उत्कृष्ट साबित हुन सक्छ। तनाव, चिन्ता र डिप्रेसन जस्ता समस्याहरूको लागि ध्यानलाई उत्तम उपचार मानिन्छ। यसले तपाईंको शरीरलाई शान्त रहन मद्दत गर्छ। यसले तपाईको स्मरणशक्ति र मस्तिष्क क्षमतालाई पनि सुधार गर्न सक्छ।

क्रसवर्ड पजल अभ्यास

यो एक उत्कृष्ट मानसिक व्यायाम हो, जसले तपाईको दिमागलाई लामो समयसम्म सक्रिय राख्छ। नेशनल लाइब्रेरी अफ मेडिसिन द्वारा 2011 मा प्रकाशित एक अध्ययन अनुसार, क्रसवर्ड पजलहरू जस्ता अभ्यासहरूमा भाग लिँदा स्मरणशक्ति समस्याहरू उल्लेखनीय रूपमा कम हुन्छ। साथै, यसले तपाईंको फोकस पनि बढाउँछ।

पर्याप्त निद्रा

शरीर जस्तै मस्तिष्कलाई पनि सधैं सक्रिय रहन आवश्यक छैन। यस्तो अवस्थामा सुत्नु तपाईंको लागि प्रभावकारी व्यायाम हुन सक्छ।

चेस खेल्नुहोस्

चेस खेल्दा मस्तिष्कको धेरै प्रयोग हुन्छ । जसले गर्दा मस्तिष्कको सूचना प्रशोधन गति बढ्छ । यदि तपाईं पनि आफ्नो मानसिक स्वास्थ्य कायम राख्न चाहनुहुन्छ भने नियमित रूपमा चेस खेल्नुहोस्।