हृदयाघात भएपछि खल्तीमा राखिएको औषधि खानु कति प्रभावकारी छ ?

काठमाडौँ – हृदयघात भएपछि समयमै उपचार नपाएमा ज्यान जोखिममा पर्न सक्छ, यस्तो अवस्थामा सामान्यतः ३० मिनेटदेखि १ घण्टासम्मको अवधिमा बिरामीलाई अस्पताल लैजानुपर्छ ।

हृदयघात एक धेरै गम्भीर र घातक अवस्था हो। यो जुनसुकै बेला जहाँ पनि आउन सक्छ। अहिले सबै उमेरका मानिसमा यसको जोखिम बढेको छ । धमनीमा कोलेस्ट्रोल जम्मा भएर रक्तसञ्चार बन्द हुँदा वा रगत जम्ने हुँदा यस्तो हुन्छ। जसका कारण मुटुमा पर्याप्त रगत नपुग्दा हृदयाघात वा स्ट्रोक हुने गर्छ ।

आजकल हृदयाघातका लागि तीनवटा औषधि रहेको प्याकेटको निकै चर्चा भइरहेको छ । यस्तो अवस्थाबाट बच्न सबैले आफ्नो खल्तीमा राख्नुपर्छ भनिएको छ । तर हृदयघात भएपछि खल्तीमा राखेको औषधि खानको लागि पर्याप्त समय मिल्छ कि हुँदैन भन्ने प्रश्न हो ।

हृदयाघातका लक्षणहरू के के हुन् ?

अचानक तीव्र छाती दुखाइ
बिना कारण अत्यधिक पसिना आउनु
शरीरको अचानक ढिलोपन
बेहोस हुनु वा झर्नु
सास फेर्न गाह्रो हुनु र सास फेर्न गाह्रो हुनु
छाती दुखाइ बायाँ हातमा फैलिएको

हृदयाघातको अवस्थामा कुन औषधिको किट बोक्न सल्लाह दिइन्छ ?

हृदयघात वा स्ट्रोकको उच्च जोखिममा रहेका व्यक्तिहरूले औषधिको किट बोक्नुपर्छ। हृदयाघातका लक्षण देखिएलगत्तै एस्पिरिन र सोर्बिट्रेट ५ मिलिग्राम जस्ता औषधि खानुपर्ने मुटुरोग विशेषज्ञहरु बताउँछन् । एस्पिरिन ट्याब्लेट पानीमा घोलेर पिउनुपर्छ। सोर्बिट्रेटको ट्याब्लेट जिब्रो मुनि राख्नु पर्छ। यी औषधिहरूले तुरुन्तै रगतलाई पातलो बनाउँछ र रक्तसञ्चार सुधार गर्छ। यसले कोलेस्ट्रोल घटाउन पनि मद्दत गर्छ । यसपछि थप उपचारका लागि अस्पताल लैजानुपर्छ ।

के हृदयघात पछि औषधि खाने समय छ ?

हृदयघात भएमा समयमै उपचार नपाए ज्यान जोखिममा पर्न सक्छ । हृदयघात पछि, सुनौलो अवधि सामान्यतया ३० मिनेट देखि १ घण्टा सम्म रहन्छ। यस्तो अवस्थामा बिरामीलाई तत्काल अस्पताल लैजानुपर्छ । जहाँसम्म हृदयाघात भएपछि खल्तीमा राखिएको औषधि खाने कुरा हो, खल्तीमा राखेको औषधि खान पर्याप्त समय पाउँदैन ।

खल्तीमा राखेको औषधि खाँदा समय मिल्यो भने पनि केही हदसम्म मात्रै फाइदा हुन्छ, तर पनि तत्काल उपचार आवश्यक हुन्छ । यी औषधिहरूले छाती दुखाइ कम गर्न मद्दत गर्न सक्छ। हो, यदि हृदयघातमा तुरुन्तै उपयोगी हुन सक्ने केही छ भने त्यो सीपीआर हो, जसले बिरामीको जीवन बचाउन सक्छ।