तपाईंको बच्चालाई यसरी ट्युसन बिना नै अध्ययनमा अब्बल बनाउन सकिन्छ

काठमाडौँ– आजकल व्यस्त जीवनका कारण अभिभावकहरूसँग आफ्ना छोराछोरीलाई बस्ने र पढाउने समय छैन ।

यसकारण अभिभावकहरू बालबालिकालाई कोचिङ–ट्युसनमा राखिदिन्छन् । यसमा धेरैजसो बच्चाहरु ट्युसन जान मान्दैनन् । यस्तो अवस्थामा बालबालिकाहरुलाई सही तरिका र थोरै योजना बनाएर घरमै राम्रो शिक्षा दिन सकिन्छ ।

बिना ट्युसन घरमा बच्चाहरूलाई पढाउन चुनौतीपूर्ण भएपनि निम्न उपायहरु अपनाएर रमाइलो र प्रभावकारी बनाउन सकिन्छ ।
कार्यतालिका बनाउनुहोस्

बालबालिकाको पढाइलाई व्यवस्थित गर्न समय तालिका बनाउनुहोस् । यसमा प्रत्येक विषयको लागि निश्चित समय सेट गर्नुहोस्, ताकि बच्चालाई कहिले के पढ्ने भन्ने थाहा हुन्छ । यसमा पढाइका साथसाथै ब्रेक र खेलकुदका लागि पनि समय तालिकामा राख्नुपर्छ । निरन्तर अध्ययनले बालबालिकाको मन विचलित हुन सक्छ । त्यसैले पढाइको बीचमा छोटो ब्रेक दिनुहोस् । यसले उनीहरूको एकाग्रता कायम राख्छ र उनीहरू अझ प्रभावकारी रूपमा अध्ययन गर्न सक्छन् ।
खेलहरु मार्फत अध्ययन

बच्चाहरूको लागि पढाइलाई रमाइलो बनाउन तिनीहरूलाई खेलहरू मार्फत सिकाउनुहोस् । उदाहरणका लागि तपाईं खेलहरू मार्फत गणित समस्याहरू समाधान गर्न सक्नुहुन्छ वा विज्ञान प्रयोगहरू मार्फत तिनीहरूलाई सिकाउन सक्नुहुन्छ । यसले बच्चाको अध्ययनमा रुची कायम राख्छ । बच्चाहरूलाई सिकाउँदा किताबहरूसँगै भिडियोहरू, अडियोहरू र चित्रहरू प्रयोग गर्नुहोस् । युट्युब, शैक्षिक एपहरू र अन्तरक्रियात्मक वेबसाइटहरू प्रयोग गरेर सिकाइलाई रोचक र प्रभावकारी बनाउनुहोस् । यसबाट कठिन विषयलाई पनि सजिलै बुझाउन सकिन्छ ।

साप्ताहिक परीक्षा लिनुहोस्
बच्चाले दिनमा जे पनि पढ्छ, त्यसलाई दिनहुँ परिमार्जन र मुल्याङ्कन गर्न नबिर्सनुहोस् । यसो गर्दा उसले दिनभर सिकेको कुरा याद गर्नेछ र समयसँगै राम्रोसँग बुझ्न सक्छ । साथै बच्चाहरूका लागि साप्ताहिक परीक्षणहरू तय गर्नुहोस् । ताकि तिनीहरूले आफ्नो प्रगति मापन गर्न र कमजोर विषयहरू पहिचान गर्न सकुन् । यसबाट उनीहरू परीक्षाको लागि अभ्यास गर्न र आफ्नो ज्ञानमा सुधार गर्न सक्षम हुन्छन् ।

प्रशंसा र प्रोत्साहन
छोराछोरीलाई पढाइमा उत्प्रेरित गर्न उनीहरूको सानो उपलब्धिको पनि प्रशंसा गर्नुहोस् । प्रोत्साहनले बालबालिकामा आत्मविश्वास बढाउँछ र उनीहरूलाई थप मेहनत गर्न उत्प्रेरित गर्छ ।

दिनचर्या परिवर्तन गर्नुहोस्
बच्चाहरु हरेक दिन एकै प्रकारको अध्ययन शैलीले उनीहरुमा अध्ययनप्रति मन नलाग्न सक्छ । त्यसकारण बाहिरी गतिविधिहरू मार्फत सिकाउन सिकाइलाई प्रभावकारी बनाउन सकिन्छ । जस्तैः प्रकृतिको पैदल यात्राको क्रममा बोटविरुवा, विज्ञान विषयहरू व्याख्या गर्ने वा बजार भ्रमणको क्रममा गणित सिकाउने जस्ता उपाय गर्न सकिन्छ । यसले बच्चाको ध्यान पनि कायम रहन्छ र उसले नयाँ कुरा सिकेर ऊ रमाउन सक्छ ।

बच्चालाई कुनै विषयमा घोक्ने र रट्ने होइन, बुझ्नमा ध्यान दिनुहोस्

बच्चालाई कुनै विषयमा घोक्ने र रट्ने गरेर स्मरण गर्नुको सट्टा त्यस विषयमा बुझाइमा जोड दिनुहोस् । कुनै पनि विषय पढाउँदा बच्चाले अवधारणाहरू बुझेको कुरा सुनिश्चित गरेमा उसले केही बुझेपछि सम्झन सजिलो हुन्छ । सबै बच्चाहरूले एउटै तरिकाले सिक्न सक्दैनन् । त्यसैले फरक तरिकाहरू अपनाउनुपर्छ । कोही बालबालिकाले लेखेर, कसैले बोलेर, कोही तस्वीर हेरेर बुझ्न सक्छन् । आफ्नो बच्चाको सिकाउने शैलीलाई बुझेर उसलाई अध्ययन गर्न लगाउनुपर्छ ।

आफैं पढ्ने बानी बसाल्ने
बालबालिकामा आफैं पढ्ने बानी बसाल्नुहोस् । यसबाट उनीहरू आफैँ सोच्न र समस्याको समाधान खोज्न बानी बस्छ । यसका लागि तपाईं तिनीहरूको अगाडि समस्याहरू राखिदिनुहोस् र तिनीहरूलाई आफैं समाधान गर्न उत्प्रेरित गर्नुहोस् ।