काठमाडौँ – गर्मी मौसम सुरु भएको छ र यससँगै खानपानदेखि जीवनशैलीसम्म सबै कुरा परिवर्तन हुन थालेको छ। यो मौसममा स्वास्थ्यसँगै छालाको पनि विशेष हेरचाह गर्नुपर्छ। सूर्यको तेज किरणले स्वास्थ्यलाई मात्र हानि पुर्याउँदैन, छालामा पनि नराम्रो असर पार्छ। यस्तो अवस्थामा छालाको हेरचाहमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ।
छालालाई स्वस्थ बनाउन धेरै चीजहरू प्रयोग गरिन्छ, तर सनस्क्रिनलाई सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण छाला हेरचाह उत्पादन मानिन्छ। यसले छालालाई सूर्यको हानिकारक यूभी किरणबाट जोगाउँछ, तर के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि दैनिक सनस्क्रिन लगाउनाले शरीरमा भिटामिन डीको कमी हुन सक्छ ?
सामान्यतया, शरीर सूर्यको किरणको सम्पर्कमा आउँदा भिटामिन डी उत्पादन हुन्छ, तर यदि शरीरमा दैनिक सनस्क्रिन लगाइयो भने, के यसले भिटामिन निर्माणको प्रक्रियामा बाधा पुर्याउन सक्छ लगायत प्रश्नको सत्यता जानौं ।
शरीरमा भिटामिन डी कसरी उत्पादन हुन्छ ?
भिटामिन डी हाम्रो शरीरमा पाइने आवश्यक भिटामिनहरू मध्ये एक हो, जसलाई सनशाइन भिटामिन पनि भनिन्छ। सूर्यको किरण छालाको सम्पर्कमा आउँदा यो हाम्रो शरीरमा प्राकृतिक रूपमा उत्पादन हुन्छ।
यी किरणहरू छालामा अवशोषित हुन्छन्, जसले शरीरलाई भिटामिन डी उत्पादन गर्न मद्दत गर्दछ, जुन बलियो हड्डी, सुधारिएको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता र समग्र स्वास्थ्यको लागि आवश्यक छ।
यद्यपि, सनस्क्रिन यूभी किरणहरूलाई रोक्नको लागि डिजाइन गरिएको हो, जसले निरन्तर प्रयोगले भिटामिन डी उत्पादनमा बाधा पुर्याउन सक्छ कि सक्दैन भन्ने चिन्ता बढाउँछ।
सनस्क्रिनले भिटामिन डीको कमी कसरी निम्त्याउन सक्छ ?
केही अनुसन्धानहरूका अनुसार उच्च एसपीएफ सनस्क्रिन लगाइन्छ, यसले छालाको यूभी किरणहरू अवशोषित गर्ने क्षमतालाई कम गर्न सक्छ, जसले गर्दा भिटामिन डी उत्पादन घट्न सक्छ।
यद्यपि, वास्तविकतामा, धेरैजसो मानिसहरूले खुला छालामा समान, बाक्लो तहमा सनस्क्रिन लगाउँदैनन्, जसले गर्दा केही पराबैंगनी किरणहरू छालामा प्रवेश गर्छन् र भिटामिन डी संश्लेषण गराउँछन्।
ब्रिटिश जर्नल अफ डर्मेटोलोजीमा प्रकाशित एक अध्ययनले उच्च एसपीएफ सनस्क्रिन प्रयोग गर्दा पनि मानिसहरूले पर्याप्त मात्रामा भिटामिन डी उत्पादन गर्ने पत्ता लगाएको छ। यसको अर्थ सनस्क्रिनले यूभी एक्सपोजर कम गर्छ, तर यसले शरीरमा भिटामिन डी उत्पादनको प्रक्रियालाई पूर्ण रूपमा रोक्दैन।
यति मात्र होइन, अमेरिकन एकेडेमी अफ डर्मेटोलोजीका विज्ञहरू सहित धेरै अन्य विज्ञहरू पनि भन्छन् कि सनस्क्रिन लगाएपछि पनि शरीरलाई भिटामिन डीको लागि पर्याप्त घाम लाग्छ।
सनस्क्रिन लगाउँदा यी कुराहरूमा ध्यान दिनुहोस्-
यद्यपि, यदि तपाईंको मनमा अझै पनि यो प्रश्न छ भने, तपाईंले सनस्क्रिन लगाउँदा निम्न कुराहरूलाई ध्यानमा राख्न सक्नुहुन्छ (सनस्क्रिन लगाउने उत्तम तरिका)। यसले छालालाई घामबाट जोगाउनेछ र शरीरलाई भिटामिन डी उत्पादन गर्न पनि सजिलो बनाउनेछ।
बिहान वा दिउँसो सनस्क्रिन लगाउनु अघि १०-१५ मिनेट घाममा बिताउनुहोस्।
आफ्नो आहारमा भिटामिन-डी युक्त खानेकुराहरू जस्तै बोसोयुक्त माछा, अण्डाको पहेँलो भाग र फोर्टिफाइड डेयरी उत्पादनहरू समावेश गर्नुहोस्।
यदि शरीरमा यसको कमी छ भने, डाक्टरको सल्लाहमा भिटामिन डी सप्लिमेन्ट लिन सक्नुहुन्छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?


प्रतिक्रिया