पेट दुख्ने समस्याबाट तुरुन्तै राहत पाउन यी सरल उपायहरू अपनाउनुहोस्

काठमाडौँ – पेट दुख्नु, अर्थात् पखाला, पेट दुख्ने, ग्यास वा अपच जस्ता समस्याहरू, एक सामान्य तर असहज अवस्था हो। यो समस्या बालबालिकादेखि वृद्धवृद्धासम्म जो कोहीलाई पनि हुन सक्छ।

पेट खराब हुनुका धेरै कारणहरू हुन सक्छन् जस्तै खराब खाने बानी, संक्रमण, धेरै तारेको खाना खानु वा कुनै ब्याक्टेरिया वा भाइरल संक्रमण। यदि सही समयमा ध्यान दिइएन भने यो समस्याले गम्भीर रूप लिन सक्छ।

पेट दुख्ने सामान्य लक्षणहरू:

बारम्बार पखाला लाग्नु
पेट दुख्ने वा पेट दुख्ने
ग्यास गठन र पेट फुल्ने
भोक नलाग्नु
बान्ता वा वाकवाकी लाग्नु
कमजोर महसुस हुनु
शरीरमा पानीको कमी (डिहाइड्रेसन)

पेट दुख्नुको मुख्य कारणहरू:

बासी वा दूषित खाना सेवन गर्ने
दूषित पानी पिउने
अत्यधिक मसलादार वा तारेको खानेकुरा खाने
खाना विषाक्तता वा भाइरल संक्रमण
तनाव र चिन्ता
कुनै पनि एलर्जी वा पेटको संवेदनशीलता
एन्टिबायोटिक वा अन्य औषधिहरूको साइड इफेक्ट

पेट दुख्ने समस्याबाट राहत पाउन सक्ने घरेलु उपचारहरू:

१. ओआरएस (मौखिक पुनर्जलीकरण समाधान)

झाडापखाला लागेको अवस्थामा शरीरमा पानी र नुनको कमी हुन्छ। ओआरएस पिउनाले शरीरमा इलेक्ट्रोलाइट सन्तुलन कायम राख्छ र डिहाइड्रेसन हुनबाट रोक्छ।

२. सादा दही वा महि

दहीमा प्रोबायोटिक गुण हुन्छ, जसले आन्द्राको स्वास्थ्यमा सुधार ल्याउँछ र पाचन प्रक्रियालाई सामान्य बनाउँछ। पिसेको जीरा र थोरै कालो नुन मिसाएर छाछ पिउनु फाइदाजनक हुन्छ।

३. स्याउ वा केरा

स्याउ र केरा दुवै पखालामा फाइदाजनक हुन्छन्। यसमा पाइने पेक्टिन फाइबरले आन्द्रालाई बलियो बनाउँछ र दिसालाई बाँध्न मद्दत गर्छ।

४. अदुवाको सेवन

अदुवाको चिया वा अदुवाको रसमा थोरै मह मिसाएर पिउँदा पेट दुख्ने र वाकवाकी लाग्ने समस्याबाट छुटकारा पाउन सकिन्छ।

५. सौंफ र चिनी मिठाईको पानी

सौंफले पाचनमा मद्दत गर्छ। यसलाई रातभर पानीमा भिजाएर बिहान छानेर पिउनु फाइदाजनक हुन्छ।

६. हल्का खाना खानुहोस्

पेट खराब भएको अवस्थामा, खिचडी, दलिया, मुगको दाल आदि जस्ता हल्का, सजिलै पचाउन सकिने र नुन-चिनी सन्तुलित खाना खानुपर्छ।

के नगर्ने:

दूध वा भारी डेयरी उत्पादनहरूबाट बच्नुहोस्
तारेको र मसालेदार खानाबाट बच्नुहोस्
क्याफिन र चिसो पेय पदार्थबाट बच्नुहोस्
बाहिरको खाना नखानुहोस्
अत्यधिक गुलियो वा प्रशोधित खानाहरूबाट बच्नुहोस्
यदि पखाला २-३ दिनभन्दा बढी समयसम्म रह्यो भने
तपाईंलाई बारम्बार बान्ता भइरहेको छ
ज्वरोसँगै कमजोरी महसुस हुनु
डिहाइड्रेसनका लक्षणहरू जस्तै चक्कर लाग्ने, कम पिसाब लाग्ने, आदि देखिने
रगत वा कालो दिसा

पेट दुख्नु एक सामान्य समस्या हो, तर यसलाई हल्का रूपमा लिनु हानिकारक हुन सक्छ। यदि समस्या गम्भीर छैन भने घरेलु उपचारले राहत दिन सक्छ, तर यदि लक्षणहरू रहिरह्यो भने डाक्टरसँग परामर्श गर्नु महत्त्वपूर्ण छ। सन्तुलित र सफा आहार, पर्याप्त पानीको सेवन र तनावमुक्त जीवनशैलीले पेटको समस्याबाट बच्न मद्दत गर्न सक्छ।