यी हुन् गर्मी स्ट्रोक र डिहाइड्रेसनका लक्षण, गर्मीमा यो धेरै खतरनाक हुन सक्छ

काठमाडौँ – अहिले काठमाडौँ उपत्यकासहित देशैभर गर्मि दिनप्रति बढ्दै गइरहेको छ । चैत महिना यो अन्तिम साता पनि सकिएर वैशाख लाग्दै गर्दा दिनमा गर्मी धेरै बढेको छ, यस मौसममा गर्मी स्ट्रोक र डिहाइड्रेसनको जोखिम धेरै बढी हुन्छ।

गर्मीमा तापक्रम बढ्दै जाँदा शरीरमा यसको प्रभाव पनि बढ्छ। शरीरको तापक्रम सन्तुलन प्रणाली र पानीको स्तर कम हुने भएकाले गर्मी बढ्दा गर्मी स्ट्रोक र डिहाइड्रेसन हुन सक्छ।

यी दुवै अवस्था गम्भीर हुन सक्छन् र समयमै पहिचान गरी उपचार नगरिएमा घातक पनि हुन सक्छन्। यसका केही प्रमुख लक्षणहरूको बारेमा जानौं-

गर्मी स्ट्रोकका लक्षणहरू के के हुन् ?

उच्च ज्वरो र टाउको दुखाइ

गर्मी स्ट्रोकको पहिलो लक्षण भनेको शरीरको तापक्रम उल्लेखनीय रूपमा बढ्नु हो। यसका साथै, बिरामीहरूलाई गम्भीर टाउको दुखाइ पनि हुन्छ, जुन कुनै पनि सामान्य दुखाइ भन्दा फरक महसुस हुन्छ। यस प्रकारको संकेतले तपाईंलाई शरीर आफूलाई शीतल राख्न असमर्थ हुँदै गएको बताउँछ।

छालाको सुख्खापन बढेको

गर्मीमा धेरै पसिना आउनु सामान्य कुरा हो, तर गर्मी स्ट्रोक हुँदा शरीरमा गर्मी यति बढ्छ कि पसिना आउन बन्द हुन्छ। यस कारणले छाला सुख्खा, तातो र रातो हुन्छ। यो शरीर गम्भीर समस्यामा छ भन्ने खतरनाक संकेत हो।

हिड्रिट्युएसनका लक्षणहरू के के हुन् ?

पिसाब कम हुनु

पिसाबको मात्रा कम हुनु वा पिसाबको रंग गाढा हुनु डिहाइड्रेसनको संकेत हुन सक्छ। यो संकेतबाट बुझ्नुहोस् कि शरीरमा पानीको मात्रा सामान्य भन्दा धेरै कम भएको छ।

चक्कर लाग्ने र थकान

डिहाइड्रेसन भएको अवस्थामा, शरीरमा पानीको कमीले रक्तचाप घट्छ, जसले गर्दा चक्कर लाग्न सक्छ। निरन्तर कमजोरी र थकान महसुस हुनु पनि यसको एक हिस्सा हो। यस्तो अवस्थामा, व्यक्तिले आफ्नो सन्तुलन गुमाउन सक्छ र बेहोस पनि हुन सक्छ।

यी गर्मी स्ट्रोक र डिहाइड्रेसनका समान लक्षणहरू हुन्

गर्मी स्ट्रोक र डिहाइड्रेसन दुवैले मानसिक अवस्थालाई असर गर्छ। व्यक्ति अलमल्लमा पर्न सक्छ, चिडचिडा हुन सक्छ, वा सुस्त हुन सक्छ। कहिलेकाहीँ राम्रोसँग बोल्न वा सोच्न गाह्रो हुन्छ।

कसरी आफ्नो सुरक्षा गर्ने ?

गर्मीमा यी समस्याहरूबाट बच्न नियमित रूपमा पानी र तरल पदार्थ पिउने गरिरहनुहोस्। दिउँसोको चर्को घाममा बाहिर ननिस्कनुहोस्, हल्का र खुकुलो लुगा लगाउनुहोस् र शरीरलाई शीतल राख्ने प्रयास गर्नुहोस्।

यदि कुनै गम्भीर लक्षण देखा परेमा, तुरुन्तै डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस्। यदि सही समयमा सावधानी अपनाएमा, यी खतराहरूबाट सजिलै बच्न सकिन्छ।