पानीको कमीले निम्त्याउने रोगहरू र तिनको असर

काठमाडौँ। पानीको कमी हुँदा शरीरमा विभिन्न समस्या र रोगहरू देखा पर्न सक्छन्। डिहाइड्रेसन नै एउटा रोग हो, जसले थकान, चक्कर, टाउको दुख्ने र छाला सुख्खा बनाउँछ।

पानी कम पिउँदा किड्नी स्टोन, पिसाब संक्रमण, कब्जियत, हिट स्ट्रोक, र रक्तचाप कम हुने समस्या हुन सक्छ। यिनले स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पार्न सक्छ। विशेष गरी गर्मी मौसममा पानीको कमीले शरीरलाई धेरै कमजोर बनाउँछ। शरीरको सबै अंग सुचारु रूपमा चलाउन पानी अत्यावश्यक हुन्छ। त्यसैले दैनिक जीवनमा पर्याप्त पानी पिउनु जरुरी छ।

१. डिहाइड्रेसन स्वयंमा नै एक समस्या हो ।
शरीरमा पर्याप्त मात्रामा पानी नभएमा शरीरको कार्यप्रणाली प्रभावित हुन्छ। पसिना, पिसाब, दिसा वा बान्ता धेरै भएपछि वा पानीको सेवन पर्याप्त नभएपछि डिहाइड्रेसन हुन्छ। यसले थकान, टाउको दुख्ने, चक्कर लाग्ने, मुख सुक्खा हुने, मुटुको धड्कन तीव्र हुने, छाला सुख्खा हुने आदि समस्या ल्याउँछ।

२. किड्नी स्टोन (मूत्राशयमा पत्थरी)
पानी कम पिउँदा पिसाब कम बन्ने गर्छ र त्यसमा रहेका खनिज पदार्थहरू मूत्रमार्गमा जमेर पत्थरी (stone) बनाउँछन्। यो निकै दुखदायी हुन्छ र उपचार नगरेमा किड्नीमा स्थायी क्षति पुर्‍याउन सक्छ।

३. पिसाब संक्रमण 
पानी कम पिउँदा पिसाब थोरै मात्रामा बन्ने र कम बारम्बार निस्कने हुँदा ब्याक्टेरियाहरू पिसाबको नलीमा बस्न सजिलो हुन्छ। यसले संक्रमण गराउँछ। लक्षणहरूमा पिसाब गर्दा पोल्ने, बारम्बार पिसाब लाग्ने, पिठ्यु दुख्ने आदि पर्छन्।

४. कब्जियत 
पानीको कमी हुँदा मल नरम हुन पाउँदैन। जसले गर्दा दिसा गर्न गाह्रो हुन्छ र कब्जियतको समस्या हुन्छ। लामो समयसम्म यस्तो हुँदा पाइल्स वा अरू जटिलता हुन सक्छ।

५. हिट स्ट्रोक 
गर्मी मौसममा शरीरबाट धेरै पसिना निस्कँदा पानीको कमी हुन्छ र यदि समयमै पूर्ति नगरेमा शरीरको तापक्रम नियन्त्रणमा रहँदैन। यसलाई हिट स्ट्रोक भनिन्छ, जुन खतरनाक हुन सक्छ।

६. रक्तचाप कम हुनु 
पानीको मात्रा घट्दा रगतको आयतन पनि घट्छ जसले गर्दा रक्तचाप कम हुन सक्छ। यसले गर्दा बेहोस हुने, कमजोरी महसुस हुने, टाउको घुम्ने जस्ता लक्षण देखिन्छन्।