के अंकुरित आलु साँच्चै विषाक्त हुन्छ ?

काठमाडौँ – अंकुरित आलु खाँदा धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ, विशेष गरी यदि तिनीहरूमा सोलानिन र चाकोनिनको मात्रा उच्च छ भने। त्यसैले, यस्ता आलु खानबाट बच्नुपर्छ।

हाम्रा सबै भान्सामा आलुको विशेष स्थान हुन्छ। यसबाट बनेको खाना हाम्रो थालमा सधैं रहन्छ। आलुलाई तरकारीको राजा पनि भनिन्छ। मन पराउनेहरूको संख्या पनि धेरै छ। यो स्वास्थ्यको लागि पनि धेरै हिसाबले फाइदाजनक छ। धेरै पटक घरमा राखिएको आलु टुसा लाग्छ।

धेरै मानिसहरूले यसलाई हल्का काटेर प्रयोग गर्छन् भने केही मानिसहरूले यसलाई पूर्ण रूपमा फ्याँक्छन्। यस्तो अवस्थामा अंकुरित आलु साँच्चै हानिकारक हुन्छ कि हुँदैन भन्ने प्रश्न उठ्छ। यदि हो भने, यसका बेफाइदाहरू के के हुन्…

के आलुको अंकुर विषाक्त हुन्छ ?

जब आलु अंकुराउँछ, त्यसमा सोलानाइन र चाकोनाइन नामक विषाक्त तत्वहरू बन्न थाल्छन्। यी ग्लाइकोआल्कालोइड भनिने विषाक्त तत्वहरू हुन्, जसको अत्यधिक प्रयोगले खानालाई विषाक्त बनाउन सक्छ।

आलुमा सोलानिन कसरी बनाइन्छ

आलुलाई लामो समयसम्म ओसिलो र प्रकाशमा राख्दा त्यसमा सोलानिनको मात्रा बढ्छ। आलुको बोक्रा हरियो हुनु र अंकुरित हुनुले यसमा विषाक्त पदार्थहरू बन्न थालेको संकेत गर्छ। यदि कसैले धेरै मात्रामा अंकुरित आलु खान्छ भने, उसलाई खाना विषाक्तता वा स्नायु सम्बन्धी समस्या हुन सक्छ।

अंकुरित आलु खानुका बेफाइदाहरू के के हुन् ?

१. अंकुरित आलु बढी खाँदा बान्ता, पखाला, पेट दुख्ने र अपच जस्ता समस्या हुन सक्छ। यसबाट खाना विषाक्तताको जोखिम हुन्छ।

२. सोलानिनले मस्तिष्कलाई असर गर्छ, जसले टाउको दुख्ने, चक्कर लाग्ने र थकान निम्त्याउन सक्छ।

३. सोलानिनको अत्यधिक मात्राले रक्तचापलाई असर गर्न सक्छ, जसले गर्दा कमजोरी र सुस्ती हुन सक्छ।

४. यदि अंकुरित आलु धेरै मात्रामा सेवन गरियो भने, यसले स्नायुहरूलाई सुन्न पार्न सक्छ अर्थात् स्नायु प्रणालीलाई असर गर्छ, जसले गर्दा शरीरमा सुस्ती र झनझन महसुस हुन सक्छ।

५. गर्भावस्थामा अंकुरित आलु खाँदा बच्चाको विकासमा असर पर्न सक्छ र जन्म दोषको जोखिम बढ्न सक्छ।

के थोरै अंकुरित आलु खान सकिन्छ ?

यदि आलुमा धेरै हल्का अंकुरहरू छन्, र यो धेरै हरियो भएको छैन भने, यसलाई बोक्रा ताछेर र निकालेपछि प्रयोग गर्न सकिन्छ, तर यदि आलु धेरै अंकुरिएको छ वा हरियो भएको छ भने, यसलाई खानबाट बच्नु राम्रो हुन्छ।

अंकुरित आलुबाट बच्ने उपायहरू

आलुलाई सधैं चिसो, सुख्खा र अँध्यारो ठाउँमा राख्नुहोस्।

आलुलाई फ्रिजमा नराख्नुहोस् किनभने चिसोमा स्टार्च चाँडै चिनीमा परिणत हुन्छ, जसले गर्दा आलु चाँडै अंकुरित हुन्छ।

यदि आलु अंकुराएको छ भने, राम्ररी जाँच गरेर मात्र प्रयोग गर्नुहोस्।

पुरानो आलु प्रयोग नगर्नुहोस् र ताजा आलु मात्र किन्नुहोस्।

यदि आलुमा धेरै अंकुरहरू छन् भने, त्यसलाई फ्याँकिदिनुपर्छ।