क्यान्सरबाट बच्ने पाँच प्रभावकारी तरिकाहरू के के हुन् ?

काठमाडौँ – ‘विश्व क्यान्सर दिवस’ हरेक वर्ष फेब्रुअरी ४ मा मनाइएकाे छ। यो विश्वव्यापी पहलको उद्देश्य क्यान्सर रोकथाम, पत्ता लगाउने र उपचारको बारेमा जागरूकता फैलाउनु हो।

‘विश्व क्यान्सर दिवस’ ले क्यान्सर जस्ता चुनौतीपूर्ण रोगहरूको बारेमा जागरूकता जगाउने र यससँग लड्न मानिसहरूलाई एकताबद्ध गर्ने काम गर्छ। क्यान्सरको बारेमा व्यक्तिहरूलाई शिक्षित गर्न र क्यान्सरबाट प्रभावित बिरामी र परिवारहरूलाई सहयोग गर्न देशैभर कार्यक्रम, अभियान र गतिविधिहरू आयोजना गरिएकाे हाे ।

यसै अवसरमा सरकारले आजदेखि देशैभर पाठेघरको मुखको क्यान्सरविरुद्धको निःशुल्क एचपिभी खोप अभियानको शुभारम्भ गरेको छ । आगामी फागुन ६ गतेसम्म सञ्चालन हुने देशव्यापी अभियानमा कक्षा ६ देखि १० कक्षा सम्मका छात्रा र विद्यालय बाहिर रहेका १० देखि १४ वर्ष उमेर समूहका करिब १७ लाख किशोरीलाई यो खोप लगाउने लक्ष्य छ ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार, हाल क्यान्सर जस्ता गम्भीर रोगहरूको कारणहरूलाई बेवास्ता गरेर र अवस्थित प्रमाण-आधारित रोकथाम रणनीतिहरू लागू गरेर ३० देखि ५० प्रतिशत क्यान्सरहरू रोकथाम गर्न सकिन्छ। यसका लागि, सबैभन्दा पहिले तपाईंले आफ्नो जीवनशैलीमा केही विशेष परिवर्तनहरू गर्नु धेरै महत्त्वपूर्ण छ।

१. सुर्तीजन्य पदार्थ त्याग्नुहोस्

क्यान्सरको प्रमुख कारणहरू मध्ये सुर्तीजन्य पदार्थ खानु पनि एक हो। यदि तपाईं धुम्रपान गर्नुहुन्छ भने, छोड्न मद्दत लिनुहोस् र सेकेन्ड ह्यान्ड धुम्रपानको सम्पर्कबाट बच्नुहोस्।

२. सही खानुहोस्
फलफूल, तरकारी, सम्पूर्ण अन्न र दुबला प्रोटिनले भरिपूर्ण आहार खाने कुरामा ध्यान केन्द्रित गर्नुहोस्। रातो मासु र अत्यधिक गुलियो पेय पदार्थ जस्ता प्रशोधित खाद्य पदार्थहरू खानु हुँदैन। स्वस्थ, उचित आहारले तपाईंलाई स्वस्थ तौल कायम राख्न र अन्य कुराहरू नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ।

३. परीक्षण गराउनुहोस्
क्यान्सरको प्रभावकारी रूपमा सामना गर्न प्रारम्भिक पहिचान महत्त्वपूर्ण छ। नियमित जाँच र स्क्रिनिङले क्यान्सरको सुरुवाती चरणमा नै पत्ता लगाउन र उपचार गर्न मद्दत गर्न सक्छ।

४. खोप लगाउनुहोस्
खोपहरूले केही प्रकारका क्यान्सरहरू रोक्न मद्दत गर्न सक्छ, जस्तै HPV खोप, जसले पाठेघरको मुख र अन्य क्यान्सरहरूको जोखिम कम गर्न सक्छ, र हेपाटाइटिस B खोप, जसले कलेजोको क्यान्सरबाट बचाउन सक्छ।

५. स्वस्थ वीएमआइ कायम राख्नुहोस् र शारीरिक रूपमा सक्रिय रहनुहोस्

मोटोपन विभिन्न प्रकारका क्यान्सरसँग जोडिएको छ। स्वस्थ तौल कायम राख्न सन्तुलित आहार र नियमित शारीरिक गतिविधि गर्ने लक्ष्य राख्नुहोस्। विश्व क्यान्सर दिवसले हामीलाई विश्वव्यापी क्यान्सरको बोझ कम गर्न दिगो प्रतिबद्धताको आवश्यकताको सम्झना गराउँछ।