मधुमेहका बिरामीले मिठाई मात्र होइन यो खानेकुरा पनि खानु हुँदैन

काठमाडौँ – गलत खानपान र खराब जीवनशैलीका कारण मधुमेह हुने गर्छ । मधुमेहका कारण धेरै रोग लाग्न सक्छन् । मिठाई मात्र होइन अन्य धेरै खानेकुराहरु छन् जसले रगतमा चिनीको मात्रा बढाउन सक्छ ।

खानपान र जीवनशैलीको कमजोरीका कारण मधुमेहको जोखिम बढ्दै गएको छ । धेरैलाई चिनी धेरै खाँदा मधुमेह हुन्छ भन्ने लाग्छ, तर स्वास्थ्य विज्ञहरू मधुमेहको सम्बन्ध मिठाई खानेसँग नभएको बताउँछन् । धेरै मिठाई खाने मानिसलाई मधुमेह लाग्दैन भने मिठाई नै नखानेलाई मधुमेह हुन्छ ।

वास्तवमा, मधुमेह मिठाई खाँदा होइन, इन्सुलिनको कमी वा इन्सुलिन प्रतिरोधको कारणले हुन्छ, तर यसको मतलब धेरै चिनी खानुपर्छ भन्ने होइन। मधुमेहका बिरामीले यसतर्फ विशेष ध्यान दिनुपर्छ । मिठाई बाहेक, मधुमेह रोगीहरूले अन्य केही खानेकुराहरू पनि त्याग्नु पर्छ, अन्यथा यो खतरनाक हुन सक्छ।

मधुमेहका बिरामीले यो चिज खानु हुँदैन

धेरै नुन : धेरै नुन खाँदा उच्च रक्तचाप बढ्न सक्छ र मधुमेहले खतरनाक रूप लिन सक्छ। तपाईलाई मधुमेह छ वा छैन, दैनिक जीवनमा सोडियम अर्थात् नुन कम मात्रामा सेवन गर्नुपर्छ । आलु चिप्स र फ्रेन्च फ्राइज जस्ता स्न्याक्समा धेरै नुन हानिकारक हुन्छ।

पीठो : मधुमेह रोगीहरूले पनि परिष्कृत पीठोबाट जोगिनु पर्छ, किनकि यो पीठो शरीर भित्र छिटो ग्लुकोजमा परिणत हुन्छ र रगतमा चिनीको मात्रा उल्लेखनीय रूपमा बढ्छ। परिष्कृत पीठोबाट बनेको कुनै पनि चीज खानु हुँदैन।

फ्राइड फूडहरू : मधुमेहका रोगीले पनि भुटेको खानेकुराबाट टाढै रहनुपर्छ । यसमा बोसोको मात्रा धेरै हुन्छ, जब बोसो बिस्तारै पचिन्छ, यसले रगतमा चिनी बढाउन सक्छ। यसले मधुमेहका बिरामीलाई धेरै समस्या निम्त्याउन सक्छ ।

रक्सी : मधुमेहमा रक्सीलाई छुनु पनि हुँदैन । यो मधुमेह रोगीहरूको लागि सबैभन्दा खराब खाना हो। खाली पेटमा रक्सी पिउँदा ग्लुकोजको मात्रा घट्ने खतरा हुन्छ । यदि यस्तो भयो भने यो अवस्था खतरनाक हुन सक्छ।

ट्रान्स फ्याट : मधुमेहका रोगीहरूले चिन्ता नगरी चिल्लो पदार्थ र तेलको सेवन गर्नुहुँदैन अन्यथा उनीहरूको चिनीको मात्रा अनियन्त्रित हुन सक्छ र हृदय रोगको जोखिम पनि बढ्न सक्छ। ट्रान्स फ्याट दुई प्रकारका हुन्छन्।

पहिलो- यो जनावरमा पाइन्छ, जुन मानिसका लागि विषभन्दा कम हुँदैन । दोस्रो, हाइड्रोजनयुक्त वनस्पति तेल, जो अधिक खतरनाक छ। मधुमेहका बिरामीले दुवै प्रकारका ट्रान्स फ्याटबाट टाढा रहनुपर्छ ।

उच्च ग्लाइसेमिक सूचकांक भएका फलहरू

मधुमेहमा, कम ग्लाइसेमिक मूल्य भएको फलफूल खानु सधैं लाभदायक हुन्छ। उच्च ग्लाइसेमिक इन्डेक्स (GI) भएका फलफूलहरूले कार्बोहाइड्रेट बढाउन सक्छ, जसका कारण शरीरमा चिनीको मात्रा द्रुत रूपमा बढ्न सक्छ। जामुन, ग्रेपफ्रुट, नाशपाती, सुन्तला जस्ता फलहरूमा कम जीआई हुन्छ, तर तरबूज र अनानासमा धेरै उच्च जीआई हुन्छ।