तपाईको मुटु कत्तिको स्वस्थ छ ? घरमै टेस्ट गरौं, ईसीजी र इकोको आवश्यकता पर्दैन

काठमाडौँ – खराब दिनचर्याले हृदयमा आक्रमण गरिरहेको छ। खानपान र जीवनशैलीप्रति सचेत हुन नसक्दा मुटु कमजोर बन्दै गएको छ । त्यसैले हृदयघात र स्ट्रोकजस्ता घातक जोखिम बढ्दै गएको छ । यस्तो अवस्थामा मुटुको अवस्था थाहा पाउन ईसीजी र इको जस्ता परीक्षण गरिन्छ।

धेरैजसो डाक्टरहरूले मुटुको स्वास्थ्य थाहा पाउन यी परीक्षणको सहारा लिने गर्छन्। तर, यदि तपाईं चाहनुहुन्छ भने, तपाईं घरमै आफ्नो हृदयको बारेमा जान्न सक्नुहुन्छ। केहि घरेलु परीक्षणहरू यति प्रभावकारी हुन्छन् कि त्यहाँ मेसिनको आवश्यकता पर्दैन र तपाईं सजिलै थाहा पाउनुहुनेछ कि तपाईंको मुटु कति स्वस्थ छ।

हरेक दिन ४० सीढी चढ्नुहोस्

चिकित्सकहरुका अनुसार यदि तपाई १.५ मिनेट भित्र ४० वटा सिँढी चढ्नुभयो र तपाईलाई सास नलाग्ने र थकान महसुस भएन भने तपाईको मुटु पूर्ण रुपमा स्वस्थ रहेको बुझ्नुहोस् । कमजोरी वा अवरोधका कारण हल्का काम गर्दा पनि मुटुको चाप बढ्छ र सास फेर्न कम हुन्छ वा मुटुको धड्कन बढ्छ ।

कम्मरको आकार नाप्नुहोस्

अमेरिकन हार्ट एसोसिएशनको जर्नलमा प्रकाशित एक अध्ययनले यदि तपाईं आफ्नो मुटुको स्वास्थ्य वा हृदयघातको जोखिम जान्न चाहनुहुन्छ भने, बीएमआई भन्दा कम्मरको आकार जाँच गर्नु राम्रो हुन्छ।

एक अनुमान अनुसार पुरुषको कम्मरको साइज ३७ इन्च र महिलाको कम्मर ३१.५ इन्च हुनु कमजोर मुटुको लक्षण हो । पुरुषको ४० इन्च र महिलाको ३५ इन्च कम्मरले मुटु गम्भीर खतरामा रहेको संकेत गर्छ। मोटोपनाका कारण मुटुमा धेरै दबाब पर्छ, नराम्रो कोलेस्ट्रोल बढ्छ र यो बोसोले नसाहरूमा गम्भीर अवरोध निम्त्याउन सक्छ।

आफ्नो पल्स गणना

पल्सलाई पल्स रेट र मुटुको गति पनि भनिन्छ। मुटुको स्वास्थ्य पनि गणना गरेर थाहा पाउन सकिन्छ। यसले मुटुको नसामा कुनै अवरोध छ कि छैन भनेर देखाउँछ। ब्रिटिस हार्ट फाउन्डेसनका अनुसार सामान्य क्रियाकलाप र उमेर भएका व्यक्तिको सामान्य पल्स एक मिनेटमा ६० देखि १०० बीट्स हुनुपर्छ।

कहिलेकाहीँ यो खेलाडीहरूको लागि ४०-५० सम्म जान्छ। मुटुको धड्कन कम भएका कारण सास फेर्न गाह्रो हुने र चक्कर लाग्ने जस्ता अवस्था आउन सक्छ। यस्तो अवस्थामा सचेत हुनुपर्छ ।