काठमाडौँ – भगवान शिवलाई समर्पित साउन महिना ठूलो उत्साह र समर्पणका साथ मनाइन्छ। धेरै हिन्दू धर्मका अनुयायीहरूले यो महिनामा मांसाहारी खाना र रक्सी पिउँदैनन्।
मनसुनमा सूर्यको किरणले पाचन प्रक्रियामा के असर गर्छ ?
इन्डियन एक्सप्रेसमा प्रकाशित समाचारका अनुसार साउन महिनामा मांसाहारी जङ्कफुड र मदिराबाट बच्नुपर्छ भनिएकाे छ ।सूर्यको किरणले हाम्रो पाचन प्रक्रियामा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। वर्षाको मौसमले पाचन प्रक्रियामा असर पार्न सक्छ।
यो आर्द्र मौसमले तपाईको पाचन प्रणालीलाई सुस्त बनाउन सक्छ। जसका कारण पेट फुल्ने वा अपच हुन सक्छ। यही कारणले गर्दा यो मौसममा शाकाहारी खाना खाने सल्लाह दिइन्छ । यस समयमा खाना खानु र आफूलाई हाइड्रेटेड राख्नु धेरै महत्त्वपूर्ण छ।
साउन महिनामा मदिरा र मांसाहारी त्याग्नुमा धेरै धार्मिक कारणहरू छन्। तर आज विज्ञानले यसको पछाडि के तर्क दिन्छ? हामी यसको बारेमा कुरा गर्नेछौं। विज्ञानका अनुसार यस महिनामा धेरै तामसिक खाना खानु हुँदैन । जस्तै रक्सी, मांसाहारी, तेल, मसला। यो महिना पशु प्रजनन महिनासँग पनि सम्बन्धित छ ।
साउनमा मासाकाहारी र दुध किन निषेध गरिएको छ ?
साउन महिनालाई प्रजनन ऋतु पनि भनिन्छ । यो महिनामा धेरैजसो जीवहरुको प्रजनन हुन्छ । यस्तो अवस्थामा भनिन्छ कि यदि कुनै जीव गर्भवती छ र हामीले त्यसलाई खायौं भने हाम्रो शरीरको लागि धेरै हानिकारक हुन सक्छ। यसका पछाडि धेरै तर्क छन् । विज्ञानका अनुसार यदि हामीले गर्भवती जनावरको मासु खायौं भने हाम्रो शरीरको हर्मोनमा गडबडी हुन सक्छ । जसले गर्दा भविष्यमा धेरै रोग लाग्ने सम्भावना बढ्छ ।
पाचन शक्ति कमजोर हुन्छ
साउन महिनामा धेरै पानी पर्छ । यस्तो अवस्थामा सूर्य उदाउँदैन । यस्तो अवस्थामा मानव शरीरको मेटाबोलिज्म अर्थात पाचन शक्ति कमजोर हुन थाल्छ । मांसाहारी खाना जुन तामसिक खाना हो जुन मानव हो । पाचनमा समस्या ल्याउन सक्छ। साथै यो मौसममा स्वास्थ्य सम्बन्धी समस्या आउन सक्छ। यो मौसममा छालासँग सम्बन्धित धेरै संक्रमण हुने जोखिम बढ्छ ।
संक्रमणको जोखिम
साउन महिनामा परेको अविरल वर्षाका कारण छालामा संक्रमण तीव्र गतिमा फैलिने गरेको छ । यो सिजनमा जीवाणुमा धेरै छिटो संक्रमण हुन्छ । यस्तो अवस्थामा छालाको इन्फेक्सनले जीवलाई आफ्नो शिकार बनाउँछ र त्यो जीव खाँदा व्यक्तिलाई छालामा संक्रमण हुने खतरा बढ्छ भन्ने विश्वास गरिन्छ । त्यसैले खाना खानु उपयुक्त हुन्छ ।
के हामीले वर्षाको मौसममा नन-वेज खानु हुँदैन ?
वर्षाको समयमा पाचन प्रणाली सुस्त हुन सक्छ। यो वर्षायामको मात्र कुरा होइन, मौसम परिवर्तन हुँदा जुनसुकै बेला पनि हुन सक्छ। पेट फुल्नुका साथै अपचको समस्या पनि हुन सक्छ । यस मौसममा जति हल्का खाने र पानी पिउने गर्छ, त्यति नै तपाईको शरीर हाइड्रेटेड रहन्छ । किनकी कहिले पानी र कहिले घामको चक्र चलिरहन्छ ।
यो सिजनमा नन-वेज खाँदा पाचन सम्बन्धी समस्या हुन सक्छ भन्ने केही छैन । अथवा यो मौसममा घामको प्रत्यक्ष असर पाचन क्रियामा पर्छ । यसका साथसाथै तपाईंले यी कुराहरूमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ कि मौसम परिवर्तनका कारण तपाईंले आफ्नो खानपानमा विशेष ध्यान दिनुपर्छ। यो साउनमा मात्र होइन जुनसुकै मौसममा पनि हुन सक्छ। एजेन्सी सहयोगमा
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया