नोमोफोबिया भनेको के हो, यसबाट कसरी बच्न सकिन्छ ?

काठमाडौँ – अहिले मोबाइल फोन र इन्टरनेट हरेक व्यक्तिको आवश्यकता भइसकेको छ । तर के तपाईलाई थाहा छ मोबाइल फोनको अत्यधिक प्रयोग गर्नु नोमोफोबिया रोगको लक्षण हो ।

आजकल मोबाइल प्रयोग नगर्ने सायदै होला । मोबाइल फोन र इन्टरनेट मानिसहरु द्वारा धेरै प्रयोग गर्ने चीजहरु मध्ये एक हो। तर के तपाईलाई थाहा छ मोबाइल फोनको अत्याधिक प्रयोगले तपाईलाई गम्भीर रोगको जोखिममा पार्न सक्छ । मोबाइलको अत्याधिक प्रयोग गर्नु पनि एउटा रोग हो ।

नोबोफोबिया
आजकल सबैजना मोबाइल फोन र इन्टरनेट प्रयोग गर्छन्। तर तपाईले याद गर्नु भएको छ कि केहि व्यक्तिहरू सधैं आफ्नो मोबाइल फोनमा व्यस्त हुन्छन्। यति मात्र होइन, नेटवर्क र इन्टरनेटको कमीका कारण कतिपय मानिसलाई असहज महसुस हुन थाल्छ । यो बेचैनी र तनावलाई नोमोफोबिया भनिन्छ। सरल भाषामा, नो-मोबाइल-फोबिया भनेको मोबाइल नभएको डर हो।

विशेषज्ञहरुका अनुसार यो एक मनोवैज्ञानिक अवस्था हो। जब यो फोबियाबाट पीडित व्यक्तिहरू आफ्नो स्मार्टफोन वा डिजिटल उपकरणबाट टाढा हुन्छन्, वा कम ब्याट्री वा इन्टरनेट जडानको कमी हुन्छ, तिनीहरू नर्भस, चिन्तित र डराउन थाल्छन्। आज हामी तपाईलाई यसका लक्षण र कारणहरु के के हुन् र यसबाट आफू र अन्य बालबालिका र घरका सदस्यलाई कसरी जोगाउन सकिन्छ जानाैं ।

नोबोफोबियाको सबैभन्दा ठूलो लक्षण नेटवर्क बिनाको क्षेत्रमा जाने डर हो। नोबोफोबियाबाट पीडित मानिसहरू नेटवर्क नभएको क्षेत्रमा जान डराउँछन्। यसबाहेक फोन नजिकै हुँदा ब्याट्री खेर जानु, नेटवर्क नहुँदा, फोन बारम्बार चेक गर्नु, फोनलाई आफूबाट टाढा राख्न गाह्रो हुनु, इन्टरनेट नहुँदा नर्भस र तनाव महसुस हुनु पनि नोबोफोबियाका लक्षण हुन् ।

नोबोफोबियाबाट कसरी बच्ने ?
नोबोफोबियाबाट आफूलाई जोगाउन, अनुशासित हुनु सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण छ। यसका लागि मोबाइल फोनको सिमित प्रयोग गर्नु पर्नेछ । यसका अलावा मोबाइल फोनलाई आफूबाट टाढा राखेर अन्य काममा व्यस्त रहनुपर्छ ।

फोनमा सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण चीजहरूको सूचना मात्र राख्नुहोस्, बाँकी सूचनाहरू म्यूट गर्नुपर्छ। यसो गर्दा तपाईले आफ्नो मोबाइल बारम्बार चेक गर्ने बानीलाई नियन्त्रण गर्न सक्नुहुनेछ। मोबाइलको प्रयोग बाहेक केही फलदायी काम गर्ने प्रयास पनि गर्नुपर्छ । जसरी हिड्न जानुपर्छ, बाहिरी खेल खेल्नुपर्छ र किताबहरू पढ्नुपर्छ।

मोबाइल फोनबाहेक परिवारका सदस्य र साथीभाइसँग पनि शारीरिक कुराकानी गर्नुपर्छ । यसबाट मोबाइल फोनको निरन्तर प्रयोगबाट बच्न सकिन्छ । घरबाहिर पनि मोबाइल फोनको प्रयोग कम गर्नुपर्छ ।

सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा, एक व्यक्तिले सोशल मिडियामा कम समय बिताउनु पर्छ र घण्टाको लागि अनावश्यक रूपमा स्क्रोल गर्नबाट जोगिनु पर्छ। पुस्तक पढ्ने बानीलाई बढावा दिनुपर्छ ।