साना बालबालिकामा सर्ने यो रोग के हो, जान्नुहोस् कारण र लक्षण ?

काठमाडौँ – हात, खुट्टा र मुख रोग (HFMD) एक संक्रामक रोग हो जुन साना बच्चाहरु मा छिटो फैलिरहेको छ। यो रोग भाइरसको कारणले हुन्छ। HFMD भनेको “हात, खुट्टा र मुखको रोग” हो।

यो एक संक्रामक रोग हो जुन मुख्यतया साना बच्चाहरु मा फैलन्छ। यसको कारणहरू coxsackie भाइरस र enterovirus हुन्। HFMD को लक्षणहरूमा ज्वरो, घाँटी दुख्ने र हात, खुट्टा र मुखमा घाउहरू पर्छन्।

आउनुहोस्, जानाैं यस रोगबाट बच्ने कारण, लक्षण र उपाय

यो रोग कसरी सर्छ ?
हात, खुट्टा र मुख रोग (HFMD) को मुख्य कारणहरू coxsackie virus A16 र enterovirus 71 हुन्। यो भाइरस संक्रमित व्यक्तिको सम्पर्कमा आएर सर्छ। यो भाइरस खोक्दा, हाछ्युँ गर्दा, र्याल, नाकको स्राव र मलबाट सर्छ। यो रोग संक्रमित सतहलाई छोएर वा संक्रमित व्यक्तिको नजिकको सम्पर्कमा आएर पनि सर्छ।

साना बच्चाहरू, जसको प्रतिरक्षा प्रणाली पूर्ण रूपमा विकसित भएको छैन, यो रोगप्रति बढी संवेदनशील हुन्छन्। त्यसैले सरसफाइमा विशेष ध्यान दिनु र संक्रमित व्यक्तिबाट दूरी कायम राख्नु अति आवश्यक छ।

HFMD को लक्षण
एचएफएमडीका लक्षणहरू संक्रमण भएको केही दिनमा देखिन थाल्छन्। यी लक्षणहरू सामान्यतया 3-7 दिन भित्र विकसित हुन्छन्। यी लक्षणहरू समावेश छन्।

ज्वरो: HFMD सामान्यतया ज्वरोबाट सुरु हुन्छ। ज्वरो हल्का वा उच्च हुन सक्छ र यसलाई कम गर्न प्यारासिटामोल वा आइबुप्रोफेन प्रयोग गर्न सकिन्छ।

घाँटी दुख्ने: घाँटी दुख्ने र सुन्निने हुन सक्छ, जसका कारण बच्चालाई खान र पिउन गाह्रो हुन्छ।

थकान र कमजोरी: बच्चालाई थकान र कमजोरी महसुस हुन सक्छ, र आराम चाहिन्छ।

मुखमा घाउहरू: मुखमा सानो अल्सर वा घाउहरू हुन सक्छन्, जुन पीडादायी हुन्छ र बच्चालाई खान र पिउन गाह्रो हुन सक्छ।

दागहरू: हात, खुट्टा र कहिलेकाहीं नितंबहरूमा रातो दाग वा दाग देखा पर्दछ। यी दानाहरूले चिलाउने वा दुखाइ हुन सक्छ।

HFMD उपचार
HFMD को लागि कुनै विशेष उपचार छैन, तर लक्षणहरू नियन्त्रणमा छन्।
ज्वरो र दुखाइ कम गर्न प्यारासिटामोल वा आइबुप्रोफेन दिनुहोस्।
मुखको अल्सरलाई शान्त पार्न, चिसो दूध वा पानी जस्ता चिसो तरल पदार्थ पिउनुहोस्।
बच्चालाई आराम दिनुहोस् र उसलाई पानी पिउन दिनुहोस् ताकि उसलाई निर्जलीकरण नहोस्।
हलुका र नरम खाना जस्तै दलिया, सूप वा दही खुवाउनुहोस्, ताकि बच्चालाई खान समस्या नहोस्।
यदि बच्चालाई धेरै असहज महसुस हुन्छ वा लक्षणहरू बिग्रन्छ भने, तुरुन्तै डाक्टरलाई सम्पर्क गर्नुहोस्।

रोकथाम उपाय

साबुन र पानीले हात धुने: आफ्नो र आफ्ना बालबालिकाको हात बारम्बार साबुन र पानीले धुनुहोस्, विशेष गरी खाना खानुअघि र शौचालय गएपछि।

संक्रमित व्यक्तिबाट दुरी कायम गर्ने : यदि कसैलाई एचएफएमडी छ भने उसबाट टाढा रहनुहोस्। उसको लुगा, भाँडाकुँडा र खेलौना अलग-अलग राख्नुहोस् र राम्ररी सफा गर्नुहोस्।

सरसफाइमा ध्यान दिनुहोस्: बच्चाहरूलाई सफा राख्नुहोस् र उनीहरूका खेलौनाहरू दैनिक सफा गर्नुहोस्। घरमा सरसफाईमा ध्यान दिनुहोला ।

भीडभाड भएको ठाउँमा नछोड्नुहोस्: बच्चाहरूलाई भीडभाड भएको ठाउँमा लैजान नदिनुहोस्, जहाँ संक्रमण फैलिने सम्भावना बढी हुन्छ।