हृदयाघातपछि मानिस कति समय बाँच्छ ?

काठमाडौँ – हृदयघात भएमा तत्काल उपचार आवश्यक हुन्छ, यदि यो गरिएन भने केही घन्टा नै बिरामीका लागि घातक साबित हुनसक्छ ।

मुटुले ठीकसँग काम गरेमा मात्र स्वस्थ शरीर बाँच्न सक्छ। नयाँ युगमा तनावपूर्ण जीवन, दौडधुप र अव्यवस्थित जीवनशैलीका कारण हृदयघातका घटनाहरु तिव्र रुपमा बढिरहेका छन् । जुनसुकै उमेरका व्यक्तिलाई जुनसुकै ठाउँमा पनि हृदयघात हुन सक्छ। हेर्दा हृदयाघात एक्कासी हुँदैन ।

शरीरका धेरै अंगहरूले पहिले नै मुटु गम्भीर अवस्थामा रहेको संकेत गर्न थाल्छ। यस्तो अवस्थामा यदि यी लक्षणहरूलाई बेवास्ता गरियो भने हृदयघात हुन सक्छ। साधारणतया मानिसहरूलाई प्रश्न हुन्छ कि यदि हृदयघात भयो भने, मानिस कति दिन बाँच्न सक्छ ?

मुटुको धमनीमा रक्तसञ्चार अवरुद्ध हुँदा धमनीमा अवरोध उत्पन्न हुन्छ । रक्तनली अवरुद्ध हुँदा मुटुलाई उचित अक्सिजन पुग्दैन र त्यसबेला हृदयाघात हुन्छ । यदि देखियो भने, हृदयघात हृदय अवरोध मा निर्भर गर्दछ।

यदि कसैको हृदयघात कम छ भने उसलाई गम्भीर हृदयघात हुँदैन। तर यदि कसैको मुटुमा धेरै ब्लकेज भएमा उसलाई ठूलो हृदयघात हुन सक्छ। यसका साथै हृदयघातको सम्भावना पनि बढ्छ । हृदयघातको समयमा बाँच्ने दर समय र उपचारको उपलब्धतामा निर्भर गर्दछ।

यदि कसैलाई हृदयाघात भएको छ भने हृदयघातको अवधि धेरै महत्त्वपूर्ण हुने स्वास्थ्य विज्ञहरू बताउँछन्। कसैलाई हृदयघात तीनदेखि पाँच मिनेटसम्म रहन्छ भने कसैलाई हृदयघात २० मिनेटभन्दा बढी समयसम्म रहन्छ। यस्तो अवस्थामा समयमै उपचार भए बिरामी बाँच्ने सम्भावना रहन्छ ।

समयमै उपचार नपाएमा २ देखि ३ घण्टाभित्र बिरामीको ज्यान जान सक्छ । वास्तवमा भनिन्छ, हृदयघात भएपछि मुटुको मांसपेशी कोशिकाहरू एक घण्टापछि मर्न थाल्छन्। १५ मिनेटभन्दा बढी समयसम्म हृदयघातका लक्षण देखिएमा उपचार नपाए एक घण्टाभित्रै मृत्यु हुनसक्छ ।

यदि कुनै व्यक्तिलाई दुईदेखि तीन मिनेटसम्म आक्रमण भयो र समयमै उपचार नपाएमा त्यसको एक घण्टापछि मुटुको मांसपेशी कोशिकाहरू मर्न थाल्छन् । यस्तो अवस्थामा एक घण्टा बितिसक्दा पनि उपचार नपाए अर्को तीन–चार घण्टामा उनको शरीरका अन्य अंगहरु पनि बिग्रिएर बचाउन नसक्ने सम्भावना हुन्छ ।