शरीरमा भिटामिन डीको कमी छ भनेर कसरी थाहा पाउने ?

काठमाडौँ – भिटामिन डी शरीरको लागि धेरै महत्त्वपूर्ण छ, यसले हड्डीलाई बलियो बनाउँछ र प्रतिरक्षा प्रणालीलाई पनि राम्रो राख्छ। शरीरमा यसको कमीका कारण धेरै समस्याहरु देखा पर्छन् । यस्तो अवस्थामा शरीरमा भिटामिन डीको कमी कसरी पत्ता लगाउने भन्ने कुरा जान्नुपर्छ ।

शरीरमा कुनै पनि भिटामिनको कमीले धेरै समस्या निम्त्याउन सक्छ। आजकल भिटामिन डी को कमी एक सामान्य कुरा भएको छ। यसको कमीले हड्डी कमजोर हुनुका साथै प्रतिरक्षा प्रणालीलाई असर गर्छ।

भिटामिन डीले शरीरमा ओस्टियोपोरोसिस र रिकेट्स जस्ता रोगहरूको जोखिम पनि कम गर्छ। भिटामिन डीको पर्याप्त मात्राले रुघाखोकी, रुघाखोकी र फ्लू जस्ता रोगबाट पनि बचाउँछ । भिटामिन डीले मांसपेशी बलियो बनाउन पनि काम गर्छ।

हाम्रो शरीरले यी भिटामिनहरू सूर्यको किरणबाट प्राप्त गर्छ। खानाको कुरा गर्दा टुना माछा, अण्डाको पहेँलो भाग र च्याउमा पनि भिटामिन डीको मात्रा राम्रो हुन्छ । तर घाम नखाने र खानपानमा ख्याल नगर्दा शरीरमा भिटामिन डीको कमी हुन थाल्छ ।

यसको कमिको लक्षण शरीरमा पनि देखिन थाल्छ तर मानिसहरुलाई यसको बारेमा थाहा हुँदैन । यस्तो अवस्थामा भिटामिन डीको कमी कसरी पत्ता लगाइन्छ भनेर जान्न महत्त्वपूर्ण छ।

लक्षणहरू के हुन् ?
जीटीबी अस्पताल, दिल्लीका वरिष्ठ निवासी डा. अंकित कुमार भन्छन् कि भिटामिन डीको कमीले शरीरमा थकान पैदा गर्छ। ऊर्जा स्तर घट्न थाल्छ। हड्डी र मांसपेशीमा दुखाइ सुरु हुन्छ र यो समस्या बढ्दै जान्छ। भिटामिन डी को कमीले तपाईको दिमागको स्वास्थ्यलाई पनि असर गर्न सक्छ। यसले मूड स्विङ, उदासी र डिप्रेसन जस्ता समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ।

भिटामिन डी पनि न्यूरोट्रांसमिटरसँग सम्बन्धित छ। यी न्यूरोट्रान्समिटरहरूले मस्तिष्कमा भावनाहरू नियन्त्रण गर्न काम गर्छन्। जब भिटामिन डीको मात्रा पर्याप्त हुँदैन, यी न्यूरोट्रान्समिटरहरूको कार्यप्रणाली प्रभावित हुन थाल्छ। यसले मानसिक तनावसँग सम्बन्धित समस्या निम्त्याउन सक्छ। लामो समयसम्म उदास रहँदा डिप्रेसन र टाउको दुख्न सक्छ।

कसरी जोगाउने

हरेक दिन १५-२० मिनेट घाममा बिताउनुहोस्
माछा, अण्डाको पहेँलो र च्याउ खानुहोस्
दुध तथा दुग्धजन्य पदार्थको सेवन गर्ने
तपाईंको डाक्टरको निर्देशन अनुसार भिटामिन डी पूरकहरू लिनुहोस्
सही समयमा यसको कमी पत्ता लगाउन स्वास्थ्य जाँच गराउनुहोस्।