काठमाडौँ – हरेक पटक मौसम विभागले यही मिलिमिटरबाटै वर्षाको जानकारी दिन्छ, तर तर के तपाईलाई थाहा छ याे कसरी रेकर्ड हुन्छ ?
जतिबेला पानी परेको छ, त्यो क्षेत्रमा कति पानी परेको छ भन्ने मौसम विभागले बताएको छ । वर्षाको मात्रा सधैं मिलिमिटरमा भनिन्छ, तर के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि मौसम विभागले यो जानकारी किन लिटरमा दिँदैन ? साथै, मौसम विभागले कसरी मिलिमिटरमा पानी मापन गर्छ ।
वर्षालाई मिलिमिटरमा किन नापिन्छ ?
जहिले पनि पानी पर्छ, यति मिलिमिटर पानी परेको मौसम विभागले बताउँछ । वास्तवमा, यो वर्षा मापनको लागि अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्ड हो, तर यसको पछाडि ठूलो कारण छ। वर्षालाई संसारभर एकै तरिकाले मापन गरिन्छ किनभने यो एकाइ प्रयोग गरेर वर्षाको मात्रा रूपान्तरण गर्न सजिलो छ।
यसरी बुझ्न सकिन्छ कि कतै १ मिलिमिटर पानी परेको छ भने १ वर्ग मिटरमा १ लिटर पानी परेको हो । यसले कति वर्षा भयो भनेर बुझ्न सजिलो हुन्छ।
वर्षा कसरी मापन गरिन्छ ?
वर्षा नाप्ने सबैभन्दा बढी प्रयोग हुने यन्त्र भनेको वर्षा गेज हो। यो वर्षा नाप्ने सबैभन्दा पुरानो विधि पनि हो। यो एक धेरै सरल उपकरण हो जसमा काँचको बोतल जोडिएको छ।
यसमा स्केल पनि लेखिएको छ र यसलाई खुला ठाउँमा राखिएको छ। वर्षा गेजले वर्षालाई मिमी वा इन्चमा बताउँछ। त्यसैले यो मापन अन्तर्राष्ट्रिय मानिन्छ। यद्यपि, अहिले वर्षालाई अन्य धेरै तरिकाले मापन गरिन्छ।
पृथ्वीमा वर्षाका थोपाहरू कसरी झर्छन् ?
बादलमा थोपाहरू धेरै सानो हुन्छन् र धेरै थोरै तौल हुन्छन्। यी थोपाहरू हावासँगै बादलमा तैर्छन् वा हावामा झुन्डिन्छन् भन्न सकिन्छ। यी बादलका थोपाहरू धर्तीमा खस्न भारी हुनुपर्छ।
जब तिनीहरू अन्य थोपाहरूसँग मिसिएपछि भारी हुन्छन्, तिनीहरू वर्षाको रूपमा पृथ्वीमा खस्न थाल्छन्। पृथ्वीको गुरुत्वाकर्षण बल पनि वर्षाको एक महत्त्वपूर्ण कारक हो। जसले बादलको पानीलाई आफ्नोतर्फ आकर्षित गर्छ।
एउटै बादलमा कति पानी पर्न सक्छ ?
वैज्ञानिकहरुका अनुसार एक वर्ग माइल क्षेत्रमा पर्ने एक इन्च पानी १.७४ मिलियन ग्यालन पानी बराबर हुन्छ। यति धेरै पानीको वजन लगभग १४३ मिलियन पाउन्ड हुनेछ, जुन धेरै सय हात्तीहरूसँग तुलना गर्न सकिन्छ। अब तपाई आफै सोच्नुहोस् कि जब बादल तैर्छन्, तिनीहरू पक्कै हल्का देखिन्छन्, तर तिनीहरू हल्का होइनन् तर तिनीहरूसँग ठूलो भार बोक्छन्।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया