बदलिँदो मौसममा चिसो र श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोग लाग्ने समस्याको लागि जलनेती रामवाण

काठमाडौँ– मौसम परिवर्तन हुनेबित्तिकै शरीरका केही अंगहरू विशेषगरी नाक, घाँटी र आँखा तुरुन्तै प्रभावित हुन्छन्। मौसम परिवर्तन हुँदा अक्सर नाक बन्द हुने, हाछ्युँ आउने, आँखा चिलाउने, चिलाउने र भिडभाड हुने जस्ता समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुन्छ । जलनेति क्रिया गरेमा यसबाट मुक्ति पाउन सकिन्छ। जान्नुहोस् डा। पियुष त्रिवेदी, आयुर्वेद मेडिकल इन्चार्ज, राजस्थान विधान सभा, जलनेटी कसरी गर्ने…

जलनेतीमा नुन पानी प्रयोग गर्दा नाक भित्रको झिल्लीमा रगत प्रवाह बढ्छ। जलनेतीमा पानीले नाक सफा गरिन्छ, जसले गर्दा साइनस, चिसो र प्रदूषणबाट बच्न सकिन्छ । यो गर्न को लागी, नुन मनतातो पानी प्रयोग गरिन्छ। यस प्रक्रियामा नेति भाँडोको सहायताले एउटा नाकबाट पानी खन्याइ अर्कोबाट निकालिन्छ। त्यसपछि अर्को नाकबाट पनि त्यही कार्य गरिन्छ। जलनेती दिनको कुनै पनि समयमा गर्न सकिन्छ। यदि कसैलाई रुघाखोकी लागेको छ भने, तपाईंले यो दिनमा धेरै पटक गर्न सक्नुहुन्छ। यसको निरन्तर अभ्यासको साथ, यसले नाक क्षेत्रमा कीटाणुहरू बढ्न दिँदैन।

आधा लिटर मनतातो पानीमा आधा चम्चा नुन मिसाएर यो पानीलाई नेती भाँडोमा भर्नुहोस्। अब तिमी कागासनमा बस। खुट्टाको बीचमा डेढ देखि दुई फिटको दूरी राख्नुहोस्। कम्मरबाट अगाडि झुकाउनुहोस्। त्यस समयमा बढी सक्रिय हुने नाकको प्वालमा टाउकोलाई विपरित दिशामा झुकाउनुहोस्।
अब नेति भाँडोको नलीबाट नाकको एउटा प्वालमा पानी हाल्नुहोस्। बिस्तारै पानी थप्नुहोस्। यस समयमा, आफ्नो मुख खुला राख्नुहोस् र लामो सास नलिनुहोस्। यो पानी नाकको अर्को प्वालबाट निस्कनुपर्छ ।
अर्को नाकबाट समान प्रक्रिया गर्नुहोस्। दुबै प्वालहरूबाट यो प्रक्रिया गरेपछि, सीधा उभिनुहोस् र जलनेति क्रिया पछि तल दिइएका योग अभ्यासहरू गर्नुहोस्। यसबाट नाक भित्रको सबै पानी, ब्याक्टेरिया र म्यूकस बाहिर निस्कन्छ ।
नाक सफा गर्छस् यसले नाक सफा गर्छ जसले श्वासप्रश्वासको समस्या, पुरानो रुघाखोकी, दम र श्वासप्रश्वासको समस्यालाई हटाउँछ।
आँखा, कान र घाँटीको समस्याबाट छुटकारा दिन्छस् आँखामा पानी आउने र आँखा जल्ने समस्या कम हुन्छ। कान र घाँटीलाई रोगबाट बचाउँछ। टाउको दुख्ने, अनिद्रा र आलस्यमा जलनेती सेवन गर्दा फाइदा हुन्छ ।

जलनेति क्रियापछि नाकमा पानी नछोडी जाडो लाग्न सक्ने भएकाले यो सुनिश्चित गर्न जरुरी छ ।
कहिलेकाहीँ नाकको प्वाल बन्द हुन्छ वा सास फेर्न गाह्रो हुन्छ। यसले संक्रमण र शरीरको तापक्रम बढ्न सक्छ। त्यसैले, जलनेति क्रिया पछि, एउटा नाकको प्वाल बन्द गरी अर्को नाकबाट हावा बाहिर निकाल्नुहोस्, त्यसपछि अर्को नाकको प्वाल बन्द गर्नुहोस् र पहिलो नाकबाट बिस्तारै हावा बाहिर निकाल्नुहोस्।
सुरुमा यो गतिविधि विशेषज्ञको उपस्थितिमा गर्नुपर्छ।

जलनेतीपछि नाक सुकाउन कपालभाती प्राणायाम गर्नु फाइदाजनक हुन्छ ।
जलनेति गरेपछि तुरुन्तै सुत्नु हुँदैन । जसका कारण श्वासप्रश्वासको माध्यमबाट पानी फोक्सोमा पुग्छ । फोक्सोमा संक्रमण हुन सक्छ।