भारतमा वायु प्रदूषणका कारण एक वर्षमा २१ लाखको मृत्यु

काठमाडौँ – विश्वभर वायु प्रदूषणका कारण एक बर्षमा ८० लाखभन्दा बढीको ज्यान गुमाएका छन् । विश्वका १० वायु प्रदूषित देशमध्ये भारत तेस्रो स्थानमा छ । एक रिपोर्टले भारतका ८३ सहरको हावा विश्व स्वास्थ्य संगठनको वायु गुणस्तर दिशानिर्देशभन्दा खराब रहेको बताएको थियो ।

बुधबार सार्वजनिक गरिएको स्टेट अफ ग्लोबल एयरको प्रतिवेदन अनुसार सन् २०२१ मा वायु प्रदूषणका कारण ५ वर्ष मुनिका १.६ लाख बालबालिकाको मृत्यु भएको छ ।

प्रतिवेदनका अनुसार सन् २०२१ मा विश्वमा वायु प्रदूषणका कारण ८० लाखभन्दा बढीको मृत्यु भएको छ । जसमा भारतमा २१ लाख र चीनमा २३ लाख मानिसको मृत्यु भएको छ । ग्लोबल बर्डन अफ डिजिजमा आधारित अनुमान अनुसार, दक्षिण एसियामा ५ वर्ष मुनिका बालबालिकामा वायु प्रदूषणका कारण मृत्युदर प्रति १ लाखमा १६४ रहेको छ, जुन विश्वको औसत प्रति १ लाखमा १०८ रहेको छ।

सन् २०२१ मा वायु प्रदूषणले सबैभन्दा बढी भारतीय बालबालिकालाई लक्षित गरेको छ। सन् २०२१ मा भारतमा १६९,४००, नाइजेरियामा ११४,१००, पाकिस्तान, इथियोपियामा ३१,१०० र बंगलादेशमा १९,१०० बालबालिकाको मृत्यु भएको छ।

प्रतिवेदनमा वायु प्रदूषणको सबैभन्दा बढी असर बालबालिकामा परेको उल्लेख गरिएको छ । वायु प्रदुषणबाट हुने रोगको सिकार बालबालिकाहरु हुन्छन् र वायु प्रदुषणबाट हुने हानि गर्भबाटै सुरु हुन सक्छ । जसको असर स्वास्थ्यमा जीवनभर रहन्छ ।

बालबालिकामा देखिने प्रदूषण-सम्बन्धित स्वास्थ्य प्रभावहरूमा समयपूर्व जन्म, कम तौल, दम र फोक्सोका रोगहरू समावेश हुन सक्छन्। २०२१ मा, ५ वर्ष मुनिका २,६०,६०० भन्दा बढी बालबालिकाको वायु प्रदूषणको कारणले मृत्यु भएको थियो, यो कुपोषण पछि दक्षिण एसियामा यो उमेर समूहको लागि मृत्युको दोस्रो ठूलो कारण बन्यो।