काठमाडौँ – तन्दुरुस्त रहनका लागि स्वस्थ खानपान र दैनिक व्यायामका साथसाथै राम्रो निन्द्रा पनि जरुरी मानिन्छ तर आजकल अत्याधिक गर्मी छ । जसका कारण मानिसहरु समस्यामा परेका छन् ।
अत्याधिक गर्मीमा हिँडडुल गर्न गाह्रो हुन्छ। निद्रा नपुग्दा मानिसको मस्तिष्कमा रासायनिक असंतुलन हुन्छ । चिकित्सा भाषामा मानिसको सेरोटोनिन हर्मोन असन्तुलित हुँदै गइरहेको छ । जसका कारण बिर्सने, चिडचिडापन, अत्याधिक क्रोध, घबराहट जस्ता लक्षण देखिन थालेका छन् । सेरोटोनिनलाई खुशीको हर्मोन पनि भनिन्छ।
सेरोटोनिन हर्मोनको कार्य
सेरोटोनिन एक रसायन हो जसले मस्तिष्क र सम्पूर्ण शरीरमा तंत्रिका कोशिकाहरू बीच सन्देशहरू प्रसारण गर्न काम गर्दछ। यद्यपि, सेरोटोनिनले अन्य धेरै भूमिका खेल्छ। यो रसायनले मूड, निद्रा, पाचन, वाकवाकी, घाउ निको पार्ने, हड्डीको स्वास्थ्य र यौन इच्छा जस्ता शारीरिक कार्यहरूमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। यसले तपाईंको निद्रा र उठ्ने समयलाई नियमित गर्न मद्दत गर्न मेलाटोनिनसँग काम गर्छ।
सेरोटोनिन हर्मोनमा गडबडीका लक्षणहरू
यसको कमीले मूडमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्छ, जसले डिप्रेसन र तनाव निम्त्याउन सक्छ। सेरोटोनिन खुसी, आराम र भावनात्मक रूपमा स्थिर रहन आवश्यक छ। राम्रो निद्रा नआउने, औषधिको प्रयोग, मोटोपना र धेरै चिनी र स्याचुरेटेड फ्याटको सेवनले सेरोटोनिन हर्मोन असंतुलनको जोखिम बढ्छ।
यो हर्मोनलाई यसरी सन्तुलित राख्नुहोस्
यस हर्मोनलाई सन्तुलनमा राख्न काजू, अनानास, केरा र बदामलाई आफ्नो आहारमा समावेश गर्नुहोस्। साथै, सुत्नु भन्दा कम्तिमा एक घण्टा अघि ग्याजेटहरूबाट टाढा रहनुहोस्।
दिनमा थोरै समयको लागि मात्र भए पनि व्यायामका लागि समय निकाल्नुहोस्। फलफूलबाहेक हरियो सागसब्जी पनि खाने । यी उपाय अपनाएर गर्मीमा स्वस्थ र खुसी रहन सकिन्छ ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया