गर्मी मौसम गर्भवती महिला र गर्भमा रहेको बच्चाका लागि खतरनाक

काठमाडाैँ – देशभर अत्यधिक गर्मी छ । अहिले गर्मी र गर्मीका कारण धेरैको जनजीवन कष्टकर बनेको छ । बढ्दो गर्मी र गर्मीका कारण वृद्धवृद्धा, बालबालिका, गर्भवती महिला सबैले सास्ती खेप्नु परेको छ ।

तराइका केही भागमा गर्मी ४५ देखि ५० डिग्री सेल्सियससम्म पुगेको छ । तर, बढ्दो तापक्रम र गर्मीको लहर स्वास्थ्यका लागि हानिकारक छ । यो गर्मी गर्भवती महिला र तिनीहरूका बच्चाहरूको लागि धेरै खतरनाक छ।

अमेरिकी अनुसन्धानका अनुसार हालै एउटा अध्ययन बाहिर आएको छ । अमेरिकाको नेभाडा युनिभर्सिटीका अनुसन्धानकर्ताहरुका अनुसार ‘जर्नल जामा नेटवर्क ओपन’ मा प्रकाशित रिपोर्ट अनुसार नेभाडा विश्वविद्यालयसँगै एमोरी, येल र युटा विश्वविद्यालयका अनुसन्धानकर्ताहरु संलग्न थिए । राष्ट्रिय वायुमण्डलीय केन्द्रले यस अनुसन्धानमा विशेष योगदान पुर्‍याएकाे थियाे । यो विशेष अनुसन्धान समयपूर्व डिलिवरीको सन्दर्भमा गरिएको थियो

अनुसन्धानबाट प्रमाणित भएको छ कि, गर्मीका कारण कुनै पनि गर्भवती महिलालाई सुत्केरीको पीडा हुनुका साथै समयपूर्व डिलिवरी पनि हुन सक्छ । जलवायु परिवर्तनका कारण यति धेरै गर्मी भइरहेको छ । यस्तो चरम गर्मी, गर्मी लहरका कारण तीव्रता बढ्दै गएको छ । गर्मीका कारण यो मौसम गर्भवती महिला र गर्भमा रहेको बच्चाका लागि निकै खतरनाक हुन्छ ।

यो अनुसन्धान ५० भन्दा बढीमा गरिएको थियाे । यस अनुसन्धानमा शोधकर्ताहरूले सन् १९९३ देखि २०१७ सम्म जन्मिएका ५.३१ करोड बालबालिकाको जन्मसँग सम्बन्धित सम्पूर्ण परिस्थितिको विश्लेषण गरेका छन् । यस अनुसन्धानमा चार दिनसम्म गर्मीको लहर वा तापक्रम यस्तै रह्यो भने यो तातो अवस्थामा समयअघि नै बच्चा जन्माउने र समयअघि नै बच्चा जन्माउनेको संख्या बढ्न सक्ने स्पष्ट गरिएको छ ।

अनुसन्धानकाे प्रतिवेदन

ग्रीष्म ऋतुमा जन्मनुअघि नै जन्मिएका बालबालिकाको संख्या २१ लाख ५३ हजार ६०९ रहेको छ । तीमध्ये ३० प्रतिशत २५ वर्षभन्दा कम उमेरका आमा थिए । जबकि ५३.८ प्रतिशत २५ देखि ३४ वर्ष उमेर समूहका छन् । जबकि १६.३ प्रतिशत महिला ३५ वर्षभन्दा कम उमेरका थिए । यो प्रतिवेदनमा पछिल्लो २५ वर्षमा समयपूर्व जन्मदरमा ठूलो वृद्धि भएको पनि खुलासा भएको छ । योसँगै समयपूर्व जन्मिने बालबालिकाको संख्यामा उल्लेख्य वृद्धि भएको छ ।

यो अनुसन्धानमा ३० वर्षभन्दा माथिका महिलामा समयपूर्व नै उमेर नपुगेको गुनासो निकै बढेको एउटा चकित पार्ने खुलासा भएको छ ।

समयपूर्व जन्म कहिले मानिन्छ ?

समयपूर्व जन्म भनेको गर्भावस्थाको ३७ हप्ता अगाडि बच्चा जन्मिएको अवस्था हो। यस अवधिमा वा अघि जन्मेको बच्चालाई समयपूर्व भनिन्छ। गर्भावस्थाको ३७ देखि ३९ हप्ताको बीचमा जन्मेको बच्चालाई प्रारम्भिक जन्म भनिन्छ। तर ४० औं हप्तापछि बच्चा जन्मिएमा त्यसलाई सामान्य भनिन्छ।

समय भन्दा पहिले जन्मिएको बच्चाको शरीरमा धेरै समस्या देखा पर्न सक्छ। तिनीहरूको विकास ठीकसँग हुँदैन र यसले तिनीहरूको मृत्यु हुन सक्छ। त्यो बच्चाले जीवनभर स्वास्थ्य सम्बन्धी समस्याहरूको सामना गर्नुपर्ने हुन सक्छ। यी समस्याहरू सास फेर्न, मानसिक स्वास्थ्य र व्यवहार विकारहरूसँग सम्बन्धित हुन सक्छन्।

संयुक्त राष्ट्र संघले जारी गरेको नयाँ प्रतिवेदन “बर्न टु सून: डिकेड अफ एक्सन अन प्रिटर्म बर्थ” ले भारतमा सन् २०२० मा ३०.२ लाख बालबालिका समयअघि नै जन्मिएको खुलासा गरेको छ। त्यसैगरी समय नपुग्ने बालबालिकाको संख्या पनि दिनप्रतिदिन १३ प्रतिशतले बढिरहेको छ । भारतमा प्रत्येक १३ औं बच्चा समय भन्दा पहिले जन्मिन्छ। तथ्याङ्कअनुसार सन् २०२० मा विश्वमा जन्मिएका सबै बालबालिकामध्ये २२.५ प्रतिशत भारतीय थिए । यस हिसाबले भारत यस मामिलामा पहिलो नम्बरमा छ भन्न सकिन्छ ।