मानसिक तनावले तपाईको यौन जीवनलाई कसरी असर गर्छ ?

काठमाडाैँ – मानसिक, शारीरिक र भावनात्मक स्वास्थ्य सबै एक अर्कासँग जोडिएका छन्। जब एक व्यक्ति नकारात्मक रूपमा प्रभावित हुन्छ, अर्को व्यक्ति आफैं प्रभावित हुन्छ। पछिल्लाे समय मानसिक स्वास्थ्य सम्बन्धी समस्याहरू बढ्दै गएका छन्, यसको प्रत्यक्ष असर यौन स्वास्थ्यमा परेको छ, जसका कारण पार्टनरसँगको सम्बन्धमा पनि असर पर्न सक्छ।

१. के तपाईलाई सेक्स बोझ जस्तो लाग्छ, यस अवस्थाबाट कसरी बच्ने ?

साझेदारसंग सम्बन्ध बनाउन असक्षम
व्यक्तिको यौन स्वास्थ्यमा उनीहरूको मानसिक स्वास्थ्यले धेरै प्रभाव पार्छ, जसले भावनात्मक स्थिरतालाई शारीरिक निकटतासँग जोड्दछ। यस्तो अवस्थामा, जब व्यक्ति मानसिक रूपमा असंतुलित हुन्छ, उसलाई आफ्नो पार्टनरसँग सम्बन्ध बनाउन गाह्रो हुन्छ। जसका कारण शारीरिक सम्बन्ध बनाउन पनि कठिनाइ हुन्छ ।

यौन इच्छा कम हुन्छ
यौन दुर्बलता र कामवासना कम हुनु तनाव, चिन्ता र डिप्रेसन सहित अन्य धेरै रोगहरूको परिणाम हुन सक्छ। यी सबै मानसिक अवस्थाहरूमा शरीरमा कोर्टिसोल अर्थात् तनाव हार्मोनको स्तर बढ्छ, जसका कारण यौन इच्छा कम हुन सक्छ। यसबाहेक शरीरका अन्य धेरै हर्मोनहरू असंतुलित भएर शरीरले सामान्यभन्दा फरक काम गर्न थाल्छ।

यौन प्रदर्शन बिग्रन सक्छ
डिप्रेसन र चिन्ताले यौनसम्पर्कको समयमा अत्यधिक चिन्ता निम्त्याउन सक्छ, जसले व्यक्तिको यौन कार्य क्षमतामा बाधा पुर्‍याउँछ र यौन इच्छा कम गर्न सक्छ। जब मानिस चिन्तित हुन्छ, उसको दिमाग शान्त रहँदैन, जसका कारण उसको दिमागले सेक्सको सट्टा अन्य ठाउँमा ध्यान केन्द्रित गर्छ र यस्तो अवस्थामा प्रदर्शनमा नकारात्मक असर पर्न सक्छ।

तपाईलाई सेक्स बोझ जस्तो लाग्छ
विज्ञहरूका अनुसार, “डिप्रेसनले अक्सर सेक्स जस्ता रमाइलो गतिविधिहरूमा रुचि कम गर्छ। “कम यौन इच्छा पनि थकान र बदलिएको निद्रा बान्की जस्ता केही मानसिक स्वास्थ्य अवस्थाहरूको साइड इफेक्टबाट प्रभावित हुन्छ।” यी सबैको बीचमा सेक्सलाई बोझ जस्तो लाग्न थाल्छ । धेरै मानिसहरु सेक्सलाई तनावको रुपमा लिन थाल्छन् र आफ्नो पार्टनरलाई दोष दिन्छन् ।

योनि सुख्खापनले सेक्सलाई पीडादायी बनाउन सक्छ
तनाव र चिन्ताको अवस्थामा, शरीरमा हार्मोनहरू असंतुलित हुन्छन्, विशेष गरी कोर्टिसोलको स्तरमा उतारचढाव हुन्छ। जसका कारण यौन हर्मोन्स पनि प्रभावित हुन्छन् र महिलामा कामवासना कम हुन्छ । त्यसैगरी तनावमा यौन क्रियाकलापमा ध्यान नदिँदा महिलालाई उत्तेजित हुन समय लाग्छ । यस्तो अवस्थामा प्राकृतिक स्नेहकको कमीका कारण योनीमा सुख्खापनले असर गर्न सक्छ र यसले प्रवेशलाई अत्यन्त पीडादायी बनाउँछ।

चरम सुख प्राप्त गर्न गाह्रो हुन सक्छ
चरम उत्तेजित हुनको लागि, प्राकृतिक स्नेहक प्रयोग गर्न र यौन गतिविधिहरूमा ध्यान केन्द्रित गर्न धेरै महत्त्वपूर्ण छ। तर तनावको अवस्थामा, यी दुबै कारकहरू पहिले नै प्रभावित हुन्छन्। यस्तो अवस्थामा चरम सुख प्राप्त गर्न निकै कठिन हुन्छ ।

औषधिले पनि यौन क्षमतालाई असर गर्छ
मानसिक स्वास्थ्य समस्याको उपचारका लागि औषधिको प्रयोगले यौन स्वास्थ्यमा असर पार्न सक्ने डा. उदाहरणका लागि, एन्टी-डिप्रेसन्ट औषधिहरूको नकारात्मक प्रभावहरूमा कामवासनामा कमी र यौन आनन्द कम हुने जस्ता साइड इफेक्टहरू समावेश छन्।

यसले ठूलो समस्या निम्त्याउन सक्छ, किनकि मानसिक समस्याको उपचार पनि आवश्यक छ, र कामवासनाको कमीलाई बेवास्ता गर्न सकिँदैन। यो अवस्थाले तनाव र अपर्याप्तताको भावनालाई सम्भावित रूपमा बिग्रन्छ।

स्वस्थ यौन जीवन कायम राख्न भावनात्मक निकटता पनि उत्तिकै महत्त्वपूर्ण छ। मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूले भावनात्मक अलगाव र संचार समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ, जसले तपाईंको यौन सम्बन्धमा तनाव थप्छ। सन्तोषजनक यौन जीवन विश्वास, निकटता र भावनात्मक सुरक्षामा बनाइएको छ, जुन मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरूले कमजोर भएमा गम्भीर रूपमा प्रभावित हुन सक्छ।

२. कसरी व्यवस्थापन गर्ने ?
जब मानसिक स्वास्थ्य प्रभावित हुन्छ, यौन स्वास्थ्य स्वतः प्रभावित हुन्छ। यस्तो अवस्थामा यस अवस्थासँग जुध्न केही कुरालाई ध्यानमा राख्नुपर्छ ।

खुलेर कुरा गर्नुहोस्
यदि तपाई मानसिक अवस्था जस्तै तनाव, चिन्ता, डिप्रेसन आदिको सामना गर्दै हुनुहुन्छ भने, आफ्नो पार्टनरसँग खुलेर कुरा गर्नुहोस्। यदि तपाइँ आफ्नो पार्टनरबाट आफ्नो अवस्था लुकाउनुहुन्छ भने, तपाइँको पार्टनरको अपेक्षा बढ्छ। यस्तो अवस्थामा उनीहरुको यौन इच्छा पूरा गर्न नसक्दा मनमुटाव आउन सक्छ । त्यसैले आफ्नो पार्टनरको अगाडि आफ्नो शारीरिक, मानसिक र भावनात्मक अवस्था खुलेर व्यक्त गर्नुहोस्।

तनाव व्यवस्थापन गर्ने प्रयास गर्नुहोस्
माइन्डफुलनेस र तनाव कम गर्ने प्रविधिको नियमित अभ्यासले मानसिक स्वास्थ्य लक्षणहरू कम गर्न र व्यक्तिको यौन जीवनमा सुधार ल्याउन सक्छ। ध्यान, गहिरो सास फेर्न र योगले व्यक्तिलाई आराम गर्न मद्दत गर्दछ। यसरी तपाईले यौन कार्यमा तनाव र चिन्ताको प्रभावलाई कम गर्न सक्नुहुन्छ।

एक स्वस्थ जीवन शैली अपनाउनुहोस्
नियमित शारीरिक गतिविधिमा भाग लिनु, पर्याप्त निद्रा लिनु र सन्तुलित आहार कायम गर्नुले मानसिक स्वास्थ्य र यौन स्वास्थ्यमा सकारात्मक प्रभाव पार्न सक्छ। व्यायामले एन्डोर्फिन रिलीज गर्छ, जसले अवसाद र चिन्ताका लक्षणहरूलाई कम गर्छ, जबकि स्वस्थ आहारले यौन कार्य सहित समग्र कल्याणलाई समर्थन गर्दछ।

पेशेवर मद्दत लिनुहोस्
मानसिक स्वास्थ्य समस्याहरू हटाउन मानसिक स्वास्थ्य विशेषज्ञसँग परामर्श लिनु महत्त्वपूर्ण छ। एक डाक्टर वा मनोचिकित्सकले पीडितलाई अन्तर्निहित समस्याहरू पहिचान गर्न र सम्बोधन गर्न, सामना गर्ने रणनीतिहरू विकास गर्न, र आवश्यक भएमा औषधिहरू लेख्न मद्दत गर्न सक्छ। राम्रो मानसिक स्वास्थ्य राम्रो यौन स्वास्थ्य हुन सक्छ।