काठमाडाैँ – बढ्दो गर्मी र बदलिँदो मौसममा आफ्नो स्वास्थ्यको ख्याल राख्न चाहनुहुन्छ भने सावधानी अपनाउन जरुरी छ । गर्मीको चाप दिनप्रतिदिन बढ्दै गएको छ । एक पटक शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कम भएपछि धेरै प्रकारका संक्रमणको जोखिम बढ्छ । यस्तो अवस्थामा आजको दिनमा स्वास्थ्यको ख्याल राख्ने केही प्रभावकारी उपायहरू छन्।
बिरामी हुनबाट जोगिन
गर्मीको अवस्थामा धेरै छिटो पंखा घुमाउने वा एसीको चिसो बढाउने गल्ती नगर्ने डाक्टरहरले बताएका छन् । यसले समस्या निम्त्याउन सक्छ, यदि टाउको माथि धेरै ठूलो फ्यान वा एसी चलिरहेको छ भने, खोपडी, कानको तलको भाग र गालाको वरिपरिको साइनसहरू गडबड हुन्छन्। साथै संक्रमणले रुघा, खोकी र ज्वरो पनि निम्त्याउन सक्छ ।
साथै, कमजोर प्रतिरक्षाका कारण पाचन शक्तिमा पनि प्रतिकूल असर पर्छ। यस्तो अवस्थामा खानपानमा ध्यान दिनुभएन भने समस्याको सामना गर्नुपर्ने हुनसक्छ । बदलिँदो मौसमलाई ध्यानमा राख्दै प्याकेज गरिएको खानामा सोडियम र चिनी पाइने भएकाले नखानुहोस् । कृत्रिम रंग र स्वादले तपाईंलाई गर्मीमा बिरामी बनाउन सक्छ। चिसो खानेकुराको सेवन गर्दा पनि सावधानी अपनाउनुपर्छ ।
स्वस्थ रहन यी टिप्स अपनाउनुहोस्
पर्याप्त निद्रा
के तपाईलाई थाहा छ आजकल अलि बढी सुत्नु तपाईको स्वास्थ्यको लागि फाइदाजनक हुन सक्छ? हामी तपाईलाई बताउछौं कि यदि तपाई दिनमा पनि सुत्नु हुन्छ भने राम्रो हुन्छ। समग्रमा, तपाईंको शरीरको संकेतहरू बुझ्नुहोस्। यो सत्य हो कि गर्मीमा राम्रोसँग निदाउन गाह्रो हुन्छ तर यदि तपाई आधा घण्टा पनि सुत्न सक्नुहुन्न भने १० मिनेटको निद्राले पनि तपाईलाई ताजा बनाउँछ। यस्तो अवस्थामा शवासन पनि प्रयोग गर्न सकिन्छ।
यदि तपाईं सबै उपायहरू प्रयास गरेर पनि सुत्न सक्नुहुन्न भने, ओछ्यानमा जानुहोस्, कोठा अँध्यारो बनाउनुहोस् र मनमा राम्रो विचार ल्याउने प्रयास गर्नुहोस्। केहि पुरानो कथा वा कथा सम्झने प्रयास गर्नुहोस्, जसले तपाईको दिमागलाई शान्त पार्न मद्दत गर्नेछ। ध्यान राख्नुहोस्, यस्तो अवस्थामा मनमा खुशी हुनुपर्छ, क्रोध र तनाव होइन।
शवासन र मकरासन गर्नुहोस्
खाना खानुभन्दा पाँच मिनेट पनि पेटमा सुत्ने हो भने एसिडिटीको समस्या हुँदैन । राति आफ्नो छेउमा सुत्नु बढी फाइदाजनक हुन्छ। उल्टो वा सीधा सुत्नबाट जोगिनुहोस् र मुख नखुल्ने गरी तकिया लिनुहोस्, अन्यथा घुर्ने समस्या हुनेछ। तकिया अलि माथि लैजानुहोस्। रुघाखोकी र रुघाखोकी नभए पनि घुर्नु हुँदैन । बिहान उठेपछि अनुलोम-विलोम पनि गर्नुहोस्।
मौसमी फलफूल र तरकारी खानुहोस्
आजभोलि खानपानमा विशेष ध्यान दिन जरुरी छ । तरबूज, काकडी, जुचीनी जस्ता प्रशस्त पानी भएको फलफूल र तरकारीहरू खानुहोस्। आजको दिनमा राति खिचडी र कढी खानु पनि फाइदाजनक रहेको बताउनुहोस । यसबाहेक, शरीरमा कुनै पनि पोषक तत्वको कमी नहोस् भनेर खानेकुरामा फरक-फरक प्रयास गर्नुहोस्।
फलफूलको जुस सेवन नगर्नुहोस्
यो मौसममा फलफूलको जुस पिउनु हुँदैन । यस्तो अवस्थामा सुन्तला वा मौसमी जुस पिउनुको सट्टा यी फलफूल खाएमा यसले शरीरलाई फाइबर र पोषण प्रदान गर्छ । साथै, नरिवल पानी पनि सेवन गर्न सक्नुहुन्छ।
कम खानुहोस्, राम्रो खानुहोस्
आजकल खरानी, लस्सी, पनीर खान सकिन्छ । गाईको दूध पनि फाइदाजनक छ, तपाईं बदाम (१०-१२) उमालेर पनि सेवन गर्न सक्नुहुन्छ, यसले तपाईंलाई धेरै प्रोटिन दिन्छ। साथै, यी दिनमा धेरै खानेकुरा नखानु पर्छ। कम खाने तर राम्रोसँग खाने सूत्र अपनाउन सक्नुहुन्छ। यस बाहेक प्रशस्त मात्रामा पानी पिउनुहोस् तर धेरै चिसो हुनुहुँदैन भन्ने कुरामा ध्यान दिनुहोस् । फ्रिजबाट निकालेपछि सिधै केही पनि नखानुहोस्।
खुसी हुनु जरुरी छ
बदलिँदो मौसममा मुड पनि बिग्रन्छ, त्यसैले केहि भन्नु अघि, आफ्नो शब्दमा सावधान रहनुहोस् र सकेसम्म मौन रहनुहोस्। आफ्नो दिमागलाई ताजा राख्न, सकेसम्म धेरै हल्का चीजहरू पढ्नुहोस्, त्यो हो, हाँस्ने तरिकाहरू खोज्नुहोस्। आध्यात्मिकताको नजिक जानुहोस्। भगवान श्रीरामको चरित्र र व्यवहार हेर्नुहोस्, सुन्नुहोस्, पढ्नुहोस्, यसले मानसिक लाभ मिल्नेछ। आत्मनिरीक्षण र मनन गर्नु महत्त्वपूर्ण छ। कम बोल्नुहोस्, सही समयमा बोल्नुहोस्।
कुन आसन गर्ने ?
सर्वाङ्ग आसनले शरीरलाई आराम दिन्छ र तनाव कम गर्छ। सुतेर, खुट्टा बाँधेर वा पद्मासन गर्दा भद्रासन गर्नु लाभदायक हुन्छ। घाममा बाहिर ननिस्कनुहोस्। खाना खाइसकेपछि कोठामा नै हिँड्नुहोस्, यसले पाचन क्रियालाई स्वस्थ राख्छ। हरेक दिन १० हजार पाइला हिड्नु पर्छ । राम्रो वातावरणमा बिहान र बेलुका हिँड्न सकिन्छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया