काठमाडौं – रिस एउटा यस्तो भावना हो जुन हरेकको जीवनमा कुनै न कुनै बेला आउँछ। कहिले साना कुरामा, कहिले ठूला समस्याका कारण हामी आफैलाई क्रोधको जालमा फसाउँछौं।
तर, के तपाईंले कहिल्यै सोच्नुभएको छ कि हामी किन रिसाउँछौं ? वास्तवमा, हाम्रो शरीरमा केहि हार्मोनहरू छन् जुन हाम्रो रिसको लागि जिम्मेवार हुन्छन्। हामी ती हर्मोनहरूको बारेमा जान्नेछौं र हामीलाई आफ्नो रिसलाई कसरी नियन्त्रण गर्न सक्छौं भनेर पनि जानौं।
क्रोधको हर्मोन
हामी जहिले पनि रिस उठ्छौं, त्यसमा हाम्रो शरीरका दुई मुख्य हर्मोन एड्रेनालिन र कोर्टिसोलको ठूलो भूमिका हुन्छ। कल्पना गर्नुहोस्, जब तपाईं कुनै कुराको बारेमा धेरै तनाव महसुस गर्नुहुन्छ वा तपाईं कठिन परिस्थितिमा हुनुहुन्छ, तब तपाईंको शरीरले यी हर्मोनहरू निस्कन्छ।
एड्रेनालिन र कोर्टिसोलको यो रिलिजले तपाईंको मुटुको धड्कनलाई तीव्र बनाउँछ, मांसपेशीहरू तनावग्रस्त हुन्छन्, र त्यसपछि तपाईंलाई रिस उठ्न थाल्छ।
क्रोध कसरी नियन्त्रण गर्ने
गहिरो सास लिनुहोस्: जब तपाईं रिसाउनुहुन्छ, गहिरो र ढिलो सास लिने प्रयास गर्नुहोस्। यसले तपाईको दिमागलाई शान्त पार्नेछ र तपाई राम्रोसँग सोच्न सक्षम हुनुहुनेछ। किनभने क्रोधले मानसिक र शारीरिक स्वास्थ्यलाई असर गर्छ।
तर यसले नराम्रो असर गर्छ । तसर्थ, जब तपाईलाई लाग्छ कि क्रोध तपाईको नियन्त्रणबाट बाहिर गइरहेको छ, गहिरो सास लिनुहोस्।
व्यायाम: नियमित व्यायामले तपाईको शारीरिक स्वास्थ्यमा मात्र सुधार गर्दैन, तर यसले तनावलाई पनि कम गर्छ र तपाईलाई शान्त राख्छ।
समस्याको जडमा जानुहोस्: प्रायजसो, रिस अरू कुनै कारणले गर्दा हुन्छ। त्यसोभए, आफैलाई सोध्नुहोस् कि तपाईलाई वास्तवमा के के छ र त्यो समस्याको समाधान खोज्ने प्रयास गर्नुहोस्।
ध्यान र योग: ध्यान र योग अभ्यासले तपाईंको दिमागलाई शान्त बनाउँछ र तपाईं आफ्नो भावनाहरूलाई राम्रो तरिकाले ह्यान्डल गर्न सक्षम हुनुहुन्छ। यसबाट हामीले आफ्नो क्रोध र अन्य भावनाहरूलाई सजिलै नियन्त्रण गर्न सक्छौं। यसरी रिस उठ्यो भने सजिलै नियन्त्रण गर्न सक्छौं।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया