जलवायु परिवर्तनले स्वास्थ्यमा गम्भीर असर, रोगको जोखिम दिनदिनै बढ्दो

काठमाडौं। जलवायु परिवर्तनले वातावरणमा मात्र होइन, मानव स्वास्थ्यमा पनि गहिरो असर पार्न थालेको छ। लगातारको तापक्रम वृद्धि, अनियमित वर्षा, बाढी, खडेरी जस्ता चरम मौसमी घटनाले नयाँ रोगहरू उत्पन्न हुनुका साथै पुराना रोगहरूलाई समेत पुनः सक्रिय बनाइरहेका छन्।

विशेषगरी पानीजन्य, लामखुट्टेबाट सर्ने, श्वासप्रश्वाससम्बन्धी र गर्मीसँग सम्बन्धित रोगहरूमा उल्लेखनीय वृद्धि भएको देखिएको छ।

दूषित पानी र पानीजन्य रोगको खतरा

जलवायु परिवर्तनसँगै बाढी र फोहोर पानी जम्ने समस्या बढेको छ।

यसको प्रत्यक्ष असर टाइफाइड, हैजा, झाडापखाला जस्ता रोगहरूको संक्रमणमा देखिएको छ।

सरसफाइको कमी, दूषित पानीको सेवन र असुरक्षित खानेकुराले जोखिम अझ बढाएको विज्ञहरू बताउँछन्।

लामखुट्टेबाट सर्ने रोगहरूमा वृद्धि

तातो र आर्द्र वातावरण लामखुट्टे प्रजननका लागि अनुकूल मानिन्छ।

यसै कारण मलेरिया, डेंगु र चिकनगुनिया जस्ता रोगहरू विगत केही वर्षमा तीव्र गतिमा फैलिएको देखिएको छ।

बाढीपछिको पानी जम्दा झन् संक्रमणको जोखिम बढ्ने गर्दछ।

प्रदूषणले फोक्सोमा असर, दमका बिरामी बढ्दै

शहरीकरण र जलवायु परिवर्तनसँगै वायू प्रदूषण बढेको छ।

यसले दम, ब्रोन्काइटिस, एलर्जी जस्ता श्वासप्रश्वाससम्बन्धी समस्या तीव्र बनाएको छ।

बालबालिका, वृद्धवृद्धा र दीर्घरोगीहरू सबैभन्दा बढी प्रभावित हुने समूहमा परेका छन्।

अत्यधिक गर्मीले थप्यो स्वास्थ्य समस्या

तापक्रमको चरम वृद्धिका कारण गर्मी स्ट्रोक, डिहाइड्रेसन, थकान जस्ता समस्या आम हुँदै गएका छन्।

विज्ञहरूका अनुसार लामो समयसम्मको गर्मीले शरीरको ताप नियन्त्रण प्रणालीमा असर गर्छ, जसले जीवन जोखिममा पार्न सक्छ।

मानसिक स्वास्थ्यमा देखिँदैछ असर

जलवायुजन्य प्राकृतिक प्रकोप—जस्तै बाढी, आँधीबेहरी, खडेरी आदि—का कारण तनाव, चिन्ता र डिप्रेसन जस्ता मानसिक समस्या देखिन थालेका छन्।

घर, रोजगारी र सामाजिक सम्बन्ध गुमाउने अवस्थाले मानसिक तनाव अझ गहिरो बनाएको छ।