शरीरमा कुपोषण? यस्ता छन् ८ संकेत, जसलाई नजरअन्दाज गर्नु घातक हुन सक्छ

काठमाडौं- हाम्रो शरीरलाई स्वस्थ, सशक्त र ऊर्जाशील राख्न सन्तुलित आहार अत्यावश्यक हुन्छ। तर, व्यस्त जीवनशैली, अस्वास्थ्यकर खानपान र कमजोरीपूर्ण आहार व्यवस्थापनका कारण शरीरमा आवश्यक पोषण पुग्दैन।

यस्ता अवस्थामा शरीरले केही चेतावनी संकेतहरू दिन थाल्छ, जसबाट थाहा हुन्छ कि शरीरमा आवश्यक पोषक तत्व पुगेको छैन।

यहाँ त्यस्ता ८ प्रमुख संकेतहरू उल्लेख गरिएको छ, जसले पोषण अभावको संकेत गर्छ:

१. बारम्बार थकाइ र कमजोरी महसुस हुनु
यदि पर्याप्त निद्रा र आराम हुँदाहुँदै पनि सधैं थकान लाग्छ भने त्यो शरीरमा आइरन, भिटामिन बी१२ वा प्रोटिनको कमीका कारण हुन सक्छ।

२. कपाल झर्नु वा टालटुल हुनु
शरीरमा जिंक, प्रोटिन, बायोटिन र आइरनजस्ता पोषक तत्वहरूको अभाव हुँदा कपाल झर्न थाल्छ। लामो समयसम्म उपेक्षा गर्दा कपाल टालटुल हुन सक्छ।

३. छाला सुख्खा हुनु र चमक हराउनु
यदि छाला सुकेर गहिरा रेखा देखिन थाल्यो भने त्यो भिटामिन ए, सी वा इ को कमीको संकेत हो। यस्ता भिटामिन छालालाई स्वस्थ र चम्किलो बनाइराख्न मद्दत गर्छन्।

४. मुखमा घाउ वा छालामा र्याश आउनु
मुखभित्र बारम्बार घाउ आउनु, गिजा दुख्नु वा छालामा रातो र्याश देखिनु भिटामिन बी-कम्लेक्स, फोलिक एसिड वा जिंकको कमीका लक्षण हुन सक्छन्।

५. नङहरू कमजोर भएर भाँचिनु
नङ सधैं टुक्रिने, रंग फिक्का देखिने वा आकृति परिवर्तन हुनु शरीरमा आइरन र प्रोटिनको कमी देखाउने संकेत हो।

६. बारम्बार रुघा, खोकी वा संक्रमण हुनु
यदि शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कमजोर छ भने सानो संक्रमणले पनि असर गर्छ। यो भिटामिन सी, जिंक र प्रोटिनको अभावबाट हुन्छ।

७. ध्यान केन्द्रित गर्न कठिन हुनु
भिटामिन बी६ र बी१२ को कमीले दिमागमा असर पुर्याउँछ। जसका कारण ध्यान दिन कठिन हुन्छ र मानसिक थकान पनि आउन सक्छ।

८. छालाको रंग फिक्का हुनु वा आँखा सुनिनु
अन्य कुनै रोग नभए पनि छाला फिक्का देखिनु वा आँखाको भित्री भाग फुल्नु शरीरमा आइरनको गम्भीर कमी देखाउने संकेत हो, जसलाई उपेक्षा गर्दा एनिमिया हुन सक्छ।