छेपारो स्वास्थ्यको लागि किन खतरनाक हुन्छ ?

काठमाडौँ – गर्मी मौसमको आगमनसँगै घरहरूमा छेपारोको आतंक बढ्छ। भित्तामा दौडने, भान्सामा खाना नजिकै घुम्ने वा बाथरूममा अचानक देखा पर्ने छेपारो डरलाग्दो मात्र होइन, सरसफाइ र स्वास्थ्यमा पनि जोखिम बढाउन सक्छ। गर्मीमा घरबाट छेपारोलाई कसरी टाढा राख्ने जान्न जरूरी छ ।

गर्मीमा तापक्रम बढ्दै जाँदा छेपारो बढी सक्रिय हुन्छन्। भारतीय चिकित्सा अनुसन्धान परिषद् (आइसीएमआर) को एक अनुसन्धानले तातो र आर्द्र मौसम छेपारोको प्रजनन र गतिविधिको लागि अनुकूल हुने बताएको छ। यसबाहेक, गर्मीमा साङ्लो, झिंगा र कमिला जस्ता कीराहरू पनि बढ्छन्, जुन छेपारोको मुख्य खाना हो। यस कारणले गर्दा, छेपारो घरतिर आकर्षित हुन्छन्।

छेपारोको मल र लारमा साल्मोनेला जस्ता ब्याक्टेरिया हुन सक्छन्, जसले खानालाई दूषित गर्न सक्छ र खाना विषाक्तता निम्त्याउन सक्छ। यसबाहेक, गर्मीमा खुला झ्याल र ढोकाले छेपारोलाई घरमा प्रवेश गर्न सजिलो बनाउँछ। यो ध्यान दिन लायक छ कि छेपारोहरू तीव्र गन्धप्रति संवेदनशील हुन्छन् र केही प्राकृतिक पदार्थहरू तिनीहरूको उपस्थिति कम गर्न प्रभावकारी हुन सक्छन्।

यी उपायले छेपारोलाई भगाउन सकिन्छ

लसुन र प्याजको प्रयोग: लसुन र प्याजको तीखो गन्धले छेपारोलाई भगाउन प्रभावकारी हुन्छ। तिनीहरूमा पाइने सल्फर यौगिकहरूले छेपारोलाई जलाउँछ। लसुनको ल्वाङ्ग वा प्याजका टुक्राहरू झ्याल, ढोका र कुनामा राख्न सकिन्छ जहाँ छेपारो प्रायः देखिन्छ।

कालो मरिच र रातो मरिच स्प्रे: कालो मरिच र रातो मरिचको तिखो गन्धले छेपारोलाई जलाउँछ। वास्तवमा, मसालेदार गन्धले छेपारोको स्नायु प्रणालीलाई असर गर्छ, जसको कारण तिनीहरू भाग्छन्।

अण्डाको बोक्रा: अण्डाको बोक्रा छेपारोलाई डराउने पुरानो स्वदेशी उपाय हो। छेपारोहरूले अण्डाको बोक्रालाई खतराको रूपमा हेर्छन् किनभने यसले तिनीहरूलाई सर्प जस्तै शिकारीको उपस्थिति महसुस गराउँछ।

कफी र सुर्तीजन्य बलहरू: सुर्तीजन्य र कफी पाउडरबाट बनेका बलहरू छेपारोलाई भगाउन प्रभावकारी हुन्छन्। यसमा पाइने निकोटिन र क्याफिनको तिखो गन्ध छेपारोका लागि असहनीय हुन्छ र यसले उनीहरूको श्वासप्रश्वास प्रणालीलाई असर गर्छ।

नेफ्थालिन बल: छेपारोलाई नेफ्थालिन बलले पनि भगाउन सकिन्छ, जुन सामान्यतया कीराहरूबाट लुगा जोगाउन प्रयोग गरिन्छ। नेफ्थालिनको गन्धले छेपारोलाई रिस उठाउँछ।

प्राकृतिक बिरुवाहरू: केही बिरुवाहरूको तीखो गन्धले छेपारोलाई टाढा राख्न मद्दत गर्छ। लेमन ग्रास, तुलसी, पुदिना, लसुन र वर्मवुड जस्ता बिरुवाहरूले घरलाई सुन्दर मात्र बनाउँदैनन् तर छेपारोलाई पनि टाढा राख्छन्।

कागती र बेकिंग सोडाको स्प्रे: कागतीको अमिलोपन र बेकिंग सोडाको रासायनिक प्रतिक्रिया पनि छेपारोलाई भगाउन प्रभावकारी हुन्छ।