के फिनास्टराइडले शुक्राणुमा असर गर्छ ?

काठमाडौं । हालसालै कपाल झर्ने समस्या पुरुषमा बढी देखिन थालेको छ, विशेष गरी तालुखुइले (बाल झर्ने) समस्याले चिन्तित बनाइरहेको छ। यस समस्यालाई रोक्न र उपचार गर्न बजारमा थुप्रै औषधि उपलब्ध छन्।

तर धेरै पुरुषहरू, विशेष गरी जो परिवार योजना बनाइरहेका छन्, उनीहरूले प्रयोग गर्ने औषधिहरूले प्रजनन क्षमतालाई असर गर्ने डरमा छन्।

विशेषज्ञका अनुसार “फिनास्टराइड सबैभन्दा प्रचलित कपाल झर्ने औषधि हो। अनुसन्धानहरूले देखाएका छन् कि यसले केही पुरुषमा शुक्राणुको संख्या, गुणस्तर र गतिशीलतामा अस्थायी कमी ल्याउन सक्छ।”

तर यी असरहरू प्रायः अस्थायी हुन्छन् र औषधि बन्द गरेपछि सामान्य हुन्छन्। फिनास्टराइडले टेस्टोस्टेरोनमा प्रत्यक्ष कमी गर्दैन भनि एक अर्का विशेषज्ञले साेही अध्ययनमा जनाएका छन् ।

२०१७ मा गरिएको एक अध्ययन अनुसार, फिनास्टराइडले डीएचटी नामक हर्मोनलाई लगभग ९० प्रतिशतले घटाउँछ, जसले कपाल झर्ने प्रक्रिया रोक्छ। तर टेस्टोस्टेरोनमा खास असर नपर्ने देखिएको छ।

अर्कोतर्फ, मिनोक्सिडिल नामक औषधिले हर्मोनमा कुनै प्रभाव नपारी कपाललाई बलियो बनाउने भएकाले प्रजनन क्षमताका लागि सुरक्षित मानिन्छ।

विशेषज्ञहरूले परिवार योजना बनाउने पुरुषहरूलाई फिनास्टराइडको लामो समयसम्म प्रयोगबाट बच्न सुझाव दिएका छन्। उपचार सुरु गर्नुअघि र क्रममा शुक्राणु परीक्षण गराउनु उपयोगी हुन्छ।

औषधि-मुक्त विकल्पहरूमध्ये PRP थेरापी, कपाल प्रत्यारोपण र लेजर थेरापी ( एलएलएलटी) प्रजनन स्वास्थ्यमा असर नपार्ने सुरक्षित विकल्प हुन्। साथै, सन्तुलित आहार, तनाव व्यवस्थापन र पर्याप्त निद्रा कपाल र प्रजनन दुवैका लागि लाभदायक छ।

यसरी, कपाल झर्ने औषधिले प्रजनन क्षमतालाई असर गर्न सक्छ तर त्यो अस्थायी र नियन्त्रणयोग्य हुन्छ। सही जानकारी र चिकित्सकको सल्लाहमा उपचार गर्दा दुवै पक्षलाई सन्तुलनमा राख्न सकिन्छ।