काठमाडौँ – भाद्र शुक्ल पूर्णिमाका दिन आज राति खग्रास (पूरै ढाकिने) चन्द्रग्रहण लाग्ने नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक विकास समितिले जनाएको छ । ग्रहणले आज राति १० बजेर ११ मिनेटमा स्पर्श गर्ने समितिले स्वीकृति दिएको पात्रो (पञ्चाङ्ग) मा उल्लेख छ । खगोलको क्षेत्रमा काम गर्ने नेपाल एष्ट्रोनोमिकल सोसाइटीले भने राति १०ः१२ बजे चन्द्रग्रहण सुरु हुने जनाएको छ ।
समितिले स्वीकृति दिएका पात्रोमा उल्लेख भए अनुसार आज राति ११ः५६ मा चन्द्रग्रहणको मध्य हुनेछ । राति १ः४१ बजे ग्रहण सकिने समितिका अध्यक्ष प्रा शम्भुप्रसाद ढकालले राससलाई जानकारी दिए । साढे तीन घण्टा काठमाडौँबाट चन्द्रग्रहण देखिने पनि उनले सुनाए ।
नेपालमा पूर्व र आग्नेयका बीचबाट चन्द्रग्रहणले १०ः११ बजे स्पर्श गर्ने र नैऋत्य र पश्चिमबाट राति १ः४१ बजे अन्त्य हुने अध्यक्ष ढकालले बताए । पृथ्वीले सूर्यलाई पूर्णरुपमा छेक्दा पूरा चन्द्रमा ढाकिने अवस्था नै खग्रास चन्द्रग्रहण हो । पृथ्वी, सूर्य र चन्द्रमा एउटै सूत्रमा पर्दा पृथ्वीको छायाँ चन्द्रमामा पर्नु नै चन्द्रग्रहण हो ।
यो ग्रहण नेपालबाट देखिने विसं २०८२ को पहिलो ग्रहण हो । यसैवर्ष आगामी फागुन शुक्ल पूर्णिमामा पनि खण्डग्रास चन्द्रग्रहण लाग्ने समितिले जनाएको छ । चन्द्रग्रहण पूर्णिमा र सूर्यग्रहण औँसी तिथिमा लाग्ने गर्छ ।
चन्द्रग्रहण र सूर्यग्रहणसम्बन्धी परम्परागत मान्यताहरू गहिरो रूपमा व्याप्त छन्। विशेषगरी गर्भवती महिलालाई ग्रहणको समयमा घर बाहिर ननिस्कन, धारिलो वस्तु प्रयोग नगर्न र खानपानमा सतर्क रहन सल्लाह दिइन्छ।
परम्परागत विश्वासहरू के भन्छन् ?
ज्योतिष र परम्परामा ग्रहणको समयमा वातावरणमा नकारात्मक ऊर्जा बढ्ने मानिन्छ। त्यसैले गर्भवती महिलालाई ग्रहणको बेला घरमै बस्न, कुनै नयाँ काम नगर्न र धारिलो वस्तुहरू प्रयोग नगर्न भनिन्छ।
विश्वास गरिन्छ कि यदि गर्भवती महिला ग्रहणको समयमा सावधानी नअपनाए, भने बच्चामा शारीरिक समस्या वा कमजोरी हुन सक्छ। यी सबै मान्यताहरू धार्मिक विश्वासमा आधारित छन् र विज्ञानसँग प्रमाणित छैनन्।
चिकित्सकको दृष्टिकोण
वैज्ञानिक रूपमा ग्रहणले गर्भवती महिलामा कुनै असर गर्दैन। यो केवल एक मिथक हो। ग्रहणको कारणले कुनै शारीरिक वा मानसिक समस्या आउने वैज्ञानिक प्रमाण छैन।
ग्रहणको समयमा महिलाले लामो समयसम्म नखाए वा थकित भएमा स्वास्थ्यमा असर पर्न सक्छ, जसले अप्रत्यक्ष रूपमा बच्चामा पनि असर पुर्याउन सक्छ। त्यसैले ग्रहणको व्रत बस्नुअघि चिकित्सकसँग सल्लाह लिनुपर्छ।
ग्रहणको समयमा गर्भवती महिलाले मानसिक शान्ति कायम राख्नुपर्छ।
नियमित र सन्तुलित खाना खान जारी राख्नुहोस्।
यदि परम्परागत नियमहरू पालना गर्न चाहनुहुन्छ भने, यसलाई मानसिक शान्तिका लागि मात्र गर्नुहोस्, वैज्ञानिक सत्य नठान्नुहोस्।
कुनै पनि स्वास्थ्य समस्या भएमा तुरुन्तै डाक्टरसँग परामर्श लिनुहोस्।
चन्द्रग्रहण एक खगोलीय घटना हो र यसको गर्भवती महिला वा बच्चाको स्वास्थ्यमा प्रत्यक्ष कुनै वैज्ञानिक प्रभाव छैन। अधिकांश मान्यताहरू परम्परागत विश्वास र धार्मिक आधारमा आधारित छन्। त्यसैले, स्वास्थ्य सम्बन्धी कुनै निर्णय लिनु अघि विशेषज्ञको सल्लाह अनिवार्य छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया