काठमाडौँ – रातको समयमा कोठामा बत्ती बालेर सुत्ने बानीले निद्राको गुणस्तर मात्र नभई चयापचय र हर्मोन प्रणालीमा समेत असर पार्ने एक नयाँ अध्ययनले देखाएको छ। अध्ययन अनुसार, कृत्रिम प्रकाशमा सुत्दा इन्सुलिन प्रतिरोध बढ्ने, रगतमा चिनीको स्तर असन्तुलित हुने, र टाइप २ मधुमेहको जोखिम समेत बढ्ने सम्भावना रहन्छ।
यो अध्ययन PubMed मा प्रकाशित भएको हो, जसमा सहभागी २० जनालाई दुई समूहमा विभाजन गरी, एक समूहलाई उज्यालो कोठामा र अर्को समूहलाई मधुरो कोठामा सुताइएको थियो। उज्यालो प्रकाशमा सुत्ने समूहमा इन्सुलिनको संवेदनशीलता घटेको र निद्राको गुणस्तर कमजोर भएको पाइएको थियो।
अनुसन्धानकर्ताहरूका अनुसार, उज्यालोमा सुत्दा शरीरको प्राकृतिक घडी (Circadian Rhythm) अव्यवस्थित हुन्छ। यसको असर मेलाटोनिन हर्मोनको उत्पादनमा पर्छ, जसले निद्रालाई नियन्त्रण गर्छ। मेलाटोनिनको कमीले मस्तिष्कलाई “अलर्ट मोड” मा राख्छ, जसले गहिरो निद्रालाई रोक्दछ।
अध्ययनले थप देखाएको छ कि कृत्रिम प्रकाशले अटोइम्यून स्नायु प्रणाली सक्रिय पार्न सक्छ, जसले हृदय स्वास्थ्य र मेटाबोलिज्म मा असर गर्छ। यो असर विशेषगरी शहरी क्षेत्रमा बस्ने व्यक्तिहरूमा बढी देखिन्छ, जसले रातभरि उज्यालोमा सुत्ने बानी बनाएका हुन्छन्।
स्वास्थ्य विज्ञहरूका अनुसार, वयस्क व्यक्तिले प्रतिदिन कम्तीमा ७ देखि ९ घण्टा गुणस्तरीय निद्रा लिन आवश्यक छ। उचित निद्राले शरीर मर्मत, मांसपेशी पुनःस्थापना, मनोदशा सुधार, र प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउने कार्यमा सहयोग पुर्याउँछ।
निद्राको गुणस्तर सुधार गर्न के गर्न सकिन्छ ?
राति सुत्ने बेलामा कोठाको बत्ती निभाउने
मोबाइल, टिभी, ल्यापटपजस्ता उपकरणको ब्लु लाइट कम गर्ने
नियमित सुत्ने-ब्यूँझने समय पालन गर्ने
मेलाटोनिन बढाउने प्राकृतिक उपायहरू (जस्तै: अन्धकार वातावरण, ध्यान, हल्का खाना) अपनाउने
रातमा उज्यालो बत्ती बालेर सुत्ने बानीले केवल निद्रालाई असर मात्र गर्दैन, दीर्घकालीन रूपमा मधुमेह र हृदय रोगजस्ता समस्याको जोखिम पनि बढाउन सक्छ। स्वास्थ्य विशेषज्ञहरू प्राकृतिक र अँध्यारो वातावरणमा सुत्न सुझाव दिन्छन्।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?


प्रतिक्रिया