काठमाडौँ – माता लक्ष्मी धनकी देवी मात्र होइनन् तर जीवनलाई सौभाग्य, शान्ति र सन्तुलन पनि प्रदान गर्छिन्। उनका चार हात धर्म, अर्थ, काम र मोक्षको प्रतीक हुन्।
माता लक्ष्मीका आठ दिव्य रूपहरू छन्, जसलाई जीवनका धेरै क्षेत्रहरूमा आराम र समृद्धिको प्रतीक मानिन्छ। शास्त्रहरूमा तिनीहरूको पूजाको विशेष महत्त्व छ। माता लक्ष्मीका आठ रूपहरूको बारेमा जानौं।
अष्टलक्ष्मीका ८ रूपहरू र तिनीहरूको महत्त्व
आदि लक्ष्मी
माता लक्ष्मीको मूल रूप आदि लक्ष्मी हो, जो ब्रह्माण्डकी आदि शक्ति पनि हुन्। वेदहरूमा भनिएको छ कि आदि लक्ष्मीको पूजा गर्नाले साधकलाई स्थिरता, वैराग्य र आध्यात्मिकताको शक्ति प्राप्त हुन्छ।
धन लक्ष्मी
माता लक्ष्मीको दोस्रो रूप धन लक्ष्मी हो, जो धन, सुख, वैभव र भौतिक सुखसुविधाकी देवी हुन्। पद्म पुराण र लक्ष्मी तन्त्रका अनुसार, उनको कृपाले जीवनमा कहिल्यै धनको अभाव हुँदैन।
माता लक्ष्मी
माता लक्ष्मीको अन्न रूप अन्न र अन्नदाताको प्रतीक हो। अथर्ववेद र विष्णु पुराणका अनुसार, अन्नलाई ब्रह्मस्वरूप भनिन्छ। धन लक्ष्मीको कृपाले अन्न-समृद्धि र पारिवारिक पोषण हुन्छ।
गज लक्ष्मी
गज लक्ष्मी माता लक्ष्मीको त्यो रूप हो जसले धन, कीर्ति र शाही सुख प्रदान गर्छ। हरिवंश पुराण र श्रीमद् भागवतमा पनि गजलक्ष्मीको उल्लेख छ। सामाजिक सम्मान, कीर्ति र विजयको लागि गजलक्ष्मीको पूजा गरिन्छ।
सन्त लक्ष्मी
माता लक्ष्मीको बाल रूपलाई खुशी, सन्तान वृद्धि र सन्तानको सुरक्षाको प्रतीक मानिन्छ। स्कन्द पुराणमा सन्तति लक्ष्मीको पूजाको विशेष महत्त्व रहेको वर्णन गरिएको छ।
वीर लक्ष्मी
माता लक्ष्मीको वीर रूपलाई धैर्य र वीरताको प्रतीक मानिन्छ। धार्मिक युद्ध र कठिन परिस्थितिहरूमा वीर लक्ष्मीले बल र साहस प्रदान गर्छिन्। महाभारत कालमा वीर लक्ष्मीको उल्लेख छ। धर्मको कृपाले विजयी हुन्छ।
विद्या लक्ष्मी
विद्या लक्ष्मीलाई ज्ञान, शिक्षा, कला र विद्याकी अधिष्ठात्री देवी मानिन्छ। देवी भागवत र वेदहरूमा विद्या लक्ष्मीको प्रशंसा गरिएको छ। विद्यार्थी र विद्वानहरूमा उनको पूजाको ठूलो महत्त्व मानिन्छ।
विजय लक्ष्मी
विजया लक्ष्मीलाई जीवनको हरेक क्षेत्रमा सफलता, विजय र शुभताको प्रतीक मानिन्छ। शास्त्रहरू अनुसार विजय लक्ष्मीको कृपाले शत्रुहरूमाथि विजयसँगै काममा पनि सफलता प्राप्त हुन्छ।
अष्ट लक्ष्मी स्वरूपको धार्मिक महत्त्व
दिवाली, व्रत र चाडपर्वहरूमा विशेष गरी अष्टलक्ष्मी जीको पूजा गरिन्छ।
लक्ष्मी तन्त्र, देवी भागवत पुराण र पद्म पुराणमा उल्लेख गरिएका अष्टलक्ष्मी रूपहरूको पूजा गर्नाले पैसा सम्बन्धी समस्याहरू हट्छन्।
उनीहरूको पूजा र प्रार्थना गर्नाले व्यक्तिले जीवनका चारै उद्देश्यहरू अर्थात् धर्म, अर्थ, काम र मोक्ष प्राप्त गर्दछ।
अष्ट लक्ष्मी धन, भोजन, ज्ञान, साहस, सन्तान, विजय, धैर्य र शासनको प्रतीक हो।
माता लक्ष्मीको प्रेम सत्य कर्ममा छ। सरसफाइ, सेवा, बत्ती र भक्ति यी ती कुराहरू हुन् जुन आमालाई सबैभन्दा धेरै मन पर्छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?


प्रतिक्रिया