काठमाडौं — अहिले धेरै मानिसलाई खानपिनसँग सम्बन्धित समस्या हुन्छ। त्यसमा पनि अपच (Indigestion) सामान्य तर असहज समस्या हो। खाना खाएपछि पेट भारी हुने, ढकार आउने, पेट फुल्ने, जलन हुने, पेट दुख्ने वा बारम्बार ग्यास बन्ने जस्ता समस्या अपचका लक्षण हुन्। लगातार यस्ता समस्या भइरहँदा स्वास्थ्यमा दीर्घकालीन असर पर्न सक्छ।
चिकित्सकहरूका अनुसार अपचका कारणहरू विभिन्न हुन्छन्। अनियमित खानपान, अत्यधिक मसालेदार खाना, बोसोयुक्त पदार्थ, चुरोट–रक्सी, तनाव, कम सुत्ने बानी, कम शारीरिक गतिविधि, वा पेटसम्बन्धी रोगहरूले पनि अपच निम्त्याउन सक्छ। समयमै ध्यान नदिएमा यो समस्या अल्सर, ग्यास्ट्राइटिस वा पेटसम्बन्धी गम्भीर रोगमा परिणत हुन सक्छ।
अपच कम गर्न अपनाउन सकिने केही उपाय
थोरै–थोरै गरेर बारम्बार खानुहोस्
धेरै मात्रामा एकैपटक खानु अपचको प्रमुख कारण हो। त्यसैले सानो मात्रामा दिनमा ४–५ पटक खानु राम्रो हुन्छ।
मसालेदार र बोसोयुक्त खाना कम गर्नुहोस्
अत्यधिक मसला, तातो तेलमा बनेको खाना, फ्राइ वा फास्टफुडले पेटमा दबाब बढाउँछ। यस्ता खाना सकेसम्म कम गर्नु फाइदाजनक हुन्छ।
पानी पर्याप्त मात्रामा पिउनुहोस्
पाचन प्रक्रियालाई सहज बनाउन दिनभरि पर्याप्त मात्रामा पानी पिउनुपर्छ। तर, खाना खाएपछि तुरुन्तै धेरै पानी नपिउनुहोस्।
सुत्ने बानी सुधार्नुहोस्
खाना खाएलगत्तै सुते अपच हुन्छ। कम्तीमा २ घण्टापछि मात्र सुत्ने बानी बसाल्नुहोस्।
तनाव नियन्त्रण गर्नुहोस्
मानसिक तनावले पनि अपचलाई बढाउँछ। त्यसैले ध्यान, योग, वा हल्का व्यायामले तनाव कम गर्न मद्दत गर्छ।
धूमपान र मदिरा सेवन नगर्नुहोस्
यी दुबै कुरा पाचन प्रणालीलाई कमजोर बनाउँछन् र अपचलाई अझ बढाउँछन्।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?


प्रतिक्रिया