आफूभित्रको डर पत्ता लगाउनुस्, जसले तपाईंलाई अगाडि बढ्नबाट रोकिरहेको छ

काठमाडौँ – जीवनमा ठूलो लक्ष्य राखेर अघि बढ्ने धेरैको चाहना हुन्छ, तर धेरैले भित्रको डरका कारण आफ्नो लक्ष्यतर्फ अघि बढ्न सक्दैनन्। विशेषज्ञहरू भन्छन्, भित्र लुकेको डर पहिचान गर्न सके मात्र त्यसको सामना गरी सफलताको बाटो खोल्न सकिन्छ।

डरका स्वरूपहरू धेरै छन्, असफलता हुने डर, अरूको प्रतिक्रियाप्रति डर, आफूमाथि विश्वासको कमी, र परिवर्तनको डर। यी डरहरूले मानिसलाई निर्णय लिन र कदम चाल्न रोक्छन्।

विशेषज्ञहरूले सुझाएका छन् कि डर पत्ता लगाउन पहिलो कदम ‘किन म ढिलो गरिरहेको छु?’ भनेर आफैंलाई सोध्नु हो। डरलाई कागजमा लेखेर यथार्थ हो कि कल्पना हो भनी विश्लेषण गर्नुपर्छ।

डरमाथि विजय हासिल गर्नका लागि सानो सानो कदम चाल्ने, सकारात्मक सोच राख्ने र असफलतालाई सिकाइको रूपमा लिने अभ्यास गर्नुपर्ने बताइन्छ।

विशेषज्ञहरूका अनुसार, “डर हामीलाई रोक्ने बाधा नभई शिक्षक हो, जसले सुधार गर्नुपर्ने ठाउँ देखाउँछ।” यसरी डरलाई बुझेर त्यसलाई अवसरमा परिणत गर्न सकिन्छ।

आफूभित्रको डर कसरी पत्ता लगाउने ?

१. सोध्नुस्: म किन रोकिएको छु ?

जुन निर्णयमा तपाईं ढिलो गर्दै हुनुहुन्छ, त्यसको गहिरो कारण सोध्नुस्। के त्यो जोखिम हो ? आलोचना हो ? असफलताको सम्भावना ?

२. डरलाई लेख्नुस्

डरहरूलाई मनमा राख्दा तिनीहरू अझ ठूला देखिन्छन्। तिनलाई कागजमा उतार्दा तिनीहरूलाई तौल दिन सजिलो हुन्छ।

३. के त्यो डर यथार्थ हो, कि केवल कल्पना ?

डरलाई तर्कका आधारमा हेर्नुस्। कतिपय डर केवल हाम्रो सोचाइको उपज हुन्छ — जसको वास्तविकतासँग खास सम्बन्ध हुँदैन।

डरको सामना गर्ने उपाय

सानो कदम चाल्नुस्
सिधै ठूलो निर्णयमा नजाने, सानो सुरुवात गर्नुहोस्। आत्मविश्वास बढ्दै जान्छ।

सकारात्मक सोच विकसित गर्नुस्
यदि म असफल भएँ भने’ भन्दा ‘म यो गरेर सिक्नेछु’ भन्ने दृष्टिकोण राख्नुस्।

विफलता स्वीकार्न सिक्नुस्
डर हटाउने सबैभन्दा बलियो औषधि हो — असफलतालाई सिकाइको रूपमा हेर्न सक्ने दृष्टिकोण।