काठमाडौँ – छातीमा अचानक हुने पीडा धेरैका लागि डरको कारण बन्छ। धेरैजसो अवस्थामा यो सामान्य ग्यासका कारण पनि हुन सक्छ, तर कहिलेकाहीं यही पीडा हृदयघात (Heart Attack) को संकेत पनि हुन सक्छ। दुर्भाग्यवश, धेरै मानिसले यी दुई बीचको भिन्नता छुट्याउन सक्दैनन्, जसका कारण उपचारमा ढिलाइ भई ज्यानसमेत जोखिममा पर्न सक्छ।
मानिसहरू प्रायः छाती दुख्दा हृदयघात डराउँछन्, तर हरेक छाती दुखाइ हृदयघात हुँदैन। पेट र आन्द्रामा फसेको ग्यासले छातीमा तीव्र, क्र्याम्प जस्तो वा जलेको पीडा पनि निम्त्याउन सक्छ, जुन कहिलेकाहीं हृदयघात जस्तो महसुस हुन्छ। यो पीडा प्रायः धेरै छिटो खाना खाने, मसालेदार वा भुटेको खाना खाने र कार्बोनेटेड पेय पदार्थ पिउने कारणले हुन्छ।
ग्यास दुखाइ वा हृदयघात ?
ग्यास दुखाइ: यो पेट र आन्द्रामा फसेको हावाको कारणले हुने पाचन विकार हो। यसको लक्षणहरू तीखो, क्र्याम्प वा जलेको हुन्छन्, जुन माथिल्लो पेट र छातीको बीचमा कहीं पनि हुन सक्छ। योसँगै पेट फुल्ने, डकार आउने र शरीरमा भारीपनको अनुभूति हुन सक्छ।
सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण भिन्नता यो हो कि ग्यास निस्कने, डकार लाग्ने वा शरीरको स्थिति परिवर्तन गर्दा प्रायः दुखाइबाट राहत मिल्छ। यो दुखाइ सामान्यतया भारी खाना खाएपछि वा कार्बोनेटेड पेय पदार्थ पिएपछि सुरु हुन्छ।
हृदयघात: यो एक चिकित्सा आपतकालीन अवस्था हो जसमा मुटुमा रगत प्रवाह अवरुद्ध हुन्छ। यसले छातीमा दबाब, भारीपन वा कसिलोपनको अनुभूति गराउँछ। यो असुविधा प्रायः बायाँ हात, बङ्गारा, घाँटी, ढाड र काँधमा फैलिन सक्छ।
यो पसिना आउने, सास फेर्न गाह्रो हुने, चक्कर लाग्ने र वाकवाकी लाग्ने जस्ता लक्षणहरूसँग हुन्छ। हृदयघातको पीडा आराम गर्दा वा स्थिति परिवर्तन गर्दा कम हुँदैन, तर निरन्तर रहन्छ। यो पीडा १० मिनेटभन्दा बढी समयसम्म हराउँदैन।
चिकित्सा सल्लाह कहिले लिने ?
यदि तपाईंले छाती दुख्ने अनुभव गर्नुभयो भने दबाब वा दुखाइ हात, बङ्गारा, घाँटी वा ढाडमा फैलिने, सास फेर्न गाह्रो हुने, पसिना आउने, चक्कर लाग्ने, वाकवाकी वा बान्ता हुने, वा बेचैनी हुने र यी लक्षणहरू चाँडै कम हुँदैनन् भने, आपतकालीन सेवाहरूमा सम्पर्क गर्नुहोस्। हल्का दुखाइलाई बेवास्ता नगर्नुहोस्, किनकि हृदयघातको चेतावनी संकेतहरू व्यक्तिपिच्छे फरक हुन सक्छन्।
ग्यासको दुखाइ किन हृदयघात जस्तो लाग्छ ?
विज्ञका अनुसार, तपाईंको आन्द्रा र मुटु बीचको नसाले एउटै क्षेत्रमा संकेत पठाउँछ। जब बायाँ छेउमा ग्यास जम्मा हुन्छ, यसले डायाफ्राममा दबाब दिन्छ। यसले छातीमा दुखाइ निम्त्याउँछ, जुन हृदयघात जस्तो महसुस हुन सक्छ। यद्यपि, यदि कुनै शंका छ भने, सतर्क रहनु र डाक्टरसँग परामर्श गर्नु सधैं राम्रो हुन्छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?


प्रतिक्रिया