स्वास्थ्यका लागि घातक: मिसावट गरिएको तोरीको तेल !

काठमाडौँ – खाना पकाउन सबैभन्दा बढी प्रयोग हुने तोरीको तेल हो। यद्यपि, पछिल्ला केही वर्षहरूमा, तोरीको तेलमा मिसावट गरिएको तेलको धेरै घटनाहरू प्रकाशमा आएका छन्।

धेरै चिकित्सा अनुसन्धानहरूमा यो कुरा खुलासा भएको छ, तोरीको तेलले गम्भीर स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ। यसका कारण, मुटु रोग, कलेजोको क्षति र जलोदर जस्ता खतरनाक रोगहरूको जोखिम हुन्छ।

जब तोरीको तेलमा चामलको चोकरको तेल, पाम तेल वा आर्जेमोन (सत्यानशी) तेल जस्ता सस्तो तेल र रसायनहरू मिसाइन्छ, यो अत्यन्त खतरनाक हुन्छ। विज्ञहरूका अनुसार, खुला तोरीको तेलमा प्रायः मिसावट गरिन्छ, जसमा आर्जेमोन तेल वा कम गुणस्तरको तेलमा मिसावट हुने सम्भावना हुन्छ।

पोषणविद्का अनुसार, तोरीको तेल वास्तविक जस्तो देखिन्छ, तर यसमा पाइने हानिकारक पदार्थहरू जस्तै आर्जेमोन तेलले शरीरलाई धेरै हानि पुर्‍याउँछ। यस्तो अवस्थामा, मानिसहरूले FSSAI प्रमाणित तेल मात्र किन्नु पर्छ।

तोरीको तेलमा आर्जेमोन तेल मिसाएर पिसाब फेर्नाले ड्रप्सी नामक खतरनाक रोग लाग्न सक्छ। सन् १९९८ मा दिल्ली र उत्तर भारतमा यो रोगले ६० जनाको ज्यान लिएको थियो। त्यस समयमा लगभग ३००० जनालाई अस्पताल भर्ना गरिएको थियो। ड्रप्सी भनेको शरीरमा, विशेष गरी खुट्टा र पेटमा धेरै सुन्निने अवस्था हो।

मिसालदार तोरीको तेलको निरन्तर प्रयोगले मुटुको मांसपेशीमा बोसो जम्मा हुन सक्छ, जसले हृदयघातको जोखिम बढाउँछ। मिसालदार तेलमा राइस ब्रान वा पाम तेलको उपस्थितिले यो जोखिम बढाउँछ।

तोरीको तेलमा राइस ब्रान तेल मिसाएर पिसाब फेर्नाले कलेजोमा क्षति र सिरोसिसको जोखिम बढ्न सक्छ। राइस ब्रान तेल सस्तो छ, जुन सामान्यतया मिसालको लागि प्रयोग गरिन्छ। यो तेलले तोरीको तेलको गुणस्तर घटाउँछ र लामो समयसम्म प्रयोग गर्नाले कलेजोमा दबाब बढ्छ।

तोरीको तेलमा मिसालदार तोरीको तेलले पाचन प्रणालीलाई पनि असर गर्छ। यसको निरन्तर प्रयोगले अपच, ग्यास र पेट दुख्ने जस्ता समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ। मिसालदार तेलले पाचन इन्जाइमहरूलाई असर गर्छ, जसले पोषक तत्वहरूको अवशोषण कम गर्न सक्छ।