रक्सी पिउँदै गर्दा निस्कने हर्मोनहरूले कसरी गर्छन् हाम्रो मनोविज्ञानलाई प्रभावित ?

काठमाडौँ – रक्सी पिएपछि हर्मोन निस्कासन: रक्सी पिएपछि हामीलाई किन टाउको दुख्ने महसुस हुन्छ र हाम्रा सम्झनाहरू किन धमिलो हुन्छन् ? शरीरमा हुने हार्मोनल परिवर्तनहरूमा के लुकेको छ भनेर जान्नुहोस्।

के हामी केही पेय पदार्थ पिएपछि साँच्चै टाउको दुख्ने महसुस गर्छौं वा हामी सबै कुरा बिर्सन थाल्छौं? धेरैजसो मानिसहरूले केही पुराना सम्झनाहरू बिर्सन चाहने भएकाले रक्सी पिउँछन्, तर के तिनीहरू त्यसो गर्न सक्षम छन् ? यसको जवाफ शरीरमा हुने हार्मोनल परिवर्तनहरूमा लुकेको छ, रक्सी केवल एक पेय पदार्थ होइन, तर मस्तिष्कसँग गहिरो रसायन सिर्जना गर्ने रसायन हो।

हामीले रक्सी पिउँदा कुन हर्मोन निस्कन्छ ?

डोपामाइन

हामीले रक्सी पिउने बित्तिकै निस्कने पहिलो कुरा डोपामाइन हो, जसलाई “आनन्द हर्मोन” भनिन्छ। यो त्यही हर्मोन हो जुन हामीले चकलेट खाँदा वा कसैलाई हाम्रो प्रेम व्यक्त गर्दा पनि पाउँछौं। रक्सीले यो हर्मोनलाई असामान्य रूपमा बढाउँछ, जसले गर्दा व्यक्तिलाई खुशी महसुस हुन्छ र तनाव वा दुःखको भावना केही समयको लागि दबाइन्छ।

गैबा

गैबा (Gamma-Aminobutyric Acid) एक न्यूरोट्रान्समिटर हो जसले मस्तिष्कलाई शान्त पार्छ। रक्सीले यसको प्रभाव बढाउँछ, जसले गर्दा मानिसलाई आराम महसुस हुन्छ। यही कारणले गर्दा केही पेय पदार्थ पिएपछि मानिसहरू निदाउन थाल्छन् वा आफ्नो चिन्ता बिर्सन्छन्।

एन्डोर्फिन

एन्डोर्फिनको काम शरीरलाई खुशी र आराम दिनु हो। रक्सीको सेवनसँगै यसको स्तर पनि बढ्छ, जसले उदासी वा भावनात्मक पीडा कम गर्छ।

डाक्टरहरू के भन्छन् ?

डाक्टरहरूका अनुसार, रक्सीले भावना र सम्झनाहरूलाई नियन्त्रण गर्ने मस्तिष्कका भागहरूलाई अस्थायी रूपमा असर गर्छ। यस समयमा निस्कने डोपामाइन जस्ता हर्मोनले तपाईंलाई केही घण्टाको लागि राम्रो महसुस गराउन सक्छ ।

तर बारम्बार यसो गर्दा मानसिक स्वास्थ्यमा नराम्रो असर पर्छ। डाक्टरहरू भन्छन्, लामो समयसम्म रक्सीमा भर परेर दुःख बिर्सने बानीले डिप्रेसन, स्मरणशक्तिमा कमी र लत निम्त्याउन सक्छ।

रक्सीले प्रदान गर्ने सान्त्वना अस्थायी हो। हर्मोनले दुःख बिर्सन मद्दत गर्छ, तर यसको मतलब यो होइन कि यी स्थायी समाधान हुन्। भावनात्मक समस्याहरूको सामना गर्न व्यावसायिक मद्दत, योग, ध्यान र प्रियजनहरूसँग कुरा गर्नु धेरै प्रभावकारी र सुरक्षित समाधानहरू हुन्।