के चकलेट खाँदा डन्डीफोर आउँछ ? वा त्यो भ्रम मात्रै हो

काठमाडौँ- लामो समयदेखि चकलेट वा अन्य गुलियो खानेकुरा, जस्तै याक्नी, खाँदा छालामा डन्डीफोर आउने भनाइ पाइन्छ। तर, वैज्ञानिक अनुसन्धानले यसबारे पुराना मान्यतामा प्रश्न उठाएका छन्।

१९६० को दशकमा गरिएको अध्ययनले चकलेट र डन्डीफोरबीच सीधा सम्बन्ध नभएको देखाएको थियो। तर ती अध्ययनमा सहभागी कम र प्रविधि सीमित भएकाले त्यसको आलोचना पनि भयो। पछिल्ला अनुसन्धानहरू भने खानपान र डन्डीफोरबीचको सम्बन्ध पुष्टि गर्न नजिक पुगेका छन्।

डन्डीफोर के हो?
छालामा हुने डन्डीफोर कपाल उम्रने ‘हेयर फोलिकल्स’ तेल र मृत कोषले बन्द हुँदा देखा पर्छ। यो प्राय: किशोर वा वयस्क अवस्थामा बढी देखिन्छ। लन्डनस्थित किङ्स कलेजकी छालारोग विशेषज्ञ डा. बेबे डु-हारपरका अनुसार यो आनुवंशिक कारणले हुने गर्छ, तर खानपान र जीवनशैली पनि कारण बन्न सक्छन्।

चकलेट र खानपानको भूमिका
हालैका अनुसन्धान अनुसार प्रशोधित चिनी, फ्याट र दूधजन्य पदार्थ हुने पश्चिमा भोजनले डन्डीफोर निम्त्याउन सक्छ। ग्लाइसेमिक इन्डेक्स (GI) धेरै भएका खाना—जसले रगतमा चिनीको मात्रा एक्कासी बढाउँछ—ले डन्डीफोरमा असर पार्न सक्छ।

ब्रिटिश स्किन फाउन्डेसनकी प्रवक्ता डा. जाइनब लफ्ताहका अनुसार चकलेटले प्रत्यक्ष असर नगरे पनि, त्यसमा हुने चिनी र स्याचुरेटेड फ्याटले डन्डीफोर निम्त्याउन सक्छ। डार्क चकलेटमा भने चिनी कम हुने हुँदा त्यसको असर कम हुने वा सकारात्मक पनि हुन सक्ने अध्ययनहरू छन्।

जीवनशैली र डन्डीफोर
तनाव, होर्मोन परिवर्तन, कमजोर प्रतिरक्षा प्रणाली, र वातावरणीय प्रदूषणले पनि डन्डीफोर बढाउन सक्छ। छालाविज्ञहरू भन्छन्, शरीरको समग्र स्वास्थ्य राम्रो भएमा छाला पनि स्वस्थ रहनेछ।

फाइदाजनक चकलेट?
चकलेटलाई पूर्ण दोष दिनु उपयुक्त नहुन सक्छ। डार्क चकलेटमा हुने फ्लेभोनोइड्सले छालामा अक्सिडेटिभ तनाव घटाएर छालालाई फाइदा पुर्‍याउन सक्छन्। यसले बूढ्यौली ढिलो गराउन पनि भूमिका खेल्न सक्छ।