स्वास्थ्यका लागि टमाटर किन अत्यावश्यक ? जान्नुहोस् यसको अद्भुत फाइदाहरू

काठमाडौँ। टमाटर स्वादिलो मात्र होइन। अत्यन्त पोषिलो पनि हो। यसमा भिटामिन A, C, K, पोटासियम, फाइबर र शक्तिशाली एन्टिअक्सिडेन्ट लाइकोपिन पाइन्छ । जुन शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन सहयोग गर्छ। टमाटरले मुटु स्वस्थ राख्ने, छालालाई चम्किलो बनाउने र क्यान्सरको जोखिम घटाउने काम गर्छ।

यसमा रहेको फाइबरले पाचन प्रणाली सुधार्छ र कब्जियत कम गर्न मद्दत गर्छ। टमाटर खाँदा शरीर हाइड्रेट रहन्छ, विशेषगरी गर्मी वा वर्षायाममा यसको सेवन लाभदायक हुन्छ। लाइकोपिनले घामको हानिकारक असरबाट बचाउँछ र उमेरजन्य रोगहरू कम गर्छ।

टमाटर सलाद, अचार, सूप वा झोलमा मिसाएर सजिलै खान सकिन्छ। यद्यपि, अत्यधिक काँचो टमाटर खानु अम्लता वा एलर्जीको कारण बन्न सक्छ, त्यसैले सन्तुलित मात्रामा सेवन गर्नु उपयुक्त हुन्छ।

संक्षेपमा, टमाटर स्वास्थ्यका लागि एक अमूल्य उपहार हो, जुन दैनिक आहारमा समावेश गर्दा शरीरलाई भित्रदेखि स्वस्थ र ऊर्जावान बनाउँछ।

टमाटर खानुपर्ने प्रमुख कारणहरू
पोषणको खजाना
टमाटरमा भिटामिन A, C, K, पोटासियम, फोलेट, फाइबर, र एन्टिअक्सिडेन्टजस्ता तत्व पाइन्छन्।
एक मझौला टमाटरमा मात्र:

क्यालोरी
दैनिक आवश्यकताअनुसारको ४०% भिटामिन C
लाइकोपिन (Lycopene) नामक शक्तिशाली एन्टिअक्सिडेन्ट

२. लाइकोपिनको अद्भुत फाइदा
टमाटर रातो हुने कारण नै हो लाइकोपिन, जुन:
मुटु स्वस्थ राख्न सहयोग गर्छ
क्यान्सर (विशेषगरी प्रोस्टेट, फोक्सो, पेट) को जोखिम कम गर्छ
छालालाई सुरक्षित राख्छ, विशेषगरी घामबाट हुने हानीबाट बचाउँछ
उमेरसँगै हुने कमजोरीको रोकथाम गर्छ

३. पाचनमा सहायक
फाइबरयुक्त टमाटरले पाचन प्रणालीलाई सहज बनाउँछ। कब्जियत कम गर्छ र पेट सफा राख्न मद्दत गर्छ। असारको मौसममा बढी चिसो, तातो र भारी खाना हुने हुँदा टमाटर खानु अझै लाभदायक हुन्छ।

४. रोग प्रतिरोधात्मक शक्ति बढाउँछ
भिटामिन C र अन्य एन्टिअक्सिडेन्टले शरीरको प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउँछ। वर्षायाममा सर्दी–जुकाम, संक्रमण र फ्लुको जोखिम बढ्ने हुँदा टमाटर सेवन फाइदाजनक हुन्छ।
के असारमा टमाटर खानु उपयुक्त हो?
हो, असारमा टमाटर खानु विशेष फाइदाजनक हुन्छ। यो मौसममा:
शरीरमा पानीको मात्रा घट्न सक्छ ।
घाम र झरीको दोहोरो प्रभावले छाला र शरीरमा थकान आउन सक्छ
पाचन प्रणाली कमजोर हुन सक्छ।

यस्ता अवस्थाहरूमा टमाटर:
हाइड्रेट राख्न
छाला ताजा बनाउन
पाचन सहज बनाउन
रोगसँग लड्ने क्षमता बढाउन मदद गर्छ।

तर एक कुरा याद गर्नुपर्छ—अत्यधिक मात्रामा काँचो टमाटर नखाने। बढी खाँदा पेट फुल्ने, अम्लता (Acidity) वा एलर्जी हुने समस्या पनि देखिन सक्छ। पकाएर वा सलादको रूपमा सन्तुलित मात्रामा खानु उपयुक्त हुन्छ।

कसरी सेवन गर्ने?
सलाद: काँचो टमाटरलाई नुन, कागती वा तेलसँग मिसाएर
सूप/रस: तातो टमाटरको सूप वर्षामा निकै फाइदाजनक
अचार: पकाएर वा काँचो अचार, लिम्बु, लसुन मिसाएर
झोलमा: दाल, तरकारी वा मासुको झोलमा स्वाद र स्वास्थ्य दुवैका लागि