काठमाडौँ- अकबरे खुर्सानी, जसलाई “डल्ले खुर्सानी” वा “किंग चिल्ली” पनि भनिन्छ, विशेषतः पूर्वी नेपाल (इलाम, पाँचथर, ताप्लेजुङ) लगायतका पहाडी जिल्लामा पाइने एक अत्यन्तै तिव्र खुर्सानीको जात हो।
गोलो, रातो र सानो आकारको यो खुर्सानी स्वादमा निकै तीखो मात्र होइन, स्वास्थ्यका दृष्टिकोणले पनि अत्यन्त उपयोगी मानिन्छ। यसको तीखोपन स्कोभिल स्केलमा निकै उच्च रहन्छ — जुन खुर्सानीको पिरोपन मापन गर्ने अन्तर्राष्ट्रिय एकाइ हो।
अकबरे खुर्सानीका विशेष स्वास्थ्य फाइदाहरू
१. एन्टिअक्सिडेन्टको भरपूर स्रोत
अकबरे खुर्सानीमा पाइने क्याप्साइसिन, भिटामिन C, भिटामिन A, फ्लाभोनोइड्स र बिटा–क्यारोटिन जस्ता तत्त्वहरू शक्तिशाली एन्टिअक्सिडेन्ट हुन्। यी तत्वहरूले शरीरको कोषहरूलाई नोक्सानबाट जोगाउने, उमेर ढिलो देखिने, छालालाई स्वस्थ राख्ने र रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने कार्य गर्छन्।
२. रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ
भिटामिन C र A को उच्च मात्राले शरीरलाई संक्रमणसँग लड्न सहयोग पुर्याउँछ। यो विशेषतः चिसो मौसममा फ्लु, रुघाखोकी, घाँटी दुख्ने जस्ता समस्याबाट जोगाउन मद्दत गर्छ।
३. क्यान्सरको जोखिम घटाउन सहयोगी
क्याप्साइसिनले क्यान्सरको कोषहरूको वृद्धि रोक्ने, वा केही अवस्थामा नष्ट गर्ने देखिएको छ। विशेषतः प्रोस्टेट, स्तन र पेटको क्यान्सरसँग लड्न सहयोग पुर्याउने अनुसन्धानले देखाएका छन्।
४. मेटाबोलिज्म वृद्धि र तौल नियन्त्रण
अकबरे खुर्सानीको तीखोपन पचाउन शरीरले धेरै उर्जा खर्च गर्छ, जसले मेटाबोलिज्म बढाउन सहयोग गर्छ। यसले क्यालोरी बर्न गर्न सहज बनाउँछ र मोटोपन घटाउन पनि मद्दत गर्दछ।
५. हृदय स्वास्थ्यमा सहयोगी
क्याप्साइसिनले शरीरको कोलेस्ट्रोल स्तर घटाउने, रगत पतलो बनाउने, र उच्च रक्तचाप नियन्त्रण गर्ने गुण राख्छ। यसले हृदयघात र स्ट्रोकको जोखिम कम गर्न सक्ने सम्भावना रहन्छ।
६. न्यूरोलोजिकल फाइदा
यसमा पाइने तत्वहरूले स्नायु प्रणालीलाई सक्रिय बनाउने, मानसिक सतर्कता बढाउने र माइग्रेन वा टाउको दुखाइको लक्षणमा राहत पुर्याउने देखिएको छ।
७. डायबेटिक बिरामीलाई लाभदायक
क्याप्साइसिनले रगतमा इन्सुलिनको कार्य प्रभावकारी बनाउने, रगतमा ग्लुकोजको स्तर घटाउने तथा स्थिर राख्ने काम गर्छ।
सावधानी
अत्यधिक मात्रामा सेवन गर्दा पाचन प्रणालीमा जलन, ग्यास्ट्रिक, अम्लपित्त, वा छालामा जलन हुन सक्छ।
मुटु वा उच्च रक्तचापको बिरामीले चिकित्सकको सल्लाहमा प्रयोग गर्नु उपयुक्त हुन्छ।
यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?
प्रतिक्रिया