गर्मीमा किन खाने काँचो आँप? जान्नुहोस् फाइदा र सावधानी

काठमाडौं- काँचो आँप गर्मी याममा पाइने पौष्टिक फल हो, जसले स्वास्थ्यमा धेरै फाइदा पुर्याउँछ। यसमा भिटामिन C, फाइबर, पोटासियम र एन्टिअक्सिडेन्ट पाइन्छन्।

काँचो आँपले शरीरलाई तातोपनबाट जोगाउँछ, डिहाइड्रेसन हटाउँछ र पाचन प्रणालीलाई सशक्त बनाउँछ। यसले कब्जियत हटाउन, लिभर सफा गर्न र रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन मद्दत गर्छ।

तर, काँचो आँप अत्यधिक वा गलत तरिकाले खाँदा समस्या निम्तिन सक्छ। खाली पेटमा खाँदा ग्यास र अम्लपित्त हुन सक्छ। सफा नगरी खाँदा संक्रमणको खतरा रहन्छ, विशेषतः बजारमा पाइने केमिकल प्रयोग गरिएको आँपमा। त्यसैले, काँचो आँप राम्रोसँग धोई, सन्तुलित मात्रामा खानुपर्छ।

गर्मीमा नुन पानीमा राखेर वा मसला चट्नी बनाएर सेवन गर्दा स्वादिलो मात्र नभई स्वास्थ्यकर पनि हुन्छ। तौल घटाउन चाहनेहरूका लागि पनि यो उपयोगी फल हो। गर्भवती महिलाले भने चिकित्सकको सल्लाहबिना सेवन गर्नु उपयुक्त हुँदैन। यसैले, काँचो आँप स्वास्थ्यका लागि राम्रो हो, तर सावधानीपूर्वक सेवन गर्नु आवश्यक छ। 

काँचो आँपका स्वास्थ्य लाभहरू
विशेषगरी गर्मी महिनामा पाइने काँचो आँपमा विभिन्न प्रकारका पोषक तत्व हुन्छन्, जसले शरीरलाई फाइदा पुर्याउने वैज्ञानिक पुष्टि भएको छ। केही प्रमुख लाभहरू यसप्रकार छन्:

१. तातोपन घटाउने र डिहाइड्रेसनबाट बचाउने
गर्मीमा पसिना धेरै आउने भएकाले शरीरबाट सोडियम र पानी हराउँछ। काँचो आँपमा इलेक्ट्रोलाइट्स जस्तै सोडियम, पोटासियम र म्याग्नेसियम पाइन्छ, जसले शरीरमा पानीको सन्तुलन कायम राख्न सहयोग गर्छ।

२. पाचनमा सहयोगी
काँचो आँपमा इन्जाइम्स पाइन्छन् जसले पेटमा खाना पचाउन सहयोग गर्छ। फाइबरको राम्रो स्रोत भएकाले कब्जियत हटाउन पनि मद्दत गर्छ।

३. लिभरलाई शुद्ध बनाउने
आयुर्वेद अनुसार, काँचो आँपले लिभरको कार्य क्षमता बढाउन सहयोग गर्छ। यसले पित्त उत्पादनलाई सक्रिय बनाउँछ र पाचन सुधार गर्छ।

४. प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउने
काँचो आँपमा भिटामिन सी प्रशस्त मात्रामा हुन्छ। यसले शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउँछ।

५. तौल घटाउन सहयोगी
कम क्यालोरी र उच्च फाइबरयुक्त काँचो आँपले पेट भरिएको महसुस गराउँछ र अनावश्यक खाजाबाट बचाउँछ, जसले वजन घटाउन सहयोग पुर्याउँछ।

काँचो आँपको सम्भावित हानिहरू
यद्यपि काँचो आँप स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक मानिन्छ, तर यसलाई अत्यधिक वा गलत तरिकाले सेवन गर्दा केही समस्या निम्तिन सक्छ:

१. ग्यास र अम्लपित्त
काँचो आँपमा एसिडिक प्रकृति हुने भएकाले खाली पेटमा धेरै खाँदा ग्यास, डकार र अम्लपित्तको समस्या हुन सक्छ।

२. टक्सिन र संक्रमणको खतरा
सफा नगरी वा काँचै अवस्थामा धेरै खाँदा कीटाणु लाग्ने सम्भावना हुन्छ। बजारमा पाइने काँचो आँपमा केमिकल प्रयोग गरिएको हुन सक्छ, जसले स्वास्थ्यमा असर पार्न सक्छ।

३. दाँत र गिजाको समस्या
अत्यधिक अमिलो स्वादले संवेदनशील दाँत र गिजामा असर पुर्याउन सक्छ। लामो समयसम्म लगातार सेवनले दाँत झनै कमजोर बनाउन सक्छ।

सही तरिकाले काँचो आँप कसरी खाने?
-सफा गरेर मात्र सेवन गर्नुहोस्। केमिकल हटाउन नुनपानी वा तातोपानीमा केही समय राखेपछि खानु राम्रो हुन्छ।
-अत्यधिक नखानुहोस्। दिनको १–२ सानो टुक्रा (१/२ काँचो आँप) पर्याप्त हुन्छ।
-भात वा चट्नीको रूपमा प्रयोग गर्नु लाभदायक हुन्छ। पाचन प्रणालीलाई सजिलो बनाउँछ।
-कहिल्यै खाली पेटमा धेरै मात्रामा नखानुहोस्।
-गर्भवती र पेट सम्बन्धी गम्भीर समस्या भएका व्यक्तिले डाक्टरको सल्लाह अनुसार सेवन गर्नु उपयुक्त हुन्छ।