शारीरिक र मानसिक विकासका लागि बालबालिकालाई भिटामिन किन आवश्यक छ?

काठमाडौँ। बालबालिकाको शारीरिक तथा मानसिक विकासको लागि पोषण अत्यन्त जरुरी हुन्छ। वृद्धि हुने उमेरमा उनीहरूलाई आवश्यक सबै पोषक तत्व पर्याप्त मात्रामा प्राप्त नहुन सक्छ। यस्तो अवस्थामा भिटामिन पूरक खुवाउनुपर्छ।

भिटामिनहरू शरीरको विकास, हड्डी बलियो बनाउने, रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउने, छाला र आँखाको स्वास्थ्य सुधार गर्ने जस्ता कार्यमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछन्। जस्तै, भिटामिन ए दृष्टिका लागि, भिटामिन डी हड्डीका लागि, भिटामिन सी रोग प्रतिरोधको लागि, र भिटामिन बि समूह ऊर्जा र स्नायु प्रणालीका लागि आवश्यक हुन्छन्।

यदि बच्चाको आहार असन्तुलित छ वा उनीहरूले पर्याप्त फलफूल, सागसब्जी, दूध आदि खान सक्दैनन् भने भिटामिनको कमी हुन सक्छ। यस्तो कमीले बच्चा थकाइ महसुस गर्न सक्छ, उसको वृद्धि सुस्त हुन सक्छ वा उसलाई बारम्बार बिरामी पर्ने समस्या हुन सक्छ। यस्ता समस्या रोक्न चिकित्सकको सल्लाहअनुसार आवश्यक भिटामिन खुवाइन्छ।

तर भिटामिन सधैं चिकित्सकको सल्लाह अनुसार मात्र खुवाइनु पर्छ, किनभने अत्यधिक मात्रा शरीरमा सङ्कट निम्त्याउन सक्छ। सन्तुलित आहारको विकल्पका रूपमा होइन, पूरकका रूपमा भिटामिनको प्रयोग गर्नु उपयुक्त हुन्छ।

भिटामिन खुवाउने प्रमुख कारणहरू
समग्र विकासका लागि
भिटामिन A, D, C, B-समूह आदि बालबालिकाको दृष्टि, हड्डी, छाला, प्रतिरक्षा प्रणाली, र मस्तिष्क विकासमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ।

रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन
भिटामिन C र D शरीरको इम्युन सिस्टम मजबुत बनाउँछ, जसले बालबालिकालाई जाडो-खोकी, रुघाखोकी, संक्रमणजस्ता सामान्य रोगबाट जोगाउन सहयोग गर्छ।

कमजोरी र कुपोषणबाट बचाउन
यदि बच्चाको आहार सन्तुलित छैन भने, आवश्यक पोषण नपुग्न सक्छ। यस्तो अवस्थामा भिटामिन पूरक आवश्यक हुन्छ।

हड्डी र दाँत बलियो बनाउन
भिटामिन D र क्याल्सियमको मिलनले हड्डीहरू बलियो बनाउँछ, जुन बच्चाको वृद्धिमा अत्यन्त आवश्यक हुन्छ।

भोक र पाचन सुधार गर्न
केही भिटामिनहरूले भोक बढाउने र खाना राम्रोसँग पचाउन सहयोग पुर्‍याउँछ।

ध्यान दिनुपर्ने कुरा:
भिटामिन सधैं चिकित्सकको सल्लाह अनुसार मात्र खुवाइनु पर्छ। अत्यधिक वा अनावश्यक भिटामिन सेवनले साइड इफेक्ट पनि हुन सक्छ।