किन भारतमा क्यान्सर भन्दा पनि ठूलो समस्या बन्दै गएको छ मोटोपन ?

काठमाडौँ – मोटोपन आजकल सबैभन्दा ठूलो समस्या बनेको छ। यो जीवनशैलीसँग सम्बन्धित रोग हो, जसले धेरै खतरनाक रोगहरू निम्त्याउन सक्छ। यसलाई कम गर्न, धेरैजसो मानिसहरूले आहारदेखि व्यायाम र योगसम्म सबै गरिरहेका छन्।

सन् २०२४ को लागि हालैको ल्यान्सेट रिपोर्ट अनुसार, भारतको शहरी जनसंख्याको ७० प्रतिशत मोटोपना वा अधिक तौलको श्रेणीमा छ। देशमा लगभग ३ करोड मानिसहरू मोटोपनबाट पीडित छन्। जसका कारण चिन्ता र धेरै प्रकारका रोगहरू तीव्र गतिमा बढिरहेका छन्।

इपमोस हेल्थ सर्भिसेज रिपोर्ट २०२४ ले भारतमा ४७ प्रतिशत मानिसहरू क्यान्सरको बारेमा र २८ प्रतिशत मोटोपनको बारेमा चिन्तित रहेको बताउँछ। प्रतिवेदनका अनुसार क्यान्सरको बारेमा चिन्तित व्यक्तिहरूको संख्या घट्दै गएको छ भने मोटोपनको बारेमा चिन्तित व्यक्तिहरूको संख्या द्रुत गतिमा बढिरहेको छ।

पछिल्लो एक वर्षमा मोटोपनको बारेमा चिन्तित व्यक्तिहरूको संख्या १४ प्रतिशतले बढेको छ भने क्यान्सरका घटनाहरू १२ प्रतिशतले घटेका छन्। पछिल्लो एक वर्षमा, मोटोपनलाई समस्या मान्नेहरूको संख्या १४ प्रतिशतबाट २८ प्रतिशत पुगेको छ।

मानिसहरू फिटनेसको बारेमा पनि सचेत भएका छन् र उनीहरूले मोटोपनलाई पनि गम्भीरतापूर्वक लिएका छन्। इप्सोस स्वास्थ्य सेवा प्रतिवेदन २०२४ मा ३१ देशका लगभग २३,००० मानिसहरू समावेश थिए, जसमा २,२०० भारतीयहरू पनि थिए।

यस प्रतिवेदनमा महिला स्वास्थ्यको बारेमा पनि छलफल गरिएको छ। देशमा १३ देखि २८ वर्ष उमेर समूहका ५५ प्रतिशत महिलाहरू मानसिक स्वास्थ्य समस्याबाट पीडित छन्। प्रतिवेदन अनुसार विश्वभर ५१ प्रतिशत महिला मानसिक स्वास्थ्य समस्याबाट पीडित छन्।

पुरुषहरूको लागि यो संख्या महिलाहरूको तुलनामा लगभग १० प्रतिशत कम छ। मानसिक स्वास्थ्य पछि, क्यान्सरलाई विश्वभर सबैभन्दा ठूलो चिन्ताको विषय मानिन्छ। ३८ प्रतिशत मानिसहरू क्यान्सरको समस्याबाट पीडित छन्।

मोटोपन सामान्य समस्या होइन, तर एक मौन हत्यारा हो। यो आफैंमा एउटा रोग हो, तर योभन्दा पनि खतरनाक कुरा के हो भने यो धेरै अन्य गम्भीर र घातक रोगहरूको जरा बन्छ। विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन (डब्‍ल्‍यूएचओ) ले पनि मोटोपनलाई ‘विश्वव्यापी महामारी’ मानेको छ।

१. मोटोपना भएका व्यक्तिहरूमा मुटु रोगको जोखिम बढाउँछ। उनीहरूमा उच्च रक्तचाप, कोलेस्ट्रोल र हृदयघातको जोखिम धेरै हुन्छ। बोसोको कारण धमनीहरू अवरुद्ध हुन सक्छन्।

२. पेटको बोसो र इन्सुलिन प्रतिरोधको कारण मोटोपनले मधुमेहको जोखिम धेरै गुणा बढाउँछ।

३. केही अनुसन्धानका अनुसार मोटोपनले स्तन, कोलोन, प्रोस्टेट र मिर्गौला जस्ता धेरै प्रकारका क्यान्सरको जोखिम बढाउँछ।