के ओठलाई पनि क्यान्सर हुन सक्छ ? यसबाट बच्न के गर्ने जान्नुहोस्

काठमाडौँ – ओठको क्यान्सर एक प्रकारको मुखको क्यान्सर हो। यसका लागि धेरै प्रकारका लापरवाही र सूर्यको किरण जिम्मेवार छन्। यद्यपि, सही जानकारी र सावधानी अपनाएमा यसबाट बच्न सकिन्छ।

क्यान्सर एक गम्भीर र खतरनाक रोग हो। यो धेरै प्रकारको हुन्छ। ओठको क्यान्सर पनि यस्तै मध्ये एक हो। जब ओठमा क्यान्सर हुन्छ, त्यसलाई ओठको क्यान्सर भनिन्छ। यो एक प्रकारको मुखको क्यान्सर हो, जुन ओठको बाहिरी छाला, भित्री भाग वा तल्लो भागमा हुन सक्छ।

सामान्यतया, यो रोग धूम्रपान, सुर्तीजन्य पदार्थ सेवन र हानिकारक सूर्यको किरणको अत्यधिक सम्पर्कको कारणले हुन्छ। ओठको क्यान्सरका अन्य कारणहरू र यसका प्रारम्भिक लक्षणहरू जानौं…

ओठको क्यान्सर हुनुका कारणहरू

१. चुरोट, बिडी, गुट्खा र पान मसलाको सेवनले ओठको क्यान्सर हुने जोखिम
२. अत्यधिक मदिरा सेवनले शरीरका कोषहरूलाई कमजोर बनाउन सक्छ, जसले गर्दा क्यान्सरको जोखिम बढ्छ।
३. सूर्यको हानिकारक किरणहरू (UV Rays) पनि यसको कारण हुन्। लामो समयसम्म घाममा बस्दा ओठको छालामा असर पर्न सक्छ र क्यान्सर हुन सक्छ।
४. मानव प्यापिलोमा भाइरस (HPV) संक्रमणले पनि क्यान्सरको जोखिम बढाउन सक्छ।
५. भिटामिन ए, सी र ई जस्ता पोषक तत्वहरूको कमीले पनि ओठको कोषहरूलाई कमजोर बनाउन सक्छ।
६. यदि परिवारमा कसैलाई मुखको क्यान्सर छ भने, ओठको क्यान्सरको जोखिम पनि बढ्न सक्छ।

ओठको क्यान्सरको प्रारम्भिक लक्षणहरू

ओठमा लामो समयसम्म रहने घाउ वा अल्सर जुन निको हुँदैन।
ओठमा रातो वा सेतो दागहरू देखिनु
ओठको छालामा अचानक बाक्लोपन वा गाँठो हुनु
ओठमा लगातार चिलाउने वा जल्ने।
बोल्न, खान वा ओठ चलाउन दुखाइ वा कठिनाइ।
ओठको रंगमा असामान्य परिवर्तन।
ओठ वरिपरि सुन्निने वा झनझनाउने।

कसरी आफ्नो सुरक्षा गर्ने ?

धूम्रपान र सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन त्याग्नुहोस्।
रक्सीबाट टाढा रहनुहोस्।
ओठलाई पराबैंगनी किरणबाट जोगाउन सनस्क्रिन लिप बाम प्रयोग गर्नुहोस्।
भिटामिन र एन्टिअक्सिडेन्टले भरिपूर्ण सन्तुलित आहार लिनुहोस्।
आफ्नो ओठको नियमित जाँच गराउनुहोस्, विशेष गरी यदि कुनै असामान्य लक्षणहरू देखा पर्छन् भने।

ओठको क्यान्सरको उपचार कसरी गरिन्छ ?

१. यदि ओठको क्यान्सर सुरुमै पत्ता लाग्यो भने, यसको उपचार सम्भव छ।
२. क्यान्सरयुक्त तन्तु शल्यक्रिया मार्फत हटाइन्छ।
३. विकिरण उपचारद्वारा क्यान्सर कोषहरू नष्ट हुन्छन्।
४. क्यान्सर कोषहरू हटाउन औषधि र केमोथेरापी गर्न सकिन्छ।
५. लक्षित थेरापीमा, औषधिहरू प्रयोग गरिन्छ जसले विशेष गरी क्यान्सर कोषहरूलाई आक्रमण गर्दछ।