मृत्युलाई जितेपछि, मुटु फेरि धड्किन थाल्छ ! लाजरस सिन्ड्रोम के हो ?

काठमाडौँ – लाजरस सिन्ड्रोम दुर्लभ चिकित्सा घटनाहरू मध्ये एक हो जसमा मृत घोषित बिरामी अचानक जीवित हुन्छ। यद्यपि, यसको पछाडिको वैज्ञानिक कारण अझै पूर्ण रूपमा स्पष्ट छैन। तपाईंले प्रायः कथाहरूमा र वास्तविकतामा पनि सुन्नुभएको होला कि एक व्यक्ति मरेपछि फेरि जीवित भएको छ।

हालै भारतकाे राजस्थानको झुनझुनुमा पनि यस्तै घटना बाहिर आएको छ। रोहिताश नाम गरेका युवक अचानक बिरामी परे र डाक्टरहरूले उनलाई मृत घोषित गरे। जब उनलाई दाहसंस्कारको लागि चितामा राखियो, उनको आँखा खुल्यो र उनले सास फेर्न थाले। उनलाई तुरुन्तै अस्पताल लगियो र केही घण्टा बाँचेपछि उनको फेरि मृत्यु भयो।

मृत्यु पछि मानिस कसरी जीवित हुन्छ ?

के मृत्युपछि पनि मानिस जीवित हुन सक्छ? उत्तर हो हो, तर यसको सम्भावना धेरै कम छ। यसलाई चमत्कार मानिन्छ तर चिकित्सा भाषामा यसलाई लाजरस सिन्ड्रोम भनिन्छ।

यो एउटा दुर्लभ चिकित्सा घटना हो, जसमा चिकित्सकीय रूपमा मृत घोषित बिरामी अचानक जीवित हुन्छ। यो घटना अझै पनि चिकित्सा विज्ञानको लागि रहस्य नै बनेको छ र अहिलेसम्म यसका धेरै कम घटनाहरू रिपोर्ट गरिएका छन्।

लाजारस सिन्ड्रोम भनेको के हो ?

लाजरस सिन्ड्रोमलाई अटोरेसुसिटेशन (कार्डियोपल्मोनरी रिसुसिटेशन असफल भएपछि अटोरेसुसिटेशन) पनि भनिन्छ। यो एउटा दुर्लभ अवस्था हो, हृदयघात वा हृदयघात पछि, जब सीपीआर असफल हुन्छ र बिरामीलाई मृत घोषित गरिन्छ।

केही समयपछि बिरामीको मुटु अचानक फेरि धड्किन थाल्छ। यो सिन्ड्रोमलाई बाइबलमा ‘बेथानीका लाजरस’ को नामले उल्लेख गरिएको छ, जुन चार दिन पछि येशू ख्रीष्टको पुनरुत्थानसँग जोडिएको छ।

लाजरस सिन्ड्रोमका कारणहरू

१. सीपीआरको समयमा हावाको चाप

वैज्ञानिकहरूले यो सिन्ड्रोमको सही कारण अझै बुझेका छैनन्, तर यसको पछाडि केही कारणहरू हुन सक्छन्। यी मध्ये एक हो सीपीआरको समयमा हावाको चाप। जब सीपीआर हुन्छ, हावा फोक्सोमा फस्न सक्छ र जब चिकित्सा टोलीले सीपीआर गर्न बन्द गर्छ, यो हावा बिस्तारै बाहिर निस्कन्छ। यसले मुटुमा पर्ने दबाब कम गर्छ र यो फेरि धड्कन थाल्छ।

२. रक्तसञ्चारको ढिलो पुन:प्राप्ति

केही अवस्थामा, सीपीआरपछि रक्तसञ्चार धेरै बिस्तारै फेरि सक्रिय हुन सक्छ। जब यो बिस्तारै सामान्य स्तरमा पुग्छ, मुटुले फेरि काम गर्न थाल्छ।

३. पोटासियम असंतुलन

यो शरीरमा इलेक्ट्रोलाइट्सको असंतुलनको कारणले हुन सक्छ, विशेष गरी पोटासियमको कम वा उच्च स्तर।

४. औषधिको प्रभाव

केही औषधिहरू, विशेष गरी एड्रेनालाईन वा अन्य मुटु सम्बन्धी औषधिहरू, मुटुको विफलता पछि पनि प्रभावकारी रहन सक्छन् र केही समय पछि मुटुलाई पुन: सक्रिय गर्न सक्छन्।